Yanlýþ karar ve uygulama

Anayasa mahkemesi Meslek Odalarýnda seçilmeye sýnýr getiren 5174 sayýlý kanunun ilgili maddelerini iptal etti. Bu iptaller ile odalar kanunundaki iki defa seçilebilme þartý kaldýrýlmýþ oldu.  Eski yönetimlerin Odalardaki seçimlere katýlabilmesi için de Bakanlar Kurulu Kararý ile seçimlere hazýrlýk için ek süre verildi. Hemen bütün odalarýn yönetimleri tekrar aday oldular. Anayasa Mahkemesi yanlýþ karar vermiþtir. Temel yanlýþ, Odalarýn kuruluþ ve iþleyiþini göz ardý ederek seçimlerini normal seçme/seçilme haklarý gibi görmesinden kaynaklanýyor.

Ýþveren sendikalarý, iþçi sendikalarýna üyelikte zorunluluk yok. Bu kurumlar, üyelerine hizmet götürürse büyür, aksi halde küçülürler. Bu kurumlarý sivil toplum kuruluþu olarak görmek mümkün. Ama Odalar öyle deðil. Odalara üyelik kanunla getirilmiþ bir zorunluluk, üye olmaz iseniz mesleðinizi icra edemiyorsunuz. Çiftçilik yaparsanýz, ziraat odasýna kayýt ol deniliyor. Berberlik yaparsanýz, git berberler odasýna kayýt ol deniliyor. Kayýt oluyorsunuz mecburen aidat ödüyorsunuz. Küçük bir zeytinyaðý çýkarma tesisi, Borsaya, Ticaret Odasýna, Sanayi Odasýna aidat ödeme durumunda. Aidatý aksattýnýz mý gelsin faiz ve cezalar.

Bu küçük zeytinyaðý tesisinin saydýðým üç oda ile hiçbir ilgisi yok, hizmet üretimi yok, ama gel gör ki üye olmak durumundasýnýz. Genelde bu odalarý ele geçiren bir daha bu oda yönetimlerini baþkasýna devretmez. Oralarý onundur. Gelsin astronomik maaþ ve imkânlar.

Böyle zorunlu üyelik Anayasamýza ve evrensel hukuk anlayýþýna ters bir durum oluþturuyor. Odalara zorunlu olarak kayýt kaldýrýldýðý takdirde hem aidatlar ve hem de hizmet bedelleri üyeler tarafýndan belirlenecek, böylelikle odalarýn hesaplarýnda astronomik para birikimi oluþmayacaktýr. Kayýt tercihe baðlý olursa odalar üyelerine karþý hizmet üretiminde yarýþýrlar. Üyelerine nasýl daha fazla yararlý olunabileceði düþünülür, yönetim olügopolleri oluþmaz.

Bu zorunlu üyelik dolayýsý ile oda seçimlerine ilgisizlik, olügopol oluþumunu da kolaylaþtýrýyor. Hükümet, Odalarda istenildiði kadar seçimlere girebilmek durumunu makul görebilir, o zaman zorunlu üyelikleri ön gören yasalarý deðiþtirir. Odalar da hizmet karþýlýðý ücret alan, üyelerinin beðenisini kazanmaya çalýþan, Batýlý anlamda Sivil Toplum Kuruluþlarý olurlar.