Yaþantýlardan öðrenmenin gücü

Güçlü yaþantýlar insanlarý ve dünyayý algýlamamýza derin etkide bulunuyor. Baþýmýza gelenden öðrendiðimiz bizim için sarsýlmaz gerçek haline gelebiliyor. Bu öðrenme þekli mantýksal akýl yürütmeden çok duygusal bir öðrenme þekli.

Genç bir haným. Anne ve baba iliþkilerinin oldukça huzursuz olduðu bir evde büyümüþ. Ortamda sevgi yokmuþ. Kendinin de görülmediðini ve sevilmediðini hissetmiþ. Zihin dünyasýnda güçlü bir duygusallýk geliþmiþ. Ruh halinde çok fazla iniþ çýkýþlarý oluþmuþ. Sevmek ve sevilmekle ilgili güçlü hayaller kurmuþ. Hatta hayal dünyasýnda kendisinin sevdiði, onun tarafýnda sevildiði kiþi var etmiþ. Sevildiðinden bir türlü emin olamýyor. Hatta sevilebileceðine inanmýyor. Olup bitenin mantýksal olarak farkýna varmasý onu sakinleþtirmeye yetmiyor.

Genç bir haným. Çocuklukta baþýna cinsel içerikli kötü þeyler gelmiþ. Güven hissi yaþamamýþ. Baðlanamamýþ. Kendini yapayalnýz hissetmiþ. Þimdilerde de hiçbir erkeði güvenilir bulmuyor. Tüm erkeklerin cinsel makinalardan baþka bir þey olmadýðýný düþünüyor. Hiçbir istatistiksel bilgi, düþünce düzeltmesi onun bu kanaatini deðiþtiremiyor.

Küçük bir çocuk, anne ve baba tarafýndan terkedilmiþ.  Bir süre yuvada kalmýþ. Koruyucu aileye geldiði ilk günlerde ürkek ve tedirgin. Diken üstünde durur gibi. Yakýnlaþamýyor. Sevgi sunumlarýna karþýlýk veremiyor.

Genç bir erkek, ciddi düþündüðü bir iliþki içinde aldatýldýðýný düþünmüþ. Alt üst olmuþ. Yýllardýr bir iliþkiden kaçýnýyor. Kadýnlarýn sadýk olabileceðine inanamýyor. “Aklen düþündüðümde düþüncemin yanlýþ olduðunu biliyorum ama içimin derinliklerindeki güvensizliði atamýyorum” diyor.

Duygusal düþünme

Duygularla düþünme süreci gerçek hayatta oldukça beraber iþliyor. Bir filozof mantýksal akýl yürütme sürecinde duygularý dýþarýda býrakabilse bile, gerçek hayatta özellikle de duygusal açýdan aðýr yaþantýlardan sonra saf mantýksal düþünme nerdeyse imkânsýz. Saf mantýksal düþünme baþarýlsa bile bu hal kanaatimizi veya davranýþýmýzý deðiþtirmeye etkisi oluyor ama tam bir deðiþime yetmiyor.

Yeni duygusal deneyimlerin deðiþtirici gücü

Güçlü ve iz býrakýcý duygusal yaþantýlar ancak düzeltici olumlu duygusal yaþantýlar yaþandýðýnda gerçekten veya köklü bir þekilde deðiþebiliyor.

Çocuklukta sevilmediðini hisseden ve sevgi açlýðý yaþayan kiþi ancak güvenli ve doyurucu bir iliþki içinde sakinleþip mütmain hale gelebiliyor. Sevgiyi hep sýnýyor. Emin olmasý zor. Ama sevgisi güçlü biri ile sevmeye ve sevilmeye inanýr hale gelebiliyor.

Çocuklukta tacize uðramýþ genç haným ancak cinsel zorlamanýn ve istismarýn olmadýðý güvenli iliþki içinde erkeklerin güvenilir de olabileceðine inanýr hale gelebiliyor. Þahit olmak ve yaþamak gerekiyor.

Terk edilmiþ çocuk ancak koruyucu ailenin sevgi ve güven dolu ortamýnda, aylar içinde yavaþ yavaþ ürkeklikten çýkabiliyor. Güvenli ev ortamýnýn deneyimleri sonucunda rahat ve huzurlu hale gelebiliyor.

Aldatýlmýþ genç adam ancak gerçekten sadýk bir eþle, uzun süreli bir evlilikten sonra, iliþkilerde sadakatin olabileceðine geçekten inanýr hale gelebiliyor.

Özetle; yaþantýlar üzerinden oluþmuþ duygusal kanaatler gerçekte ancak yeni olumlu yaþantýlar üzerinden deðiþime uðruyabiliyor.