Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Yeni zayýflama ürünü cinliði!

Tüm dünyada en çok talep gören ilaç ve saðlýk ürünlerinin baþýnda zayýflama ürünleri, ardýndan cinsel destek ürünleri geliyor. Her sene bahar mevsiminden baþlayarak zayýflama programlarý ve ürünleriyle ilgili öneri, kampanya ve reklamlar yoðun bir þekilde gündemde oluyor. Aslýnda baharla baþlayan bu süreç benim de ilgimi çekiyor. Neden mi? Bu sene kilo vermek isteyenlere hangi ürünün allanýp pullanýp pazarlanacaðýný merakla bekler oldum.

Ticari düþünebilmek ayrý bir kabiliyet doðrusu! Ticari dehalar her sene bir yolunu bulup kendilerine iyi bir kazanç yaratýyor. Daha önceki senelerde kýrmýzý biber, antakya kýrmýzý biberi, noni, altýn çilek, Afrika mangosu gibi doðal etiketli ürünler içerisine sentetik zayýflama ilacý (sibutramin vd.) katkýlý ürünlerin pazarlandýðýný gördük. Bu seneki zayýflama ürünü olarak bir yenisi ortaya çýktý: Cinnema!

HERHALDE YANLIÞ YAZILMIÞ DEDÝM

Birkaç hafta önce odama bir öðretim üyesi arkadaþým geldi, elinde bir zayýflama formülü vardý. Bir dostuna önermiþler formülü. O da bana etkili olup olmayacaðýný sormak için getirmiþ. Ýçerisinde bildiðimiz ‘beþi bir yerde’ çayý formülüne benzer bileþenlere ilaveten bilyalý kekik, sinirli ot, çoban çökerten ve barut aðacý kabuðu ve bir de ‘cinnema’ diye yazan bitki adý vardý. Herhalde yanlýþ yazýlmýþ, olsa olsa ‘cinnamon’ yani tarçýn kabuðudur diye düþündüm, þeker metabolizmasýný düzenlemesi için.

O hafta sonu pazar sabahý bir televizyon kanalýnda yayýnlanan magazin programýnda “Üç ayda 35 kilo veren adamýn zayýflama formülünü açýklýyoruz” altyazýsý dikkatimi çekti. Yapýlan yayýnda adamýn eski resmi, eskiden giydiði geniþ pantolon gibi aksesuarlar yer alýyordu. Milyonlarca kiþiyi imrendirecek bir senaryo. Sýra baþarýnýn sýrrýný açýklamaya geldi. Bir aktar çýktý ve yukarýda bahsettiðim formülü açýkladý. Son olarak da “Formülün esas etkili bitkisi Hindistan’dan gelen bir yaprak olan cinnema” dedi. O zaman birden bitkinin ne olduðunu anladým. Latince bilimsel adýyla gymnema sylvestre... Peki nedir bu bitki?

ADINI DEÐÝÞTÝRÝP PAZARLAMIÞLAR

Gymnema bitkisinin zayýflatýcý etkisi içerisindeki gimnemik asidin þeker metabolizmasý üzerinde etkisine dayandýrýlýyor. Yapýlan bazý deneysel çalýþmalarda triterpen yapýsýndaki bu maddenin baðýrsaklardan þekerin emilimini azalttýðý, dilin þeker lezzetini algýlamasýný etkilediði gözlemlenmiþ. Buna baðlý olarak kiþinin tatlý ihtiyacýný ortadan kaldýracaðý ileri sürülüyor. Deneysel sonuçlara dayanarak hazýrlanan ve pazarlanan gimnemik asit taþýyan besin destekleri büyük ümitlerle zayýflama programlarýnda zaten ülkemizde yýllardýr kullanýlýyordu. Ancak beklenen yarar saðlanamayýnca artýk pek talep görmez oldu. Yaptýðým incelemede bitkinin yapraklarýnýn da ülkemizde Hintçe adý olan ‘gurmar’ olarak zaten birkaç yýldýr pazarlandýðýný gördüm. Yani cinnema yeni bir buluþ deðil, adýný deðiþtirip yeni bir kimlikle zayýflama ürünleri pazarýna yeni bir ürünmüþ gibi pazarlanýyor. Cinnema cinliði!

Etkili olabilir mi? Barut aðacý kabuðu müshil etkili ve içerisindeki antrasen türevi maddeler tahriþ edici müshil özelliðinde. Bu tip müshilleri taþýyan sinameki, acý cehre, barut aðacý gibi bitkisel ürünlerin ciddi kabýzlýk durumlarýnda 10 günden uzun süreyle uygulanmasýný doðru bulmuyorum. Baðýrsaklarýn normal alýþkanlýðýný bozabiliyor. Kiþi bu tip ürünleri kullanmadan defekasyon yapamaz hale geliyor. Ayrýca tahriþ edici etkisi nedeniyle de risk oluþturabiliyor. Formülde ayrýca idrar artýrýcý, yað yakýcý özelliðiyle daha önceden de bilinen bitkiler var. Çoban çökertenin zayýflamayla ilgili bir etkisi bulunabileceðini gösteren bilimsel bir kanýt bulunmuyor. Bilindiði gibi bu bitki daha ziyade cinsel gücü artýrýcý olarak pazarlanýyor.

Sonuç olarak yeni bir ticari talep yaratýlmak üzere ‘beþi bir yerde’ ya da ‘yedili karýþým’ gibi daha önceden bilinen bitkisel çay karýþýmlarýna geliþigüzel bazý ilaveler yapýlmýþ. Dedim ya ticari düþünce farklý bir yetenek!