ABD Başkanlık seçimine 28 gün kaldı. Geçen hafta Başkan Obama ile rakibi Romney arasındaki TV tartışmasının yankıları sürüyor. Romney tartışmada sivri diliyle Obama’yı iğneledi, Obama karşılık vermedi/veremedi. Obama’nın tutuk, yorgun tavrı, sıradan üslubu seçilme şansını etkileyecek önemde...
Obama’nın düşük performansı çeşitli gerekçelerle açıklandı. Örneğin -Ağırbaşlı, Ağır Başkan- imajı vermek... -Öfkeli siyah adam- diye görünmemek... -Polemik yerine halka bilgi sunmak- ... gibi tercihler yorumlandı. Hatta -Tartışmanın yapıldığı yer Denver dağlıktır, yüksek irtifadır. Obama yüksek irtifada oksijensiz kaldı- diyen de oldu.
Obama’nın Denver’daki TV tartışmasında yorgundu. Etkinlik öncesinde iyi dinlenmemişti. Halbuki akşam yerel saatle 19.00’da başlayacak tartışma için Başkanın bütün günü boş bırakılmıştı. Ancak o boş zamanları bir kriz haberi doldurdu: Akçakale’ye düşen ve 5 vatandaşımızı öldüren top mermisi. Türkiye-Suriye krizi Obama’yı gün boyu meşgul etti.
Son bilgiler, Obama’nın o gün Türkiye-Suriye kriziyle çok yakından ilgilendiği ve -Türkiye-Suriye savaşı çıkmasın diye uğraştığı- yolunda. Yani Obama tartışma öncesinde hazırlanma ya da dinlenme için kullanacağı saatleri, Türkiye-Suriye kriziyle geçirmiş. Obama’nın gününe bakarsak, bu iddianın elle tutulur işaretleri var.
3 Ekim Çarşamba, Türkiye’de saat 16:30 sularında Akçakale’ye top mermisi düştü. O sırada Başkan Obama Las Vegas-Nevada’daydı ve yerel saat 06:30 idi. Haberin Beyaz Saray’a en seri yollardan ulaştığını düşünürsek, Obama çarşamba sabahına Las Vegas’ta Akçakale krizi ile başladı.
Aynı sırada Başkent Washington’da saat 09:30’du. Dışişleri Bakanı Bayan Clinton, Afganistan Dışişleri Bakanı Zalmay Resul ile görüşmeye başlamıştı. Bayan Clinton’a da o dakikalarda hemen bilgi verildiğini varsayabiliriz. Bundan sonra Beyaz Saray-Dışişleri-Pentagon koordinasyonu kuruldu.
Büyük öfke duyuyoruz
Bayan Clinton’un, Afgan Dışişleri Bakanı ile görüşmesinden hemen sonra taraflar ABD-Afganistan Ortak Komisyonu görüşmelerine katıldı. Bu görüşmeler medyaya kapalıydı ve öğle yemeğini de kapsadı. Ancak Afgan toplantısındaki Dışişleri Bakanı Bayan Clinton, bir yandan da Türkiye-Suriye gelişmelerini izleyip, sürece katıldı... Bu sırada Obama hâlâ Las Vegas’taydı... Bayan Clinton, Washington saatiyle 13:30 sularında -(TSİ 20:30) Kazakistan Dışişleri Bakanı ile görüşmesinden sonra ilk kez medya önüne çıktı ve burada Suriye’nin Türkiye’ye saldırısına değindi: ‘Büyük öfke duyuyoruz’...
Obama yerel saatle 11:30’da Las Vegas’tan, TV tartışmasının yapılacağı Colorado’ya hareket etti. O sırada Washington’da saat 14:30, Türkiye’de 21:30 idi.
Arada geçen sürede Türkiye’de Dışişleri, Genelkurmay, Başbakanlık arasında sıcak trafik yaşanmış, diplomatik tarafta Dışişleri Bakanı Davutoğlu, BM Genel Sekreteri Ban ve Suriye özel temsilcisi İbrahimi’yi telefonla aramıştı. BM’den açıklamalar bundan sonra geldi... Aynı zamanda Türkiye, NATO’yu Brüksel’de acil toplantıya çağırdı... NATO’nun uyumlu açıklamasına ABD’nin de katkıları oldu. ABD yönetiminin öncelikle NATO üzerinden tavır alınmasına çalıştığı anlaşılıyor. NATO bildirisinden hemen sonra Beyaz Saray ‘NATO Müttefikimiz Türkiye’nin yanındayız’ açıklamasını yaptı. O sıralarda Obama hâlâ Las Vegas’taydı.
Bana bulaşma
Obama, Las Vegas’tan Colorado’ya havalanırken, Başbakanlık Suriye’nin saldırısına anında karşılık verildiğini açıkladı. Ardından, bir Pentagon yetkilisi ABD medyasına ‘Olayın geniş çatışmaya dönüşmesini beklemiyoruz, Türkiye karşılık vererek Suriye’ye -Bana bulaşma- mesajı verdi’ dedi... En azından bu noktada ABD yönetiminin Türkiye ile Suriye arasında o gece savaş çıkmayacağına inandığı anlaşılıyor. ABD Yönetmininin o noktaya gelmesi ise Obama’nın yarım gününü aldı.
Ve kriz o günlük dondurulana kadar, Obama Colorado’ya inmişti. İnişten, TV tartışmasına kadar 5 saati kalmıştı.. Beyaz Saray ‘Tartışma öncesinde Türkiye-Suriye krizi konusunda brifing aldı’ diye ayrıca açıkladığına göre, Obama Denver’daki o 5 saati de net Romney tartışmasına hazırlıkla geçirmedi. Başkanın zaten TV tartışması için ekstra hazırlığı sevmediği biliniyor. Ancak hazırlık yapmasa da dinlenebilirdi, dinlenemedi. Obama’nın seçimi kazanmak için bundan sonraki iki TV tartışması öncesinde herhangi bir krizle yorgun düşmemesi gerekiyor.
twitter.com/selimatalayny
