Orta Asya, Kafkasya ve Ýran hattý giderek farklý anlamda önem kazanmaya baþladý. Ermenistan’daki son olaylar þunu açýk ve net gösterdi. ABD; bu coðrafya ile ilgili, coðrafyanýn karakterine uygun ve oradaki sosyolojik gerçeklere dayanan adýmlarýný atmaktan geriye durmayacak!
Hazar etrafýndaki bu ülkelerin, hem merkez Asya üzerindeki etkisi ve gerçekliliði, hem yeni Ýpek Yolu kuþaðýnýn merkezi konumunda olmasý nedeniyle de anlam taþýmaktadýr. Rusya için bu coðrafyanýn varlýðý ve nasýl siyasi pozisyon kullanacaðý baþ soru olarak karþýmýzda durmakta.
Ýran içindeki Türklere yönelik bakýþ açýsý, Sovyet döneminde olduðu gibi Rusya döneminde de deðiþmedi. Biraz mesafe konuldu, lakin Orta Doðu’daki son geliþmeler ve Kafkasya’daki Amerikan varlýðýnýn artmasý, Ýran Türkleri üzerine düþünmekten Rusya’yý alýkoymadý.
Ýlginç olaný þudur ki; Ýran’daki sosyolojik yapýyý deðiþtirmek isteðinde olan ABD için, Türklerle iþ tutmak bir o kadar zor durum olarak okunmakta.
Neden mi?
Ýran Türkleri'nin sosyo-kültürel ve ekonomik tutumu, oraya yorum yaparken çeþitli verilerle hareket edilmesi gerektiðini ön plana sürmekte. O nedenle Ýran’daki Türk aktivistler üzerine bile yorum yaparken, daha ziyade Kürt aktivistler ile iþ tutmak arzusunu gizlemeden hareket alanýný artýrmak niyetinde, ABD! Lakin bu potansiyeli de kenarda tutmamakta.
Orta Asya önemli bir merkez. Orasý ilerideki yeni dünyanýn da ciddi içeriðine hizmet edecek güçte. Yukarýda Çin, yaný baþýnda Rusya, Hazar üzerinden Ýran!
Baktýðýnýzda buralarda Amerikan menfaatinin geliþmesi, sadece savaþ ortamý ile mümkündür. Rusya kendine yaklaþan volkanik oyunlardan kaçýnmak için, bu coðrafyadaki varlýðýný giderek fazlasýyla artýrmak niyetinde. Kazakistan gibi Çin tehdidinden endiþeli olan ülkeler için, Rusya’nýn coðrafyadaki etkisi anlamlýdýr. Lakin diðer taraftan bu ülkelerin de tam Rusya eksenli olmama isteði var. Amerika ve Batý inisiyatifinin artmasýyla, bu Türk devletlerinin denge politikalarý için de zemin oluþmakta.
Türkiye bu coðrafyadaki etnik, dini, kültürel ve tarihi baðlarýna þimdiki durumda sadece kardeþlik ve akrabalýk baðýyla deðil, yeni küresel sistemde, yeni güç oluþturabilecek koz olarak da yorumlanmalý.
Orta Asya; Türkiye açýsýndan giderek daha fazla anlam taþýmaya baþlayacaktýr. Orta Asya, o nedenle FETÖ üzerinden Amerikan profili ile iþgale mahkûm býrakýldý. Kýrgýzistan bu nedenle ince iþlenmeli. Ve oradaki dostlarýn kalbini kýrmadan, orasý FETÖ aðýndan kurtarýlmalýdýr. Bu durum, Rusya’nýn da iþine gelmekte. CIA üzerinden oluþturulan bu aðýn esas gayesinin, yeni ekonomik dünya üzerinde kýrýlma noktasý oluþturma amacý güttüðünü þimdiki gerçekler eþliðinde daha net görebiliyoruz. Kýrgýz halký Türk halklarý grubunda, kendi milli ve yerel milliyetçilik duygusunun doruk noktada olduðu bir halktýr. Kýrýlgan, hem de baský gördüðünde direnen bir yapýsý söz konusudur. Yerel milliyetçilik duygusu baskýn bir bölge! Kýrgýz kimliðine laf ettirmeyecek kadar, yerel milli duyguya sahip. FETÖ’nün oradaki varlýðýnýn altýnda, bu gerçek üzerinde siyaset inþa edebilmesi oldu. Þimdi Türkiye’nin o coðrafyaya tekrar nizam vermesi, oradaki daðýtýlmýþ ortamý onarma adýmlarý, muhteþem bir gidiþtir ve Kýrgýz halký üzerinden, bu durumun etkisi Orta Asya genelinde oluþacaktýr, hiç kuþkusuz!
Özbekistan, Kazakistan, Türkmenistan ve Kazakistan kadar Tacikistan da yabana atýlmayacak kadar önem arz ediyor. Bu coðrafya, birilerinin uyuþturucu ve insan ticaret hattýdýr. Silah ve uyuþturucu hattý, hep Amerikan istihbaratý tarafýndan desteklendi. Buralarý yorumlarken, bu gerçekleri göz önünde bulundurmak þarttýr. Kýrgýz gençliðinin geleceðini, bu felaket vaka olumsuz etkilemekte! Orta Asya’nýn manevi ortamýný ortadan kaldýracak adýmlarla da dizayn edildiði bir gerçektir. Türkiye’nin milli, manevi, ekonomik ve tarihsel varlýðý, bu anlamda da Orta Asya’da karþýlýk görmekte. Türkiye giderek daha fazla karþýlýk görmekte ve daha fazla arzu edilmektedir. Bu kadar ortamý bozacak çabalara raðmen Türkiye, favori dost ve kardeþtir. Baþkan Erdoðan’ýn Kýrgýzistan ve genelde Orta Asya’ya ve Kafkasya’ya verdiði önemin siyasi ve konjonktürel karþýlýðý söz konusudur hem de. Orta Asya’nýn, bugün iliþkilerimizin iyi olduðu Rusya ve Ýran’a teslim edilmemesi þarttýr. Kafkasya; Orta Asya ve Türkiye için kalýcý baþarýnýn ana hattýdýr. Kan, din, tarih, kültürel baðýmýz olduðu bu coðrafyanýn yeni dönemdeki yeni dünya düzeninde, Türkiye’nin yanýnda olmasý dengeli deðil, tam tespitli taraf tutmasý, Türkiye’nin kurulacak yeni dünyadaki yerini daha güçlü kýlacaktýr. Orta Asya, Kafkasya, Ýran, Türkistan hattý; Rusya, ABD, Ýran hatta yeni dönemde Almanya, Ýngiltere, Fransa’nýn bu coðrafya üzerinde menfaatlerini okuyarak yorumlanmalý.