Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Yeþil çay algýlamayý artýrýyor

Bugün yeþil çay ile ilgili yapýlan iki araþtýrmadan bahsedeceðim. Biri yeþil çayýn ‘algý’ üzerindeki etkisi, diðeri ise kaplýcada içildiðindeki etkisinin nasýl arttýðý üzerine.

Yeþil çayýn saðlýðýmýz üzerindeki etkilerini bilimsel olarak ortaya koyan yeni araþtýrmalarýn sonuçlarý yayýmlandýkça þaþýrýyoruz. Kýsa bir süre önce açýklanan bir çalýþmanýn sonuçlarý yeþil çayýn þimdiye kadar bilinmeyen bir baþka etkisini ortaya koyuyor. Ýsviçre’deki Basel Üniversitesi’ndeki araþtýrmacýlar tarafýndan yapýlan çalýþmada yeþil çayýn demans hastalarýnda algýlama kapasitesini artýrabileceði öngörülüyor.

Saðlýklý erkek gönüllülere yeþil çay özütü içeren bir içecek verildikten sonra ‘çalýþma hafýzasý’ anketini çözmesi isteniyor. Ardýndan bu etkinliðin beyin aktivitesinin nasýl etkilediðini tespit etmek amacýyla manyetik rezonans görüntüleme sistemiyle beyin aktiviteleri ölçülmüþ. Yapýlan deðerlendirmede beynin paryetal ve frontal korteksleri arasýnda iletiþimin arttýðý gözlemlenmiþ. Beynimizde frontal korteks konuþma, hareket, duygular, planlama ve problem çözme; paryetal korteks ise hareket, uyum, tanýma, algýlama, kavrama gibi iþlevlerden sorumlu olan kýsýmlar. Dolayýsýyla araþtýrmacýlar sonuç olarak yeþil çay özütünün demans gibi nöropsikiyatrik bozukluklarda algýlama bozukluklarýnýn tedavisinde yararlý olabileceðini düþünüyor.

KAPLICADA ÝÇÝLÝRSE DAHA ETKÝLÝ OLUR

Dikkatimi çeken bir baþka araþtýrma ise kaplýcada yeþil çay içmenin yararlý etkisini artýrabileceði þeklindeki ufak ölçekli bir klinik çalýþma. Bilindiði gibi yeþil çayýn en çok tüketildiði yerler Uzakdoðu toplumlarý. Japonlarýn bir baþka tutkusu ise kaplýcalar, en azýndan geleneksel Japon aileleri için. Bir ada ülkesi olmasýna raðmen kaplýcaya gitmeyi, denize gitmeye tercih ediyorlar. Yeþil çayýn temel etkili bileþenleri kateþinler, özellikle yazýlarýmý takip edenler bilir; epigallokateþin gallat. Kateþinler kuvvetli antioksidan etkisiyle yaþlanmanýn olumsuz etkilerini giderdiði (antiaging), yað yakýcý etkisiyle zayýflamaya yardýmcý olduðu, kanserden yangýlý hastalýklara kadar geniþ bir hastalýk grubu üzerinde etkinliði deneysel ve klinik olarak ortaya konulan bileþenler.

Japon araþtýrmacýlar Japon toplumunun insan saðlýðý için önemli bu iki tutkusunun birbiriyle iliþkisini incelemiþ. Dört gönüllüye önce kaplýcada yeþil çay içirilerek alýnan kan örneklerinde önemli olan kateþinin (epigallokateþin gallat) serum seviyesi tespit edilmiþ. Ýki gün aradan sonra, bu defa normal ortamda, yani kaplýca dýþýnda, yeþil çay verilerek yine serum seviyeleri ölçülmüþ. Sonuç olarak kaplýcada yeþil çay içilmesiyle epigallokateþin gallatýn kanda daha yüksek eriþime ulaþtýðý gözlemlenmiþ.