Anayasa Uzlaþma Komisyonu, TBMM Baþkaný Cemil Çiçek baþkanlýðýnda, Cumhurbaþkaný Abdullah Gül ile baþlayan ve Baþbakan Recep Tayyip Erdoðan’la devam eden görüþme turunu dün CHP, MHP ve BDP liderlerini ziyaret ederek tamamladý.
Komisyon, dört partinin liderinden de “tam destek” sözü aldý.
Görüþmelerin tamamlanmasýnýn ardýndan TBMM Baþkaný Cemil Çiçek’i aradým. Komisyon, sonuçta anayasayla ilgili olan yargý, tutuklu milletvekilleri, baþkanlýk sistemi gibi konularda yaþanan tartýþmalardan baðýmsýz olarak çalýþmalarýný bugüne kadar sürdürdü. Ancak yeni anayasa yazýlýrken bu ve benzeri konular da Komisyon’un gündemine gelecek; bugün bu tartýþmalardan etkilenmeyen Komisyon, yarýn bizzat bu tartýþmalarý yapmak zorunda kalacaktý.
Cemil Çiçek, sürecin týkandýðý noktalara gelineceðini, ancak burada da partilerin, siyaset adamlarýnýn ve liderlerin “süreci açacak” kararlarýna ihtiyaç olacaðýný anlattý:
“Herþey bizde bitmiyor. Biz, komisyon olarak bir yere kadar geldik, çalýþmalarýmýzý sürdürüyoruz. Bazý konularda týkanmalar olacak. Burada liderlerin süreci açacak katkýlarý olmalý. Örneðin 83. Madde, 14. Madde gündeme geldiðinde, milletvekilliðine iliþkin konular konuþulurken tutuklu milletvekilleri gündeme gelecektir. Yürütme organýna iliþkin maddelerde Türkiye’nin yönetim þekli, parlamenter sistem veya baþkanlýk sistemi, bunlar tartýþýlacaktýr. Ayný þekilde yargýya iliþkin maddelerde bugünkü yargý sistemine yönelik tartýþmalar, özel yetkili mahkemeler gündeme gelecektir. Buralarda liderlere çok iþ düþüyor. Sonuçta anayasayý ben yapmýyorum. Benim görevim süreci koordine etmek, karar vermeyi kolaylaþtýrmak. Anayasayý dört parti yapýyor. Partilerden biri ben yokum derse karar çýkmaz. O yüzden partilerin, liderlerin tavrý önemli. Ýhtiyaç duyulduðunda yine liderlerle görüþeceðiz.”
Çiçek, bu süreçte millete de görev düþtüðünü vurgularken, milletin yeni anayasa ihtiyacý konusunda hassasiyetini göstermesinin liderleri de olumlu yönde etkileyeceðine iþaret etti:
“Anayasa daha çok gündemde kalmalý, toplum tartýþmaya devam etmeli. Toplumun hassasiyeti liderler nezdinde de dikkate alýnacaktýr.”
Çiçek’in þu sözü, hem kritik konularýn önemini, hem de çözümü halinde Türkiye’yi taþýyacaðý noktayý iþaret ediyor: “Kaynaðýný Anayasa’dan alan ne kadar gerginlik, gerilim varsa bunlarý bu süreçte konuþacaðýz, tartýþacaðýz.”
“Kaynaðýný anayasadan alan gerginlikler” neredeyse Türkiye’nin tartýþtýðý bütün sorunlar demek. Bu da Komisyon’da yaþanacak tartýþmalarýn boyutunu gösteriyor. Ancak “gerginlik kaynaðý olmaktan çýkarýlmýþ bir anayasa”nýn yazýlmasý halinde Türkiye’nin kazancý daha büyük olacak.
Masadan kalkmanýn siyasi bedeli
Anayasa Uzlaþma Komisyonu’nun Cemil Çiçek baþkanlýðýnda Türkiye’nin dört bir yanýnda yaptýðý toplantýlarýn ve herkesten görüþ almasý “yeni anayasa sürecinin sahiplenilmesi” konusunda çok etkili oldu. Süreci yine dört partinin oluþturduðu komisyon yürütecek, ancak tartýþmalý konularda liderlerin týkanýklýk açýcý kararlarý vermelerinde seçmenin baskýsý önemli rol oynayacak. Dört partinin liderinin “masadan kalkan taraf olmayacaðýz” sözleri de “yeni anayasa sürecini baltalamanýn siyasi bedeli”ni gördüklerini ortaya koyuyor.
Yeni anayasa süreci, daha þimdiden halkýn katýlýmý, bilgilendirilmesiyle Türkiye’de bir demokratik tartýþma iklimi yarattý. Dünkü liderler turuyla da BDP ve MHP’nin karþýlýklý ziyaretine vesile oldu.
Anayasa Uzlaþma Komisyonu’nun bugüne kadar gösterdiði performans yeni anayasa konusunda umutlarý arttýrýyor.
