2003’ten itibaren yola çýkýlmýþtý, 2008’de “kesin adýmlar” atýldý, yeni bir ekonomik paradigma oluþturuldu þimdi TAÇLANDIRMA ZAMANI geldi...
Buraya kadar yazmýþ ve detaylandýrmýþtým...
Þimdi yeni halkalar ekleyelim...
Her þeyden önce “neo-liberal teslimiyetçi” kafanýn aksine “milli, üretim odaklý ekonomik paradigmanýn” en önemli farký; “Devletin varlýklarýný vatandaþýn mevduatýyla verilen krediler ile yerleþik düzenle paylaþmak deðil”, DEVLETÝN VARLIKLARINI HALK ÝLE PAYLAÞMASIDIR!
Peki 2002-2015 arasý nasýl geçti, neler yapýldý?
Türkiye’yi yöneten aklýn 2003-2014 arasýndaki 11 yýllýk deðerleme sürecindeki “liderliðe olan güven tabanlý” ekonomi politikalarýndaki baþarýsý gerçekten takdire deðer. Son 11-12 yýlda 150-250 milyar dolar GSMH aralýðýndan 750 milyar-1 trilyon dolar aralýðýna gelmek hele hele Türkiye’nin “çok aðýr” bir kriz, dünyanýn iki büyük kriz atlattýðý ortamda kolay deðil... Dediðim gibi baþarý önemli ve yakalanmasý kolay deðil! Bu baþarýnýn altýnda yatan GÜVEN VEREN LÝDERLÝK dinamikleri çok önemli...
Bu tespitler sonrasý DEVLETÝN HALKI ÝLE PAYLAÞMASININ modellerini sorgulamakta yarar var...
Bazý projeleri sesli düþünelim...
A- Sabit getirili “yapýlarýn” özelleþtirilmesinde “þirket yönetimi devrini” hangi mantýk içinde olursa olsun anlamam mümkün deðil... Örnekler verelim ve devam edelim; 1- Köprü ve otoyollarýn 25 yýllýk getirisi belli ve büyüyen bir ekonomide “trendin yukarý” gitmesi yani daha fazla tüketim olmasý kaçýnýlmaz. Böyle bir gerçek içinde “yönetimin devredilmesi” doðru deðil. Yapýlmasý gereken GEÇÝÞ A.Þ. adýnda bir þirket kurmak, bu imtiyazý “25-99” yýllýk periyotlardan birini seçerek o þirkete devretmek ve bu þirketin “Yüzde 99 hissesini” halka arz ederek, yönetimi Devlet elinde býrakmak. Daha açýk yazayým; köprü ve otoyollarýn gelecek 49 yýllýk gelirini bir þirkete devredip o yapýnýn da hisselerini halka arz etseydik alacaðýmýz para 5 milyar dolardan çok daha fazla olacaktý... 2- Elektrik daðýtým ihalelerini de anlayabilmiþ deðilim. Gelir zaten cepte ve artan bir yapý içinde gelecek yýllarýn da getirisi tahmin edilebilir. Böyle bir denkleme bakýnca devir yanýnda kýsmen “halka arz” yine en doðru yol. Neden bir özel yapýya yönetim devri yapýlýr sorusuna verilecek çok mantýklý bir cevap yok!
B- Yukarýdaki ANA MANTIK ile bakýnca apaçýk ortada olan bazý adýmlar “neden atýlmýyor” onu da anlayabilmiþ deðilim. Örnek; TPAO ve BOTAÞ gibi þirketlere 99 yýla kadar uzanana imtiyazlar tanýmlanabilir ve bu yapýlar da halka arz edilebilir.
C- Bunun yanýnda blok satýþ ile kontrolün geçmesine alternatif olacak þekilde kamunun deðerli þirketlerinin bir kýsmýnýn halk ile paylaþýlmasý ile ilgili çok net adýmlar atýlabilir. Varlýðýný halký ile paylaþan DEVLET EN doðru adýmý atar. Bugün Türk vatandaþlarýnýn bankalarda 1 trilyon TL üstünde birikimi var ve alacak varlýk bulmakta zorlanýyorlar... Bu þirketlere en güzel örneklerden biri de Türk Hava Yollarý...
Sevgili dostlar, HALKBANK yýllardýr blok satýlmaya çalýþýldý ve sonunda doðru bulunarak halka arz yapýldý. Sonuç çok açýk ve net; baþarýlý bir katýlým, piyasaya giriþ sonrasý yükselen deðer! Kamu Bankalarýnýn katýlým bankacýlýða girmesi yýllarca engellendi, LÝDER ýsrar etti ve baþarýldý! Bu gerçekleþmelerden yola çýkarak “geneli ve detaylarý” sorgulayabilir ve çok önemli adýmlar atabiliriz... BAKMASINI bilenler için Türkiye “varlýk denizi” üstünde yatýyor! Uyanalým ve bakalým!
Sonuç: Yýllardýr ayný doðrultu da TEZÝ detaylandýrmaya devam ediyorum...Türkiye’nin geldiði noktada “Birine tamamen DEVÝR ile özelleþtirmenin” doðru olmadýðýný düþünüyorum. Devlet, varlýklarýný satacak veya özelleþtirecek ise ALMA HAKKINA ÝLK SAHÝP OLAN BU ÜLKENÝN ÝNSANLARIDIR! Yani doðru yöntem halka arz etmektir...
Son söz: UZUN LAFIN KISASI YENÝ MODELLEMELER ÝLE TÜRKÝYE’YE YATIRIM GETÝRECEK ADIMLAR ATILMALI! FAÝZ ARTTIRMAK, DAVOS’TA KAFA SEVDÝRÝP CÝCÝ ÇOCUK OLMAK ÝÞÝN KOLAYI! Türkiye zor olaný mutlaka baþaracak ve DÜZ YOLA ÇIKARAK YENÝ HEDEFLERE DOÐRU ÝLERLEYECEK!
Önemli not: Borsa Baþkaný’nýn “Ýslami kurallara uygun yeni enstrümanlar tasarlanabilir” sözleri içeride YERLEÞÝK DÜZEN’in basýn organlarý tarafýndan çarpýtýldý. Söylemek istediði çok açýktý; Orta Doðu’dan para çekmek istiyorsak, aynen Londra’nýn yüzyýldýr yaptýðý gibi, yeni enstrümanlar ile pazarlarýmýzý çeþitlendirmeliyiz! Katýlýyorum ve “bir an önce yapmalýyýz” diyorum!
