Yabancý iþçide neler deðiþti?

Yabancýlarýn kayýt dýþý çalýþmasýnýn önlenmesi, nitelikli yabancýlarýn Türkiye’de istihdam edilmesini kolaylaþtýrýlmasý amacýyla hazýrlanan Uluslararasý Ýþgücü Kanunu, geçtiðimiz günlerde TBMM’de kabul edildi. Uluslararasý Ýþgücü Kanunu ile birlikte 4817 sayýlý Yabancýlarýn Çalýþma Ýzinleri Hakkýnda Kanun yürürlükten kaldýrýldý.

Bu sayede yabancý istihdamýnda yeni bir dönem baþlayacak. Türkiye’de çalýþmak isteyen yabancýlar, artýk daha kolay çalýþma izni alabilecek. Eðitim seviyesi yüksek yabancýlarýn uzun süre çalýþmalarýna imkân saðlanacak, ailelerinin de Türkiye’de kalmasýna izin verilecek. Ülkemize okumak için gelen ön lisans ve lisans öðrenimi gören yabancý öðrenciler, yarý zamanlý çalýþabilecek, böylece kendi geçimlerini saðlama imkâný elde edecekler.

Önceki uygulamanýn karmaþýk yapýsý nedeniyle uzayan çalýþma izinleri, 30 gün içinde sonuçlandýrýlacak. Çalýþma izinleri, Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan tek elden kontrol edilecek. Böylece Türkiye’de yabancý çalýþanlar daha kolay kontrol edilecek.

Uluslararasý Ýþgücü Kanunu kapsamýndaki yabancýlar kimler olacak?

- Türkiye’de çalýþmak için baþvuruda bulunan veya çalýþan,

- Bir iþveren yanýnda mesleki eðitim görmek üzere baþvuruda bulunan veya görmekte olan,

- Staj yapmak üzere baþvuruda bulunan veya staj yapan yabancýlar

- Türkiye’de geçici nitelikte hizmet sunumu amacýyla bulunan sýnýr ötesi hizmet sunucusu yabancýlar

- Yabancý çalýþtýran veya çalýþtýrmak üzere baþvuruda bulunan gerçek ve tüzel kiþiler Uluslararasý Ýþgücü Kanunu kapsamýnda olacaktýr.

Çalýþma izni nasýl alýnacak?

Yabancýlarýn, çalýþma izni olmadan Türkiye’de çalýþmalarý veya çalýþtýrýlmalarý yasaktýr. Çalýþma izni, Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakanlýðý tarafýndan düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancýya Türkiye’de çalýþma ve ikamet hakký veren bir belgedir. Çalýþma izni belirli bir süreyle verilir ancak çalýþma izni süresinin uzatýlmasý mümkündür. Çalýþma izni uzatma baþvurusu, çalýþma izni süresinin dolmasýna altmýþ gün kala yapýlmasý gerekir.

Eðitimli yabancýya Turkuaz Kart

Türkiye’de yabancý yatýrýmlar desteklenecek ve nitelikli yabancýlarýn istihdam edilmesi kolaylaþacak. Eðitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkýsý olan yabancýlara Turkuaz Kart verilecek. Turkuaz Kart, yabancýya Türkiye’de süresiz çalýþma hakký, eþ ve bakmakla yükümlü olduðu çocuklarýna ise ikamet hakký verecek. Geçici koruma saðlanan yabancýlar, yani Suriyeliler turkuaz kart uygulamasýndan yararlanamayacak.

Yabancý öðrencilere yarý zamanlý çalýþma imkâný

Türkiye’de bir yükseköðretim kurumunda örgün öðretim programlarýna kayýtlý yabancý öðrenciler, çalýþma izni almak kaydýyla çalýþabilecekler. Yabancý öðrencilerden ön lisans ve lisans düzeyinde öðrenim görmekte olanlar, öðrenimlerinin ilk yýlýnýn tamamlanmasýndan sonra çalýþma iznine baþvurabilecek ve kýsmi süreli çalýþabilecek.

Yabancý mühendis ve mimarlar projelerde çalýþabilecek

Öðrenimlerini Türkiye’de bir yükseköðretim kurumunun mühendislik ve mimarlýk fakültelerinde veya yurtdýþýnda ilgili ülke makamlarý ve Yükseköðretim Kurulu tarafýndan tanýnmýþ bir yükseköðretim kurumunda tamamlayarak mühendis ve mimar unvanlarýný almýþ olan yabancýlar proje bazlý ve geçici süre ile çalýþma izni alarak mühendislik ve mimarlýk mesleklerini icra edebilecekler.

Baðýmsýz çalýþana baðýmsýz çalýþma izni

Profesyonel meslek mensubu yabancýlara baðýmsýz çalýþma izni verilecek. Baðýmsýz çalýþma izni yabancýya Türkiye’de kendi ad ve hesabýna çalýþma hakký verecek. Baðýmsýz çalýþma izninde yabancýnýn; eðitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkýsý, Türkiye’deki faaliyetinin veya yatýrýmýnýn ülke ekonomisine ve istihdama etkisi, yabancý þirket ortaðý ise sermaye payý dikkate alýnacak.