Yeni nesil habercilik serisinin ikinci yazýsýnda mobil gazeteciliði ele alacaðýz.
‘Mobil gazetecilik nedir?’ sorusu ile baþlayalým.
Mobil gazetecilik; teknolojik yönüyle son derece sofistike olan, fiziksel olarak küçük cepte ve çantada taþýnabilir iletiþim cihazlarý mahareti ile yapýlan yeni bir habercilik biçimi.
Nasýl cihazlardan bahsediyorum. Hemen söyleyeyim: Akýllý cep telefonlarý ve tabletler. Bu iki cihaza ek olarak internetiniz de özetle yürüyen bir haber merkezi ve canlý yayýn noktasýsýnýz.
Mobil gazetecilik yapýsý gereði ‘YENÝ’. Bu yeni biçim klasik yani konvansiyonel medyadan çok farklý. Daha hýzlý, daha interaktif, daha pratik ve en önemlisi daha UCUZ.
Daha HIZLI. Çünkü; güçlü bir internet baðlantýnýz varsa anýnda görüntü aktarabilirsiniz, görüntü alabilirsiniz ya da canlý yayýn yapabilirsiniz. Oysa klasik bir televizyon canlý yayýný için bir yayýn aracý ve onu opere eden teknik bir ekip gerekli. Görüntü aktarma ve almada ise mobil cihazlara göre çok yavaþ.
Daha ÝNTERAKTÝF. Çünkü; yeni medya yapýsý gereði daha çok kiþinin etkilendiði ve etkileþtiði bir platform. Mesela sosyal medyadan yayýnladýðýnýz bir görüntüye bir anda yüzlerce kiþi olumlu/olumsuz tepki gösterebiliyor. Öfkelenebiliyor ya da memnun olabiliyor…
Daha PRATÝK. Çünkü; konvansiyonel medya düzenine göre haberin klasik üçlüsü muhabir, kameraman ve kurgucu mobil gazetecilikte kendiliðinden ortadan kalkýyor. Cebinizde bir akýllý telefon varsa hem muhabirlik hem kameramanlýk hem de kurgu yapabilirsiniz. Üstelik bu daha az personel çalýþtýrmak anlamýna da geliyor.
Daha UCUZ. Çünkü; üstte de belirttiðim gibi mobil gazetecilik daha az istihdam demek. Ekipman olarak da artýk binlerce dolarlýk kameralar ve yüzbinlerce dolarlýk canlý yayýn araçlarýna gerek yok. Bir telefon ya da tabletle bunlarý yapmak mümkün.
Þimdi gelelim bir baþka meseleye. Dünyada ve Türkiye’de mobil gazetecilik nasýl ilerliyor?
Dünyada geleneksel medya gruplarý, mobil gazeteciliði nasýl konumlandýracaklarýný tartýþýyor. Televizyon habercileri bu yeni medya biçimine þimdilik direniyor gibi görünse de kurumsal medya þirketleri öngörülü davranarak mobil gazetecileri çalýþtýrmaya baþladý.
Peki bizde durum ne? Türkiye’de hala geleneksel habercilik baskýn bir kültür olarak devam ediyor. Mobil gazetecilik ise daha çok tek yönlü gidiyor. Genellikle vatandaþlarýn sosyal medya hesaplarýnda yayýnlanan ya da kurulan ihbar gruplarýna gönderilen görüntüler ve içerikler haberleþtiriliyor. Özellikle bazý haber merkezlerinin hazýrladýðý haberlerinin yarýsýna yakýný bu yöntemle haber oluyor.
Mobil gazeteciliðin çok olumlu yanlarý olduðu gibi çok olumsuz yönleri de var. Herkesin yani gazeteci olmayanlarýn da yayýncý konumuna geldiði bu yeni düzende bilginin doðruluðu hayati önem kazanýyor. Yani gazeteciliðin temeli ‘teyid’ mekanizmasý temelinden sarsýlýyor. Ýçerik ve görüntüyü doðrulamak her zamankinden daha zor.
Bir diðer sorun ise gazetecilik ilkelerine göre iþleyen bir filtrasyonun olmamasý. Bu da haberde mahremiyet kavramýna zarar veriyor. Bu iki sorunu aþmak için mobil gazetecilere merkez medyada daha fazla yer vermek þart. Biz dirensek de yeni bir durum var ortada ve yok sayabileceðimiz bir þey deðil üstelik.
