Yýllardýr davalarýn çok uzadýðýndan þikâyet ederiz. Yargý mensuplarý “ne yapalým mevzuatýnýz böyle usul kanunlarýnýz uzun ve karmaþýk” derler
Bizim küçücük bir araþtýrma þirketimiz var. Onun ihtilafý oldu, yargýya gittik. Ýnanýn bana göre dosyayý iþ olarak görüp okuyacak bir hakim bir günde kararýný verir. Yargýtay safahatý da çok kýsa tutulabilse, 3-5 ay içinde sonuç alýnabilecek bir dosya. Ama dosyamýz 13 yýldýr sürüncemede, sonucun ne zaman alýnabileceði belli deðil. Bu örneðin bu günlerde tam tersini yaþýyoruz.
Üç gün önce haberlerde dinliyorum. 25 Aralýk’ta iþ adamlarýna yapýlan operasyonda savcý, gözaltýna almak istediði iþ adamlarýnýn mal varlýklarýnýn da dondurulmasýný istiyor, dosya bin sahifeden daha hacimli. Bu bin sayfadan fazla dosyayý alan hakim, bir saat içinde okuyor ve vicdani kanaatine göre o iþ adamlarýnýn tutuklanmasýna (göz altýna alýnmasý)ve mallarýnýn dondurulmasýna karar verebiliyor. Bir yanda toplam dört sayfalýk bir kira kontratýný uygulamak için, o kira kontratýnýn açýk hükümlerine uymak için dört yýldýr iki bilirkiþiye sevk ederek kaybedilen zaman, deðer ve enerji var, diðer yandan bir hakimimiz bir saatte ciltler dolusu klasörü bir saatte okuyor, anlýyor ve “tutuklayýn þunlarý, mallarýna da tedbir koyun” diyebiliyor.
Bu iki zýt örnek bize; eðer usul kanunlarýmýz karmaþýk da bir dava kararý 5-15 sene sürebiliyor ise, yarým saatte karar verebilmek nasýl oluyor. Bana çok ters bir durum olarak gözüküyor, sizce de öyle deðil mi?
Haberlerdeki mallarýna tedbir konulan iþ adamý, hem savcýyý ve hem de hakimi HSYK a þikayet etmiþ. HSYK inceleyecek, soruþturacak, sorgulayacak, savcýnýn ve hakiminin yazýlý savunmasýnda “efendim biz de insanýz, yanlýþ yaptým” dediðinde ne olacak? Hiç bir þey olmadýðýný ben dört yýl evvel yaþadým. Hakim, öyle bir karar verdi ki karar temyiz edilemiyor, bizde aleni haksýzlýk karþýsýnda bu hakimi HSYK ya þikayet ettik. Ýki yýl süren soruþturmada hakimlerin verdiði karar, yanlýþ karar verilmiþtir, ceza verilmelidir þeklinde oldu.” HSYK (eski yapý) “Yanlýþ yapýlmýþtýr, cezaya gerek yok” deyiverdi. Ben yýllarca kaybettiðim zamanýma mý, kaybettiðim 200.000 liraya mý? Adamýn aleni haksýzlýk yapmasýna raðmen bundan sýyrýldýðýna mý yanayým?
Gelelim sadede, bizim yargýda “yargý baðýmsýzlýðý” adý altýnda yargýcýn dilediði gibi hareket etme istemi yatýyor. Ýsterse dosyayý okuyor, isterse bilirkiþiye gönderiyor. Ýsterse dosyayý tetkike aldým diyor, isterse þunlarý atýn içeri mallarýný da dondurun diyebiliyor. Bu davranýþýn Osmanlýcasý “layüsellik” tir.
