Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Yaðlý karaciðer hastalarýnda Çörekotu Yaðý tedaviye yardýmcý olabiliyor

Alkole baðlý olmayan karaciðer yaðlanmasý, karaciðerde trigliseritlerin birikmesi (steatoz) ile baþlar ve çeþitli derecelerde karaciðer yaðlanmasý; steatohepatit, fibröz, siroz ve karaciðer kanserine kadar ilerleyebilen önemli bir hastalýktýr. Tedavide maalesef egzersizle kilo vermek ve önerilen diyeti takip etmek dýþýnda etkin bir ilaç seçeneði bulunmuyor. Ýran’da yürütülen yeni bir klinik çalýþmada (randomize, çift körlü, plasebo-kontrolü) çörek otu yaðýnýn alkole baðlý olmayan karaciðer yaðlanmasý vakalarýnda etkinliði araþtýrýlmýþ.    

Ortalama 47 yaþlarýnda 120 yaðlý karaciðer hastasýnda çörek otu yaðýnýn (soðuk sýkým, timokinon içeriði standardize) tedaviye ne derecede katký saðlayabileceði araþtýrýlmýþ. Kullanýlan Çörekotu yaðýnýn bileþimi þu þekilde verilmiþ: timokinon (yüzde 0,1), linoleik asit (yüzde 49,4), spalmitik asit (yüzde 220,3), oleik asit (yüzde 5,8), stearik asit (yüzde 5,5), palmitoleik asit (yüzde 0,94), araþidonik asit (yüzde 0,9).

Hastalar (60 hasta ve 60 hasta) iki gruba ayrýlarak 3 ay süre ile günde iki defa deney grubuna günde iki buçuk mililitre çörekotu yaðýný iki buçuk  mililitre ballý su (eþit hacim bal ve su karýþýmý) içerisinde karýþtýrarak uygulamýþlar. Diðer gruba ise (plasebo) ayný miktar ve þekilde hazýrlanmýþ mineral yað verilmiþ. Hastalarýn uygulama süresince egzersiz ve diyetlerini devam ettirmeleri istenmiþ. Sonuçlar baþlangýçta ve süre sonunda ultrasonografi  ve kan  analizi ile deðerlendirilmiþ. Sonuçlarýn deðerlendirilmesi iki kademeli olarak yapýlmýþ; Öncelikle ultrasonografide karaciðer yaðlanmasýnýn derecelendirilmesinde azalma ve biyokimyasal deðerlerde deðiþim [transaminazlar (ALT, AST), iyi kolesterol (LDL-C) ve Trigliserit (TG)] gözönüne alýnarak deðerlendirme yapýlmýþ. Ýkinci derecede deðerlendirmede ise iyi kolesterol (HDL-C), vücut kitle indeksi, tam kan sayýmý, kan üre azotu ve kreatinin seviyelerindeki deðiþim incelenmiþ. 

Baþlangýçta tüm hastalarýn karaciðer yaðlanma derecelendirmesinde “0” bulunmazken, yani hepsinde karaciðer yaðlanmasý varken, üç ay sonunda çörekotu yaðý verilen grupta 18 hastada (yüzde 30) ve plasebo grubunda ise 4 hastada (yüzde 6,5) yaðlý karaciðer derecesinin “0” olduðu, yani tamamen iyileþtiði gözlemlenmiþ. Çörekotu yaðý grubunda incelenen biyokimyasal deðerlerin plasebo grubuna göre belirgin bir þekilde düzeldiði görülmüþ. 

Çörek otu tohumu ve yaðýnýn çeþitli etkinliðine iliþkin dikkat çekici bilimsel bulgular yayýmlandýkça sizlerle paylaþmaya çalýþýrým. Bu defa farklý bir etkisini öðrendik. Karaciðerimiz vücutta en aðýr yükü çeken organlarýmýzdan biri. Bence onu hoþ tutmakta yarar var. Ancak her zaman belirttiðim gibi kullanacaðýnýz ürünlerin kalitesine mutlaka dikkat edin. Açýkta kalan yaðlarýn hýzla oksitlenerek etkisiz hale dönüþtüðünü gözönüne alarak fiyatýnýn ucuz olmasýna göre deðil, kalitesine güvenilir, sertifikalý ve markalý oluþuna göre ürünleri tercih edin.