Yalnız hayatların dramatik hikayesi

Bu haftanın zor ama sinefiller için seyretmesi zevkli filmi Beginner, sinematografik olarak problemleri olsa da hayata gerçekçi bir bakış atmaya çalışıyor.

Beginner filmi gibi bir yapımı çok rahat kategorize edebiliriz. Ağır bir dram diyebilirsiniz veya festival, sanat filmi damgasını vurabilirsiniz. Bunların hepsi de kısmen doğru olabilir. Her şeyden önce genel izleyicinin bu tanımları bir negatiflik olarak algılamasına karşıyım. Beginner gözardı edilemeyecek yapımlardan. Çünkü sinematografik olarak problemleri olsa da hayata gerçekçi bir bakış atmaya çalışan bir film. Bu gerçekçi yaklaşım insana dair derin bir gözlem sunabiliyor. Daha filmin başlangıcında 70’lerine gelmiş taksi şoförü Faruk’un müşterilerini gözlemlemesi ve onların bütün konuşmalarına ve hayatlarına dışardan bakışı onun yalnızlığını bize hissettiriyor. Zaten onun bu yalnızlığından gerçek hayatta hepimizin hissettiği o iletişimsizliğe geçiş yapabilmemiz filmin başarılarından biri. Hepimizin paylaştığı insana dair bu yalnızlık durumu dışında film ilerledikçe Faruk’un daha büyük acıları da yaşadığını görüyoruz. Faruk,  önce yaşamsal yalnızlığın ve iletişimsizliğin kurbanı, sonra evlat acısı çekmiş ve bunu atlatamamış bir baba, maddi sıkıntı yaşayan 70 yaşında taksicilik yapmak zorunda olan bir erkek. Faruk’un İngilizce öğrenme çabasına toplumun verdiği tepkiden yola çıkarak yaşlılığın toplum tarafından algılanış şekli... Bunların aslında hepsi birer film konusu olabilecekken tek bir karakter ve hikayede anlatılmaya çalışılmış. Yani gereğinden fazla sıkıştırılmış bir karakter çözümlemesi. Bu eleştirileri yaparken öykü ilerledikçe ölen oğlunun küçük bir kızı olduğu ve Faruk’un onu yanına alabilmek için aslında İngilizce öğrenmeyi istediğini anlıyoruz. Zaten filmin güya bu sırrı ortaya çıktığında sinematografi ve öyküde başkalaşıyor. Tarkovski tarzı bir insan öyküsü nitelemesi seyrederken Yeşilçam’ın trajikomik aile filmlerine dalıyoruz. Bu karmaşanın sebebi olarak yönetmen Burçak Üzen’in ilk filmini yazmasını ve yönetmesini gösterebiliriz. Ama yine de filmde bazı şeyler başarılabilmiş. Bir kere filmin müzik kullanımı ve diyalogları çok başarılı. Oyuncu seçimi de doğru. Faruk karakterini canlandıran Güven Kıraç kendine has fiziği ve vücut diliyle bu çok ağır dram olacak öyküyü yumuşatıyor. Özellikle o Tarkovski esintileri olan ilk bölüm Kıraç’ın oyunculuğu ile farklılaşıyor. Güven Kıraç’ın hanesine bu film için bir artı atarken yönetmene büyük bir eksi vermek zorundayım. 

Burçak Üzen de pek çok ilk film denemesini yapan yönetmen gibi tuzağa düşmüş. Filmde karakter gereğinden fazla sıkıştırılmış.