Ýstanbul Bilgi Üniversitesi Kültür Politikalarý ve Yönetimi Araþtýrma Merkezi tarafýndan yeni yayýmlanan raporda, Türkiye’deki film endüstrisinin bugünkü durumuna iliþkin veriler paylaþýldý. Aralarýnda Abdurrahman Þen, Serkan Çakarer, Azize Tan, Korkut Akýn, Ýmre Tezel, Aslý Þahin, Hülya Uður Tanrýöver, Mehmet Bahadýr Er, Erdem Murat Çelikler ve baþka kaydadeðer isimlerle benim bulunduðum atölye çalýþmasýnda, sinema sektörünün geliþmesi için neler yapýlmasý gerektiði ve Ýstanbul’un film endüstrisine ne gibi katkýlar saðlayabileceði üzerinde duruldu. Film endüstrisi deðer zincirine bakýldýðýnda, bu zincirin yaratým, üretim, daðýtým, gösterim ve tüketimden meydana geldiði görülür. Raporda, yaratým aþamasýnda, senaristten yönetmene, oyuncudan, kameramana, ýþýkçýya yetiþmede hizmet veren eðitim kurumlarýnýn ve belediye hizmetlerinin neler saðlayabileceði ele alýndý. Yerli film seyircisinin yabancý film seyircisinden oransal olarak daha yüksek olmasýnýn bir veri olduðu, ancak bu oranýn içinde daha çok ticari sinema kalýplarý içinde yapýlan filmlerin öne çýktýðý, sanatsal kaygýlarla daha küçük bütçeli çalýþmalarý yapanlarýn desteklenmesi ve bu tür yapýmlarýn tanýtýmýn daha iyi yapýlmasý gerektiði vurgulandý.
Üretim aþamasýnda yaþanan en önemli sorunlardan birinin þehre ait mekanýn kullanýmýnda ortaya çýktýðý belirtildi. Belediyelerin mekan kullanýmý için talep ettiði ücretlerin, dizi film, sinema veya belgesel film ayrýmý yapýlmaksýzýn belirlenmesinin önemli bir sorun teþkil ettiði savunuldu. Bu noktada, Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi, Kültür ve Sosyal Ýþler Daire Baþkaný Abdurrahman Þen’in konuya deðinmesiyle, dizi film gibi yüksek bütçeli yapýmlarla belgesel gibi daha düþük bütçeli çalýþmalar arasýnda bir tarife ayrýmý yapýlacak þekilde belediyeler kanununda bir düzenlemeye gidilmesi gerektiði fikri gündeme gelmiþtir. Yaný sýra, Ýstanbul’da film platolarýnýn yetersiz olduðu, film çekme amacýna yönelik, içinde dekor ve kostüm üretim alanlarýný da barýndýracak þekilde platolarýn inþa edilmesinin gerekliliði ifade edildi. Dönem filmlerinin daha saðlýklý yapýlabilmesi için, özellikle dýþ mekanlarýn uygun teknik ve ebatta fotoðraf çekimlerinin yapýlarak belgelenmesinin önemi üzerinde duruldu.
***
Daðýtým ve gösterim aþamalarýnda birçok filmin büyük sorunlar yaþadýðý, daha dengeli ve adil bir daðýtýmýn gerçekleþmesi için bir strateji geliþtirilmesi ortaya konuldu. Düþük bütçeli filmlerin daðýtým esnasýnda desteklenme imkanlarýnýn geliþtirilmesinin yanýnda, ilçe belediyelerinin kültür merkezlerinin bu filmleri gösterebilecek þekilde iþlerliðe sokulmalarý bir öneri olarak ileri sürüldü. Þehirde düzenlenen film festivalleri hususunda, film festivallerinin çarpan tesiriyle þehir ekonomisine katkýda bulunduðu, bu çerçevede film pazarýnýn mutlaka kurulmasý gerektiði, festivallere sponsorluk konusunda yeteri destek gelmediði, belediyenin destek ve iþbirliði alanlarýnda daha etkin olmasýnýn bir kazaným olacaðý ileri sürüldü.
Seyircinin özne olduðu tüketim aþamasýnda, “seyirci bunu talep ediyor” gibi popülist bir söyleme sýðýnýlmamasý gerektiði, seyircinin sinema kültürünün yükselmesini öngörecek bir programlamayla, okullarla iþbirliði yapýlarak öðrencilerin özellikle festivallere katýlýmýnýn saðlanmasý için belediyelerin çaba sarf etmesi dile getirildi. Bu prensipten hareketle, yetiþkinlerin de “hayat boyu estetik eðitimi” gibi bir düsturla hareket edilerek projeler geliþtirilmesi öne çýktý. Veri tabaný, bilgi bankasý, arþiv ve AR-GE eksikliði, raporda vurgulanan bir baþka önemi haiz bir konudur. Bu baðlamda ortaya konan önemli önerilerden biri de, sanal ortamda, sektöre kayýtlý veya baðýmsýz olarak çalýþan kuruluþlara ait bilgiler, film çekimiyle ilgili bürokratik gereklilikler, mevsimlere göre iklim özellikleri ve güneþ açýlarý, çalýþma þartlarý ve teþviklerin sergileneceði bir platformun oluþturulmasýdýr.
