Kimi þef, kimi blogger, kimi sözde ‘danýþman’! Yemek sektöründeki etiketleri farklý olan bu kiþilerin ortak noktalarý, baþkalarýnýn üretimini, emeðini, Instagram üzerinden sanki kendininmiþ gibi pazarlamak. Teknolojiyi kötüye kullanan bu kiþileri yine teknoloji sayesinde yakalamak artýk mümkün. Google, bir süre önce metin ve fotoðraf hýrsýzlýðýnýn sonunu getirebilecek bir uygulamayý hayatýmýza dahil etmiþti, sanýrým artýk bu uygulamayý hepimizin kullanmasýnýn zamaný geldi.
Sanal ortamdaki emek hýrsýzlarýndan þikayetçiyseniz bundan böyle yakaladýklarýnýzý #emekhirsizi etiketi ile yayýnlayýn. Amaç onlarý utandýrmak deðil, utanacak olsalar zaten yapmazlar. Amaç, bu yolu izlemeye meyilli yeni bir nesile engel olmak.
Ýnsanlarýn farklý yetenekleri vardýr. Kimi yazar, kimi besteler, kimi matematikten anlar. Bu beceri çeþitliliði ile hayatýmýz renklenir, güzelleþir. Düþünün herkes fotoðrafçý olsaydý ne olurdu? Gerçi Instagram hayatýmýza girdiðinden beri çok sayýda insanýn ne kadar güzel fotoðraflar çektiðini görüyoruz. Bunlarýn arasýndan birçok kiþi ‘Influencer’ olmak derdinde. Pazarlama dünyasýnýn en popüler araçlarýndan biri biliyorsunuz; ‘Influencer’. Kimisi þöhret için kimisi para için bu dünyanýn bir parçasý oluyor, olmak istiyor. Herkesin de bu dünyada olma hakký var, onlarý deðerlendirmek takipçilerinin elinde ama emek hýrsýzlýðýna kimsenin hakký yok.
Ýyi fotoðraf çekebilmek için kendinizi eðitirsiniz, zaman ve emek verirsiniz. Bu neyin fotoðrafýný çekeceðinizle baðlantýlýdýr tabii ki. Konum olan yemek fotoðrafçýlýðý için günlerce aylarca dolaþýr, objeler toplarsýnýz, malzemeler ararsýnýz, hazýrlýklar yaparsanýz, piþirirsiniz. Bu arada ýþýk öðrenirsiniz, boyama öðrenirsiniz, renk öðrenirsiniz. Günler geçer, yýllar geçer ve arkanýzda bir dolu iþe yaramaz fotoðraf kalýr. Ama bir süre sonra (yeteneðinize baðlý) nihayet biraz kiþiliði olan fotoðraflar ortaya çýkmaya baþlar. Bu kocaman dünyada hemen dikkat çekemezler belki ama siz geliþmeyi fark edersiniz. Ýþte bu noktada yýlmaz, yola devam ederseniz bir gün iyi bir yemek fotoðrafçýsý olursunuz. Sizin için dünyanýn bir köþesinden ilginç bir çay süzgeci, bir kaþýk getiren eþ dostlarýnýzla birlikte sonunda bir de bakarsýnýz ki, makineler, lensler, fonlar, proplar (tabak, bardak, kumaþ parçalarý) ile odalar dolusu malzemeniz olmuþ.
Kolay yoldan meþhur olmanýn yolu baþkalarýnýn iyi fotoðraflarýný çalarak kendinin gibi kullanmaktýr! Ýþte beni de çýldýrtan budur! Yeteneðin yok, sabrýn yok, çaban yok peki ahlakýn da mý yok?
Bu hýrsýzlarýn bazýlarýný keþfetmem, takipçimin bir fotoðrafa beni etiketlemesiyle ‘yeniden’ baþladý.
Yeniden diyorum çünkü çok deðil üç yýl önce Instagram’da kopya metinler, projeler ve fotoðraflarla ilgili sahtekarlýk meselesine fena takýlmýþtým.
Aradan yýllar geçti. Geçtiðimiz günlerde birisi baþka bir hesabýn fotoðraflarýnýn bir yerlerden alýntý olduðunu bulmuþtu.
Eski duygularým coþtu ve ona hemen destek verdim. Aslýnda Google o kadar güzel bir uygulama ile gerçek fotoðraf sahiplerine ulaþmamýzý saðlýyor ki. Bunu öðretebilmek için bir video çekip hesabýma sabitledim. Ýþ bu noktada kalabilirdi. Ama…
Bu sýrada rastlantý sonucu sektörün tanýnmýþ simalarýndan bir þefin hesabýna takýldým. Kendisini tanýrým, bu köþede onunla röportaj bile yapmýþtým. Ýnceledikçe fotoðraflarýndaki tabaklar ve malzemeler dikkatimi çekti. Türkiye’de olmayan kap kaçaklar ve vegan malzemeler. Karþýmdaki þef “Saðlýklý” kitabýndan bahsetiyordu ve kendisi maþallah epey kiloluydu. Gerçek dýþý bir þeyler döndüðünü düþündüm. Ben de Google’ýn fotoðraf ve metin aramasýna baþvurdum. Google, koyduðum her fotoðraf için beni baþka siteye yönlendiriyordu. Bir, iki, beþ, on… Ýþin içinde tariflerde vardý üstelik. Bir þef düþünün fotoðraflarý yabancý bloggerlardan çalýyor ve altýna da piþkinlikle “Ekþi mayalý nohut unlu ekmeðim… avokado püresi yaptým” diye yazabiliyor. “Benim” diyor! Bir þef yapýyor bunu. Instagram’ýn mavi “tik” verdiði bir hesap yapýyor. Gözümüzün içine baka baka yapýyor.
Bu fotoðraflardan biri Krista Rollins “Joyful Healthy Eats” hesabýna aitti. Rolins ile mailleþtik ve mailleri bende duruyor. O galerideki olaðanüstü güzel diðer fotoðraflarýn da sahiplerini tek tek buldum.
Bunu bir þef yapýyorsa, üstelik markalarýn sponsor olduðu ticari iþler yapan bir þef… Bu kiþi birileri tarafýndan ifþa edilmiyor, kabul görüyor ve kazanç elde ediyorsa geri kalan insanlar neden yapmasýn? Yeni nesil kolay yolu neden seçmesin? Ýþte bu yazý tam da bunun için! Yeni neslin kopyacýlýðý býrakýp, iyi iþlere odaklanmasý için yazýlmýþtýr.
