2013’te Gezici kalkýþmanýn saldýrýsýna uðrayan Uluslararasý Ýstanbul Trienali yoluna devam ediyor. Bu yýl 3’üncüsü düzenlenen Trienal mülteci sorununa odaklanýyor. ‘Yurtsuzlaþma’ temalý Trienal yarýn açýlýyor.
Muhteþem bir lokasyon; Þehrin tam kalbinde. Taksim meydanýndan Ýstiklal Caddesi’ne giriþte hemen saðda yer alan Maksem-Cumhuriyet Sanat Galerisi yarýndan itibaren çok önemli bir sanat etkinliðine ev sahipliði yapýyor. Ressam Hülya Yazýcý’nýn olaðanüstü çabalarla hayata geçirdiði ve devam ettirdiði Uluslar arasý Ýstanbul Trienali bu yýl 3-25 Eylül tarihleri arasýnda gerçekleþiyor. Yarýn akþam saat 18:00’de açýlýþý yapýlacak Trienale yerli ve yabancý 40 civarýnda sanatçý, ‘Yurtsuzlaþma’yý ve göçü konu alan eserleriyle katýlýyor.
YERSIZ YURTSUZ
Trienal, (Her üç yýlda bir yapýlan sanat etkinliði) Ýstanbul Büyükþehir Belediyesi ve Turkcell’in katkýlarýyla gerçekleþiyor. Medya sponsorlarý arasýnda ESMEDYA bünyesinde yer alan gazetemiz Star ve 24 TV’nin de katký saðladýðý büyük bir organizasyon bu. Türkiye, Suriye, Lübnan, Avusturya, Bulgaristan, Fransa, Almanya, Kanada, Kabardina Balkar, Slovenya ve Ýspanya’dan modern sanat üreticileri Trienal’e katýlýyor.
Etkinlik, doðduðu ya da seçtiði ülkede yaþama hakký elinden alýnan, göçe zorlanan onbinlerce mültecinin yaþadýðý sorunlarý ‘Yurtsuzlaþma’ temasýyla ve çaðdaþ sanatýn diliyle yeniden sorguluyor. Bu iþin çilesini çekmiþ Suriyeli, Lübnanlý sanatçýlarýn iþleri de Trienal’de yer alýyor.
Göç meselesi insanlýk tarihi kadar eski bir sorun. Tarihte yaþanan kavimler göçü, sýnýrlarý da kimlikleri de deðiþtirip dönüþtürdü. Mekke müþriklerinin zulmettiði Hz. Peygamberimizin ve ashabýnýn Medine’ye göçü de bu baðlamda ele alýnabilir.
Demir yumruða kadife eldiven
Biz ne yazýk ki camia olarak modern sanatlardan uzunca bir süre uzak kaldýk. Hala da çok sýcak baktýðýmýz söylenemez. Bu durum acilen deðiþmeli. Zira modern sanat, bienaller, trienaller gündeme dair söz söyleyen, politik alanlar haline gelen etkinlikler. Nihayetinde sanat toplumlarý deðiþtirme ve dönüþtürmede kadife eldiven giymiþ demirden bir yumruktur. Bakýnýz Hollywood...
Hülya Yazýcý’nýn ifadeleriyle ‘Çaðdaþ sanat, (contemporary art) insanlarý düþünmeye davet eden, toplumsal bilinç oluþturmaya yönelik etkinliklerdir. Düþünsel ve estetik algý içerirler. Günlük politikalarla ve olaylarla ilgili mesaj vermeyi de amaçlayan çok önemli bir ‘güç gösterisi’dir ayný zamanda. Sözü etkili söyleme sanatýnýn icracýsý konumundaki sanatçýlar böylelikle bir toplumu dönüþtürme gücüne de sahipler.’
Hülya Yazýcý ‘Bu dönüþüm esnasýnda bizim amacýmýz yýkýcý olmamak’ diye çok önemli bir ifadede bulunuyor.
Yýkýcýlýðý desteklememek, toplumda onarýlacak bir þey varsa, bu mesajý güzel ve yapýcý bir þekilde vermek, yanlýþlarý onarmaya çalýþmak sanatçýnýn yolu olmalý. Ancak üç yýl önce tüm yýkýcýlýðýyla bu etkinliði yerle bir etmek isteyenler oldu. Bir önceki Trienal Gezicilerin saldýrýsýna uðramýþtý. Pek çok sanatçýnýn eseri parçalandý. Bazýlarý apar topar ülkelerine döndü. Küratör Hülya Yazýcý çok sýkýntýlar yaþadý, bu iþleri býrakmayý bile düþündü. Pek korkmuþmuydu da Triemal’den vazgeçmeyi düþünmüþtü Yazýcý? ‘Hayýr’ diyor... ‘Hayýr, korkmak deðil, burada insani bir tepki vermeye çalýþýyoruz ve baþka insanlar tarafýndan sözde yine aðaçlarý korumak amacýyla yola çýktýklarýný söyleyen bir grup insan tarafýndan engelleniyoruz. Bu vandallýktý, bu olay kontrol edilemez bir vahþete dönüþmüþtü. Daha kötü sonuçlarý
da olabilirdi ama engellendi. Trienal defterini kapatmayý düþünürken, Türkiye’nin yaþadýklarý ve bu coðrafyada yaþanan acýlar bir sanatçý olarak beni tekrar dürttü ve Trienali yapmak zorunda olduðumu hissettim.’
Þimdi ben, ‘Hülya Yazýcý’ya yürüdüðü bu yolda destek verelim, aman ha Trienale gidelim’ falan demeyeceðim. Sadece þunu diyeceðim; Sanat cilasýyla zihnimizi ve gönüllerimizi parlatmazsak, eksiklerimizi gidermek amacýyla koþmamýz gereken yolda, gýcýrtýlý kaðnýlar gibi yavaþ yol alacaðýz. Cumartesi günü oradayým...
GEZiCiLERiN SALDIRISINAUÐRAMIÞTI
2013 yýlýnda ikincisi düzenlenen Uluslararasý Ýstanbul Trienali’nin sürdüðü sýrada darbe habercisi kalkýþmaya dönüþen Gezi eylemleri baþ gösterdi. Aðaç bahanesiyle yola çýkýlan Gezi, kýsa süre sonra þehri yakýp yýkan bir Vandallýða dönüþtü. Geziciler esnafa saldýrmanýn yaný sýra sanat galerilerini de hedef aldý. O sýrada Taksim’de devam etmekte olan Ýstanbul Trienali’nin olduðu Maksem’i basan geziciler sanat eserlerini tahrip etti, bilgisayarlarý kýrdý. Pek çok yabancý sanatçý Ýstanbul’dan ayrýldý. 15 gün sürmesi planlanan Trienal erken sonlandýrýlmýþtý.
