ANKARA KULÝSLERÝ WSJ’NÝN MÝT HABERÝNÝ DEÐERLENDÝRDÝ
WSJ’deki yazýyý deðerlendiren Ankara’daki uzmanlar, yazýyla asýl hedeflenenin MÝT deðil ‘Yeni Türkiye’nin baðýmsýz politikalarý olduðunu düþünüyor. Üst düzey yetkililere göre MÝT yeni dönem politikalarý ile dengeleri deðiþtiriyor.
ABD’li Wall Street Journal gazetesinde yayýnlanan MÝT Müsteþarý Hakan Fidan’la ilgili yazýya iliþkin Ankara’da dikkat çekici deðerlendirmeler yapýlýyor. Ankara’daki ‘üst düzey yetkililer’e göre yazý aslýnda Fidan üzerinden ‘Yeni Türkiye’nin baðýmsýz politikalarýný hedef alýyor. Yazýdaki þu ifadelere dikkat çekiliyor: “Müttefik Türkiye’nin, çýkarlarýný zaman zaman ABD’nin çýkarlarýnýn aksine yönelmesine neden olan bölgesel güvenlik stratejisi var ve bu stratejinin en önemli mimarlarýndan biri de Hakan Fidan. ... Baþbakan Erdoðan, Arap Baharý’ný Türkiye’nin bölgedeki liderliðini geniþletmeye odaklanmak için kullanýyor.”
MÝT ‘rahatsýzlýk’ veriyor!
Hemen her paragrafýnda “ABD’li üst düzey yetkililerin rahatsýzlýðý” dile getirilen yazýda verilen örneklerden, Fidan’ýn müsteþarlýðý döneminde Türk istihbaratýnýn, CIA, Mossad gibi örgütler karþýsýnda baðýmsýz bir profil çizmesinin etkili olduðu anlaþýlýyor. Ayný dönemde Türkiye’nin üçüncü ülkelerin istihbarat örgütlerinin kapýþma sahasý olmaktan büyük ölçüde çýkarýldýðýna dikkat çekilirken, özellikle “Ýsrail ve Ýran istihbaratlarýnýn Türkiye’de kapýþmasýnýn engellendiði”ne vurgu yapýlýyor. Yazýda da MÝT’in CIA’e yaptýðý ‘karþý operasyonlar’ þöyle yer alýyor: “Eski ve halen görevde bulunan ABD’li yetkililer, CIA’in Türkiye hakkýnda istihbarat yaptýðýný, MÝT’in de CIA’e yanýt olarak karþý istihbarat kampanyasý yürüttüðünü söyledi.”
Yazýda ayrýca, Türkiye’nin Suriye muhalefetine yardýmý organize ederken “hem düþman bir rejimi deðiþtirmek, hem de Suriye’nin kuzeyinde Kürt devleti kurulmasý olasýlýðýný zayýflatmayý amaçladýðý”na yönelik ifadelere de iþaret ediliyor.
Ankara’da bu konuda yapýlan deðerlendirme özetle þöyle: “Türkiye’nin baðýmsýz güvenlik ve dýþ politika geliþtirmesi, bu arada terör sorununa üçüncü ülkelerin müdahalesi ve rolü olmaksýzýn çözüm planý oluþturulmasý, eski dönemlerdeki yönlendirmelere açýk üslubuna alýþmýþ ülkeleri rahatsýz etti.”
Esad’a karþý, Ýran’a yakýn!
Yazýda Fidan’ýn “Suriye muhalefetini örgütleyen en önemli adam” olduðu vurgulanýrken, ayný zamanda “Ýran’a yakýn” olduðunun iddia edilmesi ise kendi içinde çeliþkili. Zira Ýran, Esad yönetimini ve ordusunu hem doðrudan, hem de Hizbullah üzerinden destekliyor. WSJ’daki yazýda Ýran’ýn dýþ operasyon birimi Kudus Gücü için “doðrudan askeri desteði Esad’a iktidarda kalmasý için çok önemli bir rol oynadý” ifadesi kullanýlýyor.
Ayrýca yazýda, “ABD’li yetkililerin 2013 Mayýsý’nda Beyaz Saray’daki görüþmede, Suriye muhalefetine destekten radikal gruplarýn da zaman zaman yararlanabildiði eleþtirisinde bulunduðu” ifadesiyle çeliþen þu cümleler de dikkat çekiyor: “Eski ve halen görevdeki yetkililere göre, 2012 baþýnda alýnan yardýmý MÝT üzerinden gönderme kararý sayesinde Erdoðan’ýn ofisi bu giriþimi kontrol edebilmeyi baþardý ve durum nispeten þeffaflaþtý.”
Büyükelçiler için güven sorunu
Eski ABD Ankara Büyükelçisi James Jeffrey’nin Fidan hakkýnda kendi döneminde görevi gereði þahit olduðu olaylardan yola çýkarak görüþ bildirmesi ise diplomatik bir skandal olarak yorumlanýyor. Jeffrey’in, “Hakan Fidan yeni Ortadoðu’nun yüzü. Onunla iþbirliði yapmalýyýz çünkü iþleri halledebiliyor. Ancak ABD’nin gözü kapalý dostu olduðunu da düþünmemeliyiz çünkü deðil” sözü üzerinden Wikileaks skandalý hatýrlatýlýyor ve “Wikileaks’te bulunduklarý ülkelerin siyasetçileri hakkýnda ileri geri konuþan ABD diplomatlarý zor durumda kalmýþtý. Jeffrey’nin WSJ’ye açýktan görüþ vermesi ABD’li diplomatlara güven sorununu yeniden gündeme getirdi. ABD elçileri Türk makamlarýyla iliþkileri yürütürken bu açýklamalarla ilgili sorulara da cevap vermek zorunda kalacak” yorumu yapýlýyor.
Arkadaki hedef Baþbakan
Yazý Fidan üzerine kurgulanmýþ olmasýna raðmen, Fidan’ýn bütün yaptýklarýnýn Baþbakan Erdoðan’ýn baðýmsýz ve Türkiye’nin gücünü arttýrma politikalarýný uygulamak olduðu vurgusu da asýl hedefin Erdoðan olduðunu ortaya koyuyor. “Fidan, Baþbakan’ýn baþ uygulayýcýsý” ara baþlýðý altýndaki þu ifadelere dikkat çekiliyor: “Fidan, 2010’da Milli Ýstihbarat Teþkilatý’nýn baþýna geçtiðinden beri, kurumun yaklaþýmýný Erdoðan’ýnkine uygun olarak deðiþtirdi. ... ABD’li yetkililer onu Erdoðan’ýn bölgesel meselelerde güvenilir bir vekili olarak görüyor. ... ABD istihbarat kurumlarý Fidan’ýn istediði þeyin ABD’nin önünü kesmek deðil Erdoðan’ýn çýkarlarýný öne çýkarmak olduðuna inanýyor.”