ABD’nin ÝÞÝD’e karþý Irak ve Suriye stratejisi risk almamak üzerine kurulmuþtu. O yöntemin iþe yaramadýðý, þimdiye dek anlaþýlmadýysa, üç vakte kadar anlaþýlacak.. En son -Neyin olmayacaðýný anlama sürecindeyiz- demiþtik... Maliyeti yüksek bir deneme-yanýlma süreciyle ABD strateji-taktik provalarý yapýyor. Her durumda -yumurtalarý kýrmadan omlet yapma- projesi baþarýsýz.... Obama yönetiminin dehþetle uzak kalmak istediði iki unsur var: Araziye asker indirmek ve Þam’da rejim deðiþikliðinin ihalesini üstlenmek... Ucu Þam’a dayandýðý için, Türkiye’nin tampon bölge istekleri bu yüzden kenarda tutuluyor.
Sonunda Türkiye’nin dediði noktaya gelineceðini þimdiden tahmin edebiliriz. Ama maalesef bu zaman alacak ve kaybedilecek zamanýn da maliyeti olacak.... Araziye asker indirme ihtiyacýnýn doðacaðýný ABD Genelkurmayý ve bu iþi bilen bütün askerler söylüyor. Arazide Peþmerge ve Irak Ordusu’na güveniliyordu. O daðlara kar yaðdý.
Tampon bölge meselesinin aciliyetini ABD Genelkurmay Baþkaný bizzat biliyor. ABD Genelkurmayý uzunca bir hazýrlýk sürecinin ardýndan ÝÞÝD’e karþý harekatýn baþlayacaðýný hesaplýyor. Harekat, ÝÞÝD elindeki kentlerin kurtarýlmasý ve arazinin temizlenmesini amaçlayacak. Bu harekatta ABD ve koalisyonun üstleneceði görevler ve araziye inecek postallar da olacak, ancak daha o aþamada deðiliz. Bu plan aylarca uzakta.
Ve harekatýn bu ileri aþamasýnda Türkiye’nin istediði gibi tampon bölgeler-uçuþa yasak bölgeler olacak. ABD Genelkurmay Baþkaný Dempsey hafta sonunda ABC TV’sine konuþurken soruyu kendisi sorup, kendisi cevapladý: ‘Harekatýn parçasý olarak uçuþa kapalý bölge gereði doðacak mý? Evet... Henüz siyasiler bana bir görev verdi mi? Hayýr... ABD Genelkurmayý siyasetin verdiði, Baþkomutan Obama’nýn verdiði emri uygulamaya kurgulanmýþtýr. Emir gelene kadar her olasýlýðý siyasetin tercihine sunar, siyasi emir gelince de itirazý býrakýp uygular. Halen Türkiye’nin isteklerine, muhalefetteki Cumhuriyetçiler daha yakýn duruyor. Cumhuriyetçiler, Obama’dan memnun deðil.
ABD Genelkurmay Baþkaný Suriye’de bir tampon bölgeyi -hem ÝÞÝD hem de Þam’ýn tehdidinden arýndýrýlmýþ bir bölge- olarak görüyor. Böyle bir bölgenin Þam rejimine yönelik güç dengesini deðiþtirmeyeceðine de inanýyor. Ama ileride istenirse, bu bölgeyi ilan edip, tutabileceðini ve tehditleri bertaraf edeceðini biliyor.
Bu aralar ABD Genelkurmayý herhangi bir harekatýn parasal maliyeti ile de yakýndan ilgili. Savunma Bütçesi budandýktan beri ABD tek bir kurþunun maliyetini hesaplýyor. Siyasiler bütçe dýþý yeni görev verdikleri zaman Genelkurmay ‘O görev için paramýz yok, görevi istiyorsanýz ödeneði de çýkartýn’ diye talepte bulunuyor.
Dempsey, Suriye’de uçuþa kapalý bir bölgenin aylýk maliyetinin 1 milyar dolar olacaðýný hesaplamýþ... Ýþ neredeyse arsa metrekare maliyetine gidiyor. Bölgenin büyüklüðünü ve km kare baþýna kaç para hesaplandýðýný aradýk, ama bulamadýk.
Ve Genelkurmay Baþkaný, Baðdat Havaalaný’nýn ÝÞÝD’den bir roket atýþý uzakta kaldýðýný, ÝÞÝD’in havaalanýna fazla yaklaþtýðýný da bildirdi. Son yazýda Anbar bölgesinden Baðdat’a yönelik tehdidi anlatmýþtýk. Ayný durum sürüyor... ÝÞÝD havaalanýna fazla yaklaþýp bölgedeki cengaver Irak ordusunu hýrpalayýnca, ABD helikopter kaldýrýp alçak uçuþla bombardýman yapmak zorunda kalmýþ. Dempsey, -Havaalaný bize lazým, ÝÞÝD’e geçmesine izin veremeyiz- dedi. Baðdat’ýn ÝÞÝD’e düþmesi beklenmiyor, ama havaalanýný menzile alacak durumdalar.
Bütün bunlar, bombardýmanla ÝÞÝD’i vurmanýn faydasý var mý-yok mu- sorusuna gidiyor. Uçuþa çýkan koalisyon uçaklarýnýn yalnýzca yüzde 10’unun hedef bulup bomba býraktýðý- konuþuluyordu. Yani kalan yüzde 90 hedef bulamýyor. Dempsey yüzde hesabýna girmedi, ama ÝÞÝD’in de araziye uyup hedef küçültebileceðini söyledi. Dempsey’e göre Erbil’in ve Baðdat’ýn korunmasý, halen ABD’nin baþarýlarý arasýnda.
Baðdat’a giriþi tutan Anbar eyaletinin korunamamasýnýn sorumluluðunu ise kimse üstlenmiyor. Dýþiþleri Bakaný Kerry -Irak’ý Iraklýlar ÝÞÝD’den geri alacak. Anbar için, Anbar’daki Iraklýlar savaþacak- dedi.... Ayný sýralarda Anbar’daki Sünniler Anbar’ý korumak için ABD askerinin gelmesini istemiþlerdi... Ortada bir yanlýþlýk var: Herkes, diðerinin kendi adýna vekaleten savaþmasýný arzuluyor. Irak için savaþacak Iraklý, Anbar için savaþacak Anbar’lý aranýyor. Daha pek bulunmuþ deðil.
