Habercilik alanýndaki yeni teknik ve teknolojileri ‘yeni nesil habercilik’ serisi ile anlatmaya çalýþacaðým. Ýlk yazýnýn konusu ise ‘drone gazeteciliði’.
Türk Dil Kurumu drone’un Türkçe karþýlýðýný ‘uçangöz’ olarak belirledi. Tek kelime uçangöz aslýnda bir ÝHA (insansýz hava aracý). Haberciliðe farklý bir bakýþ getiren drone gazeteciliði sahada uygulanmasý biraz zorlu oluyor þimdilik. Bu zorluklarýn bir dizi nedeni var. Kamu güvenliði, ulusal güvenlik, özel alanlarýn mahremiyeti… vb. mevzuatla ilgili tartýþmalara döneceðim ama önce drone’un gazeteciliðe getirdiði dinamizmi yazmam lazým.
1-Drone haberciliði, gazetecilere gökyüzüne daha ‘ucuz’ ulaþmayý saðladý. Daha düne kadar havadan görüntü alabilmek için sadece çok büyük medya kuruluþlarý helikopter kaldýrabiliyordu. Bir saatlik bir helikopter operasyonu bile binlerce Dolar maliyet demekti. Maliyeti çok yüksek olduðu için helikopter ile havadan görüntü alma yöntemine çok nadir baþvurulurdu.
2-Drone gazeteciliði, habercilerin daha güvenli ve konforlu çalýþmasýnýn önünü açtý. Sel, deprem, yangýn ve buna benzer güvenliðin tehlikede olduðu durumlarý görüntülemek daha rahat artýk.
3-Drone gazeteciliði, görsel dile farklý bir bakýþ açýsý getirdi, zenginleþtirdi. Panaromik planlar, gökyüzünden çekilen bazý mekan, olay ve durumlarýn hiç görmediðimiz açýlarýný tüm çýplaklýðýyla önümüze serdi. Örneðin bir doðal afetin boyutlarýný anlatýrken haberciler hep çok zorlanmýþtýr. Oysa þimdilerde birkaç saniyelik bir drone görüntüsü bir depremin ne kadar yýkýcý olduðunu anlatmakta yeterli.
Toparlarsak; drone haberciliði gazeteciliðin artýk bir parçasý. Bilgi, belge ve görüntüye haberciler artýk daha rahat ulaþacak. Bu kesin. Hatta ABD’de gazetecilik okullarý drone bölümleri açmaya da baþladý. Haberciler ve akademi drone’larýn nasýl kullanýlmasý gerektiðini tartýþýyor. Bu tartýþmalar elbet nihayete erecektir. Su akar yolunu bulur.
Þimdi yazýnýn baþýnda yarým býraktýðým meseleye dönelim. Dronelar nasýl ve ne kadar kullanýlabilecek habercilikte?
ABD’de drone uçurmak çok zor bir prosedürü aþtýktan sonra ancak mümkün. Mesela CNN televizyonu iki yýlda ancak haber amaçlý drone uçurma izni alabilmiþ.
Güvenlik ve ulusal güvenlik merkezli düþünüldüðünde ciddi riskler ortaya çýkýyor. Türkiye’de drone (ÝHA) izinleri Sivil Havacýlýk Genel Müdürlüðü tarafýndan veriliyor. Sicil kaydýndan tutun da vergi numarasýna kadar bir çok belge talep ediliyor. Her drone’nun bir kimliði var. Menþei, aðýrlýðý, seri numarasý, kim tarafýndan kullanýldýðý, hangi amaçla kullanýldýðý kayýt altýna alýnýyor. Daha fazlasý için link:
Bu kadar titiz davranýlmasýnýn nedeni ise terör örgütlerinin de artýk drone’larý saldýrý amaçlý kullanmaya baþlamasý.
Son dönemde bölücü terör örgütüne ait birkaç bombalý drone hedefine ulaþamadan etkisiz hale getirildi mesela.
Sadece PKK deðil DAEÞ de drone kullanmaya baþladý. O yüzden habercilerin son derece fonksiyonel kullandýðý drone baþka amaçlar için kullanmak isteyenlerin elinde ölümcül bir alete dönüþebilir.
