Cüneyd Altýparmak
Cüneyd Altýparmak
Tüm Yazýlarý

Yeni akým: Trolizm!

Kamu düzenini bozan eylemler internetle beraber "güncellendi". Ýnternet dünyasý ile yeni bir tür terörist var artýk: Troller... Bu kimselerin iþi internette insanlarýn keyfini kaçýrmak, alaycý ve aþaðýlayýcý söylemlerle insanlara hakaret etmek veya iftirada bulunmak... Daha kýsa bir taným yaparsam "itibar suikastý tetikçileri" diyebilirim sanýrým. Dünyayý etkisi altýna alan bu konu üzerine düþünmemiz gerekiyor, bugün ve sonraki birkaç yazýda bu konu üzerinde durmak istiyorum.

"Troll" tabiri

Ýngilizce olan kelimenin Türkçe karþýlýðý "yem atmak", "oltayla balýk tutmak", "haraç kesmek" þeklinde. Ýlk kullanýldýðýnda bu kelime, internet ortamýnda genellikle insanlarýn dikkatini çekerek onlarýn ilgisinden beslenme amacý güden bireyleri tanýmlamak amacýyla kullanýlmýþ... Þaka, talk show, yemek, evlilik ve moda programlarýna katýlan ve hepimize tuhaf gelen davranýþlar sergileyen kimselerin gerçekte öyle olmadýklarýný öðrendiðimizde bu kavramý kullanýyorduk, "bizi trollemiþ" diye. Bu görece masum ve keyifli bir durumdu, gülüp geçiyorduk nitekim. Ancak trol kavramý son zamanlarda gayet zararlý bir hal aldý. Sosyal medya baþta olmak üzere etkileþime açýk internet mecralarýnda kendisini gizleyen "fake" hesaplar marifetiyle yalan, iftira ve hakaretin üretilmesine ve yayýlmasýna vesile olmaya baþladý. Bir gazeteci hakkýnda ortaya atýlan yalanlar, siyasilere yapmadýðý halde yapýþtýrýlan yaftalar, bir fenomen hakkýnda üretilen safsatalar hep bu profillerin eseri artýk...

Toplum mikseri!

Bir kimsenin "takma ad" kullanmasýndan farklý bir durumdan bahsediyorum. Herkesin sosyal medyada gerçek kimliði ile bulunmasý þart deðil. Ama bir ekip tarafýndan organize edilen ve yüzlerce hesap ile hemen her alanda yapay bir zemin hazýrlama kabiliyetine sahip bu organizmalar ile mücadele gerekiyor. "Trol saldýrýsý", "paralý troller", "trol ordusu" gibi kavramlar günlük dile yerleþti. Bunlarýn refere ettiði bir þey var o da durumun ticaretten siyasete; kamu düzeninden milli güvenliðe dair algý ve zemin oluþturma kabiliyeti ve ifsat etme gücü...

Vandallýðýn yeni adý

Wikipedia kendi sözlük çalýþmalarýna zarar verilmesini "vandalizm" olarak niteliyor ve þöyle bir taným yapýyor: "Ansiklopediyi bozmak amacý ile ve kasýtlý olarak içerik ekleme, silme veya deðiþiklik yapma eylemidir. En sýk karþýlaþýlan vandalizm türünde bir metin çýkarýlýr, yerine hakaret içeren ya da açýk saçýk yazýlar ile tamamen ilgisiz bir metin yerleþtirilir"... Troller için de durum ayný. Toplumu "nefret tohumu ekili tarlalara" dönüþtürmeleri mümkün. Vandalizmi sosyal medya özelinde güncellersek "trolizm" kavramýný elde edebiliriz sanýrým.

Bize düþen ödevler...

Bu durumla ilgili geliþmeler, hukuki birtakým mücadele yollarýný öngörüyor. Bunlarý da ele alacaðým ama önce trolizm ile mücadelede bize düþen görevlere deðinmeliyim:

Birincisi. Yalanýn, iftiranýn ve hakaretin alýcýsý olmamalýyýz. Yani bir trol saldýrýsýna maruz kalan kiþi hakkýnda yazýlanlarý yaymak, o trolü ve saldýrýyý meþru zemine oturtmak demektir. Ýnanmadýðýnýz bir bilgiyi yaymak suretiyle bu kötülüðü beslemeyin...

Ýkincisi. Bu akýmý çürütmenin bir þartý da yok saymaktýr. Görmezden gelmek ve aldýrýþ etmemektir. Özellikle kiþinin kendisine yönelen bir saldýrýda bunu yapmasý gerekiyor.

Üçüncüsü. Cevap verirken ölçülü olmalýyýz. Artýk saldýrýnýn boyutu bir aþamaya gelmiþse net, yalýn ve anlaþýlabilir bir cevap verebilirsiniz. Sakýn trolün kullandýðý dil ve üsluba kapýlmayýn.

Dördüncüsü. Þikâyeti etkin yapmalýyýz. Trolün bulunduðu sosyal medya platformuna etkili bir baþvuruda bulunup hesabýn sadece size deðil geçmiþ paylaþýmlarýna da atýf yaparak amacýnýn gerçek bir etkileþim olmadýðýný, izah etmeye çalýþýn.

Beþincisi. Tüm bunlarýn yanýnda içerikte suç öðesi görüyorsanýz sonucu olmasa bile suç duyurusu yapýp bunu sosyal medya hesabýnýzdan paylaþýnýz. Bu eylemlerin karþýlýksýz kalmayacaðýna dair bir referans noktasý saðlayacaktýr.

Tüm dünyayý saran trolizm ile mücadelede, bunlar yeterli deðil biliyorum. Ülkelerin adým atmasý gerekiyor. Yoksa itibar suikastlarý, faili meçhul kalmaya devam edecek!