Zaman zaman okurlarýmýz emekli maaþýnýn yüksek olmasý için ne yapmalarý gerektiðini soruyor. Emekli maaþýnýn hesaplanmasýnda aylýk ortalama kazanç ile aylýk baðlama oranýnýn çarpýmý esas alýnmaktadýr. Ancak bu yýl için baþka bir fark kalemi daha kendini gösterdi: Seyyanen zam!
2016 yýlýnda, emekliye büyük bir müjde olarak verilen 100 TL seyyanen zamdan 2016 yýlýnda emekli olanlar da yararlandýlar.
Bu nedenle birçok okurumuz bize 2016 yýlýnda mý yoksa 2017 yýlýnda mý emekliliðin kendileri için daha iyi olacaðý konusunda sorular yöneltiyor.
Özel sektör iþyerlerinde yýl kavramý; 1 Ocak ile 31 Aralýk arasýný, kamu sektörü ise 15 Ocak ile ertesi yýlýn 14 Ocak arasýný ifade eder.
Buna göre özel sektörde 2016 yýlý, 1.1.2016-31.12.2016 tarih aralýðýný, maaþý ayýn 15’inde ödenen kamu sektöründe ise 2016 yýlý 15.1.2016 ile 14.1.2017 tarih aralýðýný ifade eder. Belirtelim ki; 2016 yýlý Aralýk ayý özel sektörde 1.12.2016-31.12.2016 tarih aralýðýna denk gelir. Kamu sektöründe ise 15.12.2016-14.1.2017 tarih aralýðýdýr.
Emeklilik talebini 31.12.2016 tarihine kadar yapan özel sektör çalýþanlarýna 1.1.2017 tarihinden geçerli olmak üzere aylýk baðlanýr ve bu kiþiler 2016 yýlý emeklisi olurlar. Dolayýsýyla hesaplanan emekli maaþýna 2016 yýlý Ocak zammý, seyyanen 100 TL zam ve Temmuz zammý yansýtýlýr.
Emeklilik talebini 14.1.2017 tarihine kadar yapan kamu sektörü çalýþanlarýna 15.1.2017 tarihinden geçerli olmak üzere aylýk baðlanýr ve bu kiþiler de 2016 yýlý emeklisi olurlar. Dolayýsýyla hesaplanan emekli maaþýna 2016 yýlý Ocak zammý, seyyanen 100 TL zam ve Temmuz zammý yansýtýlýr.
2017 yýlý emeklileri 2016 yýlý zamlarýndan yararlanamazlar ancak emekli maaþlarýnýn hesabýnda 2016 yýlýnýn parametreleri dikkate alýnýr.
Bu açýklamalara göre bir örnek olay üzerinden genel bir deðerlendirme yapalým. 2016 yýlýnda emeklilik dilekçesi veren bir sigortalýnýn 2016 yýlý için hesaplanan aylýðýnýn 2.300 TL olarak hesaplandýðýný varsayalým. Bu sigortalýnýn aylýðýna önce yüzde 3,86 oranýndaki 2016/Ocak zammý uygulanýp maaþý 2.388 TL olacak bulunan bu maaþa 2016/Temmuz ayý için 100 TL seyyanen zam eklenip maaþ 2.488 TL’ye yükseltilecek, ardýndan yüzde 3,63 oranýndaki 2016/Temmuz zammý ile maaþ 2.579 TL tutara yükselecektir. 2017/Ocak emekli zammýnýn yüzde 4,20 olduðunu varsaydýðýmýzda emekliye 2017 yýlý Ocak ayýnda ödenecek maaþ 2.687 TL olacaktýr.
Þimdi ayný sigortalýnýn emeklilik dilekçesini 2017 yýlýnda varsaydýðýmýzda her ne kadar 2016 yýlý emekli zamlarýndan yararlanamasa da 2016 yýlý parametreleri üzerinden aylýk hesaplanacaðýndan hesaplanacak aylýða hem 2016 yýlý enflasyon oranýnýn tamamý hem de 2016 yýlýnýn geliþme hýzýnýn yüzde 30’u yansýtýlacaktýr. Dolayýsýyla beklenen enflasyonun yüzde 7,80 geliþme hýzýnýn yüzde 4 olacaðý düþüncesinden hareketle 2017 yýlýnda hesaplanacak emekli maaþý 2016 yýlýnda hesaplanacak maaþa göre yüzde 9 fazla olacaktýr.
Buna göre 2016 yýlýnda 2.300 TL hesaplanan maaþ 2017 yýlýnda 2.502 TL olarak hesaplanacaktýr. Bu maaþa yüzde 4,20 oranýndaki zam eklenince sigortalýya ödenecek maaþ 2.607 TL olacaktýr.
Dikkate edilirse arada ortalama olarak 80 TL civarýnda bir maaþ farký görünse de sigortalýnýn 2017 yýlýnda 5-6 ay daha prim ödemesi halinde aylýk baðlama oranlarýndaki yükseliþe baðlý olarak hesaplanan maaþ 70-80 TL artýþ gösterecek ve 80 TL fark kapanacaktýr.
Okurlarýmýza tavsiyemiz çalýþtýklarý sektöre göre farklýlýk gösterecektir. Özel sektör iþçileri için emeklilik zamaný gelince hemen emekli olmak her zaman avantajdýr. Çünkü özel sektör iþçileri emekli olduktan sonra özel sektör iþyerlerinde hem emekli maaþý alýp hem de destek primine tabi olarak ücretle çalýþabilirler.
Oysa kamu sektöründe emekli olanlar emeklilik sonrasý kamu iþyerlerinde destek primine tabi çalýþamazlar. Bunlara hemen emekli olmasýný tavsiye etmeyip kararý kendilerinin vermesinin daha doðru olacaðýný düþünmekteyiz. Zira bu durumdaki iþçileri 2017 yýlýnda emekli olunca kýdem tazminatý tavan artýþýndan da yararlanabildiði gibi ilave 5-6 ay çalýþmayla aradaki maaþ farkýný lehe çevirebilirler.
