Yýllýk izinde neler deðiþiyor?

Ýþ Kanununa göre çalýþanlarýn en önemli yasal haklarýndan olan yýllýk ücretli izinle ilgili yeni bir deðiþiklik gündemde. 

Mevcut durumda yýllýk izin bir bölümü 10 günden az olmamak þartýyla en fazla üç parça halinde kullanýlabiliyor. Yýllýk ücretli izin hakký izin kýdemi 1 ila 5 yýl olan iþçiye (5 yýl dahil) 14 gün, 5 yýldan fazla 15 yýldan az olan iþçiye 20 gün, 15 yýl ve daha fazla olan iþçiye de 26 gün olarak uygulanýyor. Hafta sonlarý ile ulusal bayram ve genel tatil günleri yýllýk izinden sayýlmýyor.

Ancak uygulamada özellikle hafta tatillerinin ve ulusal bayram ve genel tatillerinin birleþtirilmesiyle çalýþanlar uzun tatillerden faydalanarak esasýnda 10 günü aþan tatiller yapabiliyor. Ancak hafta sonlarý ile ulusal bayram ve genel tatil günleri yýllýk izinden sayýlmadýðý için bir bölümünün 10 günden az olmamasý kuralý nedeniyle hem çalýþanlar ve hem de iþverenlerin maðduriyetleri olabiliyor. Ýþte bu durumdaki çalýþanlarýn taleplerinin karþýlanabilmesi için TBMM’de görüþülmeye baþlanacak yeni bir torba yasa ile yýllýk izinde deðiþiklikler yapýlacak.

TBMM’deki tasarý yasalaþýrsa yýllýk izin 5’e bölünebilecek ve bir bölümü 6 günden az olmayacak. Burada çalýþanlarýn zaten hafta tatilleri ve ulusal bayram ve genel tatil günleri ile birlikte zaten 10 günlük blok izin kullanabildikleri dikkate alýndýðýnda, 5 bölüm halinde kullanýlacak olmasý çalýþanlarýn daha fazla tatil yapacaklarý anlamýna geliyor.

Örneðin, mevcut durumda 14 gün izin hakký olan bir kiþi 10 gün ve 2+2 olmak üzere 14 gün izin hakkýný 3 parça halinde kullanabilirken, deðiþiklik gerçekleþirse, iki kez 6’þar günlük tatil yapabilecek ve hafta tatilleri de dikkate alýndýðýnda her bir tatilde 8+8 16 gün tatil yapacak, diðer 2 günü de dilediði gibi kullanabilecek.

Yine 26 gün yýllýk ücretli izin hakký olan bir diðer çalýþan da 6 parça halinde iznini kullanabilecek.

Stajyer çalýþtýran kazanacak!

Yine stajyerle ilgili de önemli bir deðiþiklik yapýlacak. TBMM’de gündeme gelecek diðer bir torbaya yasaya göre mesleki eðitim görmek amacýyla stajyer çalýþtýran iþletmelere devlet tarafýndan ücret desteði saðlanacak. Ücret desteði 2016-2017 Eðitim-Öðretim yýlý süresi için geçerli olacak.

3308 sayýlý Kanuna göre stajyerlere verilen ücret, yirmiden az iþçi çalýþtýran iþletmelerde stajyerlere net asgari ücretin %15’inden, yirmiden fazla iþçi çalýþtýran iþletmelerde net asgari ücretin %30’undan az olamaz. Torba yasaya göre ücret desteði saðlanan sürede iþçi sayýsýna bakýlmaksýzýn tüm stajyer için net asgari ücretin %30 undan az ücret ödenemeyecek ve bu tutar üzerinden destek miktarý belirlenecektir.

Stajyer çalýþtýran iþletmelere saðlanacak destek tutarý, yirmiden az personel çalýþtýran iþletmeler için 235,49 TL (ödenmesi gereken en az ücretin 2/3 ü), yirmiden fazla personel çalýþtýran iþletmeler 117,75 TL için (ödenmesi gereken en az ücretin 1/3 ü) olacak. Bu tutarlar Ýþsizlik Sigortasý Fonundan karþýlanacaktýr.

Buna göre stajyer desteði ile birlikte iþletmeler 353,24 TL ödemeleri gerekirken yirmiden az personel çalýþtýran iþletmeler 117,75 TL, yirmiden fazla personel çalýþtýran iþletmeler 235,49 TL ödeyeceklerdir.

Stajýný okulda tamamlayanlar ile staj bölümü YÖK listesinde yer almayanlar -stajý zorunlu olmayanlar- ücret desteði kapsamýnda deðerlendirilmeyeceklerdir. Aday çýrak veya çýraklar, iþletmelerde mesleki eðitim gören, staj veya tamamlayýcý eðitime devam eden öðrenciler için stajyer ücret desteðinden yararlanýlacak.

Stajyer çalýþtýrma yükümlülüðü

3308 sayýlý Kanuna göre on ve daha fazla personel çalýþtýran iþletmeler, çalýþtýrdýklarý personel sayýsýnýn yüzde beþinden az olmamak üzere mesleki ve teknik eðitim okul ve kurumu öðrencilerine beceri eðitim yaptýrmak zorundadýr. Diðer bir ifadeyle bir iþletme 10 ve daha üzerinde kiþi istihdam ediyorsa; stajyer çalýþtýrmak durumundadýr. Stajyer çalýþtýrma yükümlülüðü olmakla birlikte beceri eðitimi yaptýrmayan iþletmeler, çalýþtýrmasý gereken her öðrenci için eðitim süresince 2016 yýlý için 433,33 TL, yirmi ve daha fazla personel çalýþtýrýlmasý halinde 866,67 TL Saymanlýk hesabýna para yatýrmak zorundadýrlar.

Stajyerlere ücret ödenmek zorunda mý?

3308 sayýlý Kanuna göre sigorta primleri okullarý tarafýndan karþýlanan stajyerlere ücret ödenmesi zorunludur. Bu stajyere ücret ödenmemesi durumunda önce ihtar verilir. Ýhtar tebliðinden on gün içinde ücret ödenmezse 1.057 TL idari para cezasý verilir. Ücret ödenmemeye devam edildikçe ceza tutarlarý artýrýlýr.