Önceki gün Sayın Cumhurbaşkanımız tarafından onaylanan ekonominin yeni rotası kabul edebileceğimiz 2021-2023 Orta Vadeli program Hazine ve Maliye Bakanımız Sayın Berat Albayrak tarafından duyuruldu.
Yeni Ekonomi programında ana tema “Yeni Dengelenme, Yeni Normal, Yeni Ekonomi” olarak belirlendi. 2021 yılının tamamında büyümenin yüzde 0,3 ve 2021 yılında ise normalleşmeyle birlikte büyümenin yüzde 5.8 olmasının beklendiği açıklandı.
Ekonomik hayatın sürdürülebilirliğinin sağlanması, istihdam ve üretimde potansiyele ulaşabilmek için ekonomik faaliyetler, zaman ve mekandan bağımsız olarak büyük ölçüde hibrit sistemlerle yürütüleceği, ekonominin uyum sağlaması için yeni çalışma modellerinin oluşturulmasının bir zorunluluk olarak ortaya çıktığı ifade ediliyor. Programa göre;
-Kamunun yönlendirdiği bazı fiyat ve ücretlerde geçmiş enflasyon yerine YEP enflasyon hedeflerine göre ayarlamalar yapılacak, böylece enflasyonda atalet etkisi sınırlandırılacak.
- “Hızlı işe dönüş desteğiyle” işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin işsiz kaldıkları sürenin azaltılması ve işgücüne daha çabuk geri dönmeler teşvik edilecek.
- 25 yaş altı gençler ile 50 yaşın üstünde olan çalışanların istihdam edilebilirliklerini kolaylaştırmak için daha esnek koşullar sağlanacak.
İleri yaş gruplarında istihdamın desteklenmesine yönelik olarak 50 yaş üstü tam zamanlı çalışanların kısmi zamanlı çalışmaya geçiş teşvik edilecek, bu sayede iş ve yaşam dengesi daha sağlıklı hale getirilecektir.
10 günden az çalışan 25 yaş altı gençlerin daha kolay istihdam edilmesine imkan sağlayacak düzenleme ile gençlerin deneyim ve beceri kazanmaları sağlanacak ve işverenlerin gençleri tercih etmesi desteklenecektir.
Kovid-19 salgını sonrası ekonomik toparlamayı destekleyici, gençlerin deneyim kazanarak işgücü piyasasına girişlerini kolaylaştırıcı, kısmi süreli çalışmayı teşvik edici ve işgücü piyasasına ilişkin yapısal düzenlemeleri de içeren İstihdam Kalkanı Paketi hayata geçirilecek.
Bu düzenlemelere yönelik bazı eleştirilerin olduğu görülüyor. Ancak unutulmamalıdır ki, burada asıl amaç gençlerin sömürülmesi değil, bilakis çalışma hayatında gençlerin daha kolay yer bulması sağlanacak.
Programa göre, önümüzdeki dönemde devam eden normalleşmeye bağlı olarak ekonomik aktivitede meydana gelecek canlanmanın istihdam üzerindeki etkilerini artırmak amacıyla uygulamaya konulacak istihdam kalkanı paketi ile ilave istihdam desteklerinin ve işgücü piyasasına yönelik yapısal dönüşüm adımlarının hayata geçirilmesi planlanmakta, böylece istihdamdaki artış ile işsizlik oranında kademeli bir iyileşme hedeflenmektedir.
Kamu yatırımlarında, 11 inci Kalkınma Planı’nda yer alan öncelikli imalat sanayi sektörlerine ve bu sektörlere yönelik beşeri ve fiziki altyapıyı güçlendirerek Ar-Ge, dijitalleşme, insan kaynakları, lojistik ve enerji gibi yatay alanlar ile tarım, turizm ve savunma sanayi alanlarına öncelik verilecektir.
Vergi politikaları vergide adalet ve eşitlik ilkelerini pekiştirecek şekilde sürdürülmeye devam edilecek, vergi tahsilatının etkinliği arttırılacak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele sürdürülecektir.
Program süresince, vergi affına gidilmeyeceği açıklanmış olsa da, kamuoyunda başta vergi ve SGK borçlarının yeniden yapılandırılması ve ödeme kolaylığı, matrah artırımı, kasa affı ve stok affı gibi düzenlemelerin hem piyasaları rahatlatacağı ve kamuya ciddi kaynak girişi sağlayacağı göz ardı edilmemelidir.
