Rokayý sever misiniz? Benim salata olarak ilk tercihim her zaman roka olmuþtur. Roka yapraklarý ile hazýrlanan bir salata sofrada ne güzel gider! Roka, brokoli ya da lahana ile ayný aileden (Brassicaceae) olmasý dolayýsýyla glukosinolatlar (yüzde 18 ile 63 arasý), izotiyosiyanatlar (sülforafan, erusin) ve flavonoitler bakýmýndan zengin. Sofralarýmýzda sýklýkla yer verdiðimizi brokoli ve lahanada da temel bileþenler olarak bulunan bu bileþiklerin, özellikle sülforafan’ýn kansere karþý koruyucu etkileri biliniyor.
Çeþitli toplumlarda roka yapraklarý sindirimi kolaylaþtýrdýðý, kabýzlýðý gidererek baðýrsaklarý temizlediði ve tonik etkileri nedeniyle öneriliyor. Yine yapraklarýnýn taze olarak ya da piþirilerek yenildiðinde þeker hastalarýnda kan þekerini düþürdüðü, yüksek tansiyon hastalarýnda kan basýncýný dengelediði bildiriliyor. Nitekim yapýlan bir çalýþmada diðer lahanagiller sebzeleri ile birlikte rokanýn da yüksek tansiyon gibi kalp ve damar hastalýklarýnda koruyucu ve tedavisinde etkili olduðu klinik olarak gösterilmiþ. Deneysel çalýþmalarda yapraklarýndan elde edilen alkol özütün ülser tedavisinde etkili olduðu bu etkisini midede üreaz enzimini baskýlayarak gösterdiði tespit edilmiþ. Bulunan bu etki roka yemenin ülsere yol açtýðý bilinen bir bakteri olan Helikobakterpilori (Helicobacterpylori)’nin midede yaþamasýný engelleyici olabileceðini gösteriyor. Yine yapraklarýn alkollü özütünün iltihap giderici, kan sulandýrýcý etkileri, tohumlarýnýn alkollü özütünün ise karaciðer hasarýný (civa klorür ve kanser ilacý olan sisplatin ile oluþturulan karaciðer hasarý) önlediði ortaya konulmuþ. Diðer taraftan, tohumundan elde edilen yað ise þeker hastalýðýnda etkili bulunmuþ.
Çok yeni yürütülen bir araþtýrmada roka yapraklarýnýn deney hayvanlarýnda yüksek tansiyonu nasýl düþürdüðü incelenmiþ. Yüksek tansiyon oluþturmak için sýçanlarýn besinlerine dört hafta boyunca yüksek oranda tuz ilave edilmiþ. Ardýndan roka verilen hayvanlarda kan basýncýnýn belirgin þekilde düþürülebildiði, bu etkisini kan damarlarýný geniþleterek ve kalp kasýnýn kasýlmasýný güçlendirerek gösterdiði tespit edilmiþ.
Sonuç olarak sofralarýmýzda roka yapraklarýna sýklýkla yer vermemiz, saðlýðýmýzý korumak ve saðlýk sorunlarýnýn tedavisinde yararlý olacaktýr.
