Bilmem anlatmýþ mýydým; anlatmýþsam bile aným bir kez daha paylaþmaya deðer: Yýllar önce, aramýz sýký fýký iken, Suriye’ye gidip Beþþar Esad ile görüþmüþtüm. ‘Sütunumu boþ býrakmama’ âdetim gereði, günlük yazý gönderme derdine daha ilk gün düþtüm. Otelden internete baðlanýlabiliyordu, ama ‘Google’ ve ‘Yahoo’ üzerinden e-posta gönderilemiyordu.
Suriye benim yazýlarýmý göndermek için adreslerini kullandýðým iki firmaya kýzmýþ, yasaðý koyuvermiþti...
Ne yapacaðýmý bilemez haldeydim. Çözüm, bizlere mihmandarlýk yapan dostumuzdan geldi. Beni ülkenin haber ajansýna götürüp, genel müdürüyle tanýþtýrdý. Sorunumu anlatýnca güldü adam; sonra da teknik iþler sorumlusuna beni teslim etti. Lübnan’da bir servis saðlayýcýnýn telefonu üzerinden ânýnda ‘özgürlüðe’ baðlanabildim.
O gün orada sansürün bugünün dünyasýnda fazla bir önemi olmadýðýný anladým. Ülkeyi yönetenler halklarýnýn dünyayla irtibatýný kestiðini sanadursun, devletin maaþlý gazetecileri bile yasaðý aþmanýn yolunu buluvermiþti...
Ayný durumla çevremizdeki baþka ülkelerde de karþýlaþtým. O ülkelerden davet geldiðinde içim kýpýr kýpýr olur, gittiðimde yazýlarý yazma ve gazeteye geçmede karþýlaþacaðým zorluklarý düþünür, frene basarým...
Yasaklarý aþmanýn yolu o ülkelerde de bulunmuþtur, bilirim, ama yine de zorlukla pençeleþmek hoþuma gitmiyor iþte...
Dünyada interneti halkýna bütünüyle veya bütüne yakýn yasaklayan ülkeler var. Kuzey Kore’de sözgelimi, internet var, ama yalnýzca devlet dairelerinde veya devletin sakýncasýz bulduðu az sayýdaki kiþiler için... Diðerleri Kwangmyong denilen ülke dýþýna açýlmaya izin vermeyen bir að kullanabiliyor...
Küba da farksýz; orada da sadece e-posta kullanýmýna izin var; internetin baþka kullaným yollarý olduðunun farkýnda bile deðil sýradan Kübalýlar... Dünyanýn en kalabalýk ülkesi Çin’in de internetle sorunu var ve her gün bir yerlerde Çin devletinin kullanýmý daha da daraltmak için baþvurduðu yollar ve kaçamak yapanlara uyguladýðý cezalarla ilgili haberlerle karþýlaþýlýyor...
Ýnterneti sýnýrsýz kullandýran ülkeler ile iyi gözle bakmayanlar bazen yanyana olabiliyor. Ýnternet özgürlüðüne hiç sýnýr getirmemiþ ülke Estonya iken, komþusu Belarus internete müsamahasýz 11 ülke arasýnda yer alýyor...
Evet, kimin, hangi ülkenin internet konusunda tavrý ne, bunlarý yakýndan takip edenler var. Ýran, Küba, Belarus, Suudi Arabistan, Özbekistan ve Tayland izlenen 47 ülke arasýnda kötü tavýrlýlar sayýlýyor...
Türkiye’nin durumu nispeten iyi.
Mutlaka hatýrlayacaksýnýz: Densizin birinin yüklediði Atatürk’e saygýsýz görüntüler yüzünden YouTube video paylaþým sitesine eriþimi imkânsýz hale getirmiþti Türkiye... Bütün dünyayý ülkemiz aleyhine ayaða kaldýran bir süreç yaþandý. Bakanlýk ‘’Kaldýr’’ diye dayatýyor, YouTube‘’Keyfi uygulamaya gidersek adýmýz ‘sansürcü’ye çýkar; yapamayýz’’ diye direniyor...
Sonunda þirket o videoyu kaldýrdý, ama süreçte Türkiye’nin adý dünyanýn dört bir tarafýnda ‘sansürcü’ye çýktý...
Bütün bu ayrýntýlarý vermemin sebebi, internet ile ilgili yasaklayýcý mahiyette yeni bir düzenlemenin yapýlacaðý yolundaki duyumlar: Uluorta herkes bir þeyler yazýyormuþ, yasaklansýn... Sakýncalý kasetler ve videolar yayýnlanýyormuþ; mutlaka engellensin... Sosyal medyada küfürün bini bir paraymýþ; önlensin...
Yapýlabilir elbette; yasaklar konabilir, eriþim engellenebilir, cezalar gelebilir... Ancak, bunun zerre kadar yararý olacaðýný sanmýyorum. Yasaklar, engeller ve cezalandýrmalar yerine, baþka yöntemler aramak þart...
Hiçbiri istenilen sonucu vermez. Bugünün teknolojisinde mahareti olanlar konulan her türlü engeli aþmanýn, kimliði gizlemenin yolunu bulduðu gibi, yasaklanana ilgi patlamasý da yaþatacaktýr yasaklar...
Dinleyen olacaðýný sanmýyorum, ama karar vericilerinin yerinde ben olsam, ‘internet konusunda fazla özgürlükçü ülkeler’ arasýnda sayýlmayan Türkiye’yi, varolan bütün sýnýrlamalarý kaldýrarak ‘en özgürlükçü’ hale getirir, oyunu bozarým...
Emin olun, internet ortamý daha normalleþir...
Suriye haline gelmeyelim, ben ona da razýyým. (BÝTTÝ)
