Önceki gün Sayýn Cumhurbaþkanýmýz tarafýndan onaylanan ekonominin yeni rotasý kabul edebileceðimiz 2021-2023 Orta Vadeli program Hazine ve Maliye Bakanýmýz Sayýn Berat Albayrak tarafýndan duyuruldu.
Yeni Ekonomi programýnda ana tema “Yeni Dengelenme, Yeni Normal, Yeni Ekonomi” olarak belirlendi. 2021 yýlýnýn tamamýnda büyümenin yüzde 0,3 ve 2021 yýlýnda ise normalleþmeyle birlikte büyümenin yüzde 5.8 olmasýnýn beklendiði açýklandý.
Ekonomik hayatýn sürdürülebilirliðinin saðlanmasý, istihdam ve üretimde potansiyele ulaþabilmek için ekonomik faaliyetler, zaman ve mekandan baðýmsýz olarak büyük ölçüde hibrit sistemlerle yürütüleceði, ekonominin uyum saðlamasý için yeni çalýþma modellerinin oluþturulmasýnýn bir zorunluluk olarak ortaya çýktýðý ifade ediliyor. Programa göre;
-Kamunun yönlendirdiði bazý fiyat ve ücretlerde geçmiþ enflasyon yerine YEP enflasyon hedeflerine göre ayarlamalar yapýlacak, böylece enflasyonda atalet etkisi sýnýrlandýrýlacak.
- “Hýzlý iþe dönüþ desteðiyle” iþsizlik ödeneðinden yararlandýrýlan kiþilerin iþsiz kaldýklarý sürenin azaltýlmasý ve iþgücüne daha çabuk geri dönmeler teþvik edilecek.
- 25 yaþ altý gençler ile 50 yaþýn üstünde olan çalýþanlarýn istihdam edilebilirliklerini kolaylaþtýrmak için daha esnek koþullar saðlanacak.
Ýleri yaþ gruplarýnda istihdamýn desteklenmesine yönelik olarak 50 yaþ üstü tam zamanlý çalýþanlarýn kýsmi zamanlý çalýþmaya geçiþ teþvik edilecek, bu sayede iþ ve yaþam dengesi daha saðlýklý hale getirilecektir.
10 günden az çalýþan 25 yaþ altý gençlerin daha kolay istihdam edilmesine imkan saðlayacak düzenleme ile gençlerin deneyim ve beceri kazanmalarý saðlanacak ve iþverenlerin gençleri tercih etmesi desteklenecektir.
Kovid-19 salgýný sonrasý ekonomik toparlamayý destekleyici, gençlerin deneyim kazanarak iþgücü piyasasýna giriþlerini kolaylaþtýrýcý, kýsmi süreli çalýþmayý teþvik edici ve iþgücü piyasasýna iliþkin yapýsal düzenlemeleri de içeren Ýstihdam Kalkaný Paketi hayata geçirilecek.
Bu düzenlemelere yönelik bazý eleþtirilerin olduðu görülüyor. Ancak unutulmamalýdýr ki, burada asýl amaç gençlerin sömürülmesi deðil, bilakis çalýþma hayatýnda gençlerin daha kolay yer bulmasý saðlanacak.
Programa göre, önümüzdeki dönemde devam eden normalleþmeye baðlý olarak ekonomik aktivitede meydana gelecek canlanmanýn istihdam üzerindeki etkilerini artýrmak amacýyla uygulamaya konulacak istihdam kalkaný paketi ile ilave istihdam desteklerinin ve iþgücü piyasasýna yönelik yapýsal dönüþüm adýmlarýnýn hayata geçirilmesi planlanmakta, böylece istihdamdaki artýþ ile iþsizlik oranýnda kademeli bir iyileþme hedeflenmektedir.
Kamu yatýrýmlarýnda, 11 inci Kalkýnma Planý’nda yer alan öncelikli imalat sanayi sektörlerine ve bu sektörlere yönelik beþeri ve fiziki altyapýyý güçlendirerek Ar-Ge, dijitalleþme, insan kaynaklarý, lojistik ve enerji gibi yatay alanlar ile tarým, turizm ve savunma sanayi alanlarýna öncelik verilecektir.
Vergi politikalarý vergide adalet ve eþitlik ilkelerini pekiþtirecek þekilde sürdürülmeye devam edilecek, vergi tahsilatýnýn etkinliði arttýrýlacak ve kayýt dýþý ekonomiyle mücadele sürdürülecektir.
Program süresince, vergi affýna gidilmeyeceði açýklanmýþ olsa da, kamuoyunda baþta vergi ve SGK borçlarýnýn yeniden yapýlandýrýlmasý ve ödeme kolaylýðý, matrah artýrýmý, kasa affý ve stok affý gibi düzenlemelerin hem piyasalarý rahatlatacaðý ve kamuya ciddi kaynak giriþi saðlayacaðý göz ardý edilmemelidir.