Yunanistan, 30 Haziran’da IMF’ye olan 1,5 milyar euroluk borcunu ödeyemedi. 20 Temmuz’da AB Merkez Bankasý’na ödemesi gereken 3 milyar euroyu da muhtemelen ödeyemeyecek. Toplam borcu yaklaþýk 350 milyar olan Yunanistan borcunu döndürebilmek için kabaca yeniden borçlanma ve bir kýsým borcunun silinmesini ya da vadesinin uzatýlmasýný istiyor. Bu çerçevede talep ettiði miktar, 60 milyar euro civarýnda. AB ise bu taleplerin karþýlýðýnda Yunanistan’ýn çok kýsa vadede radikal bazý koþullarý yerine getirmesini bekliyor.
AB, her alanda vergilerin artýrýlmasý, emeklilik yaþýnýn 67’ye sabitlenmesi ve adalardaki vergi muafiyetlerinin kaldýrýlmasý gibi koþullarýn yaný sýra Selanik ve Pire limanlarýnýn, ayrýca telekom firmasýnýn özelleþtirilmesi ile savunma harcamalarýnýn düþürülmesi ve bazý adalarýn satýlmasý gibi yaþamsal konularda ýsrarlý. Ayrýca 50 milyar euroluk mal varlýðýný rehine býrakmasý isteniyor.
Yunanistan hükümeti, tam da bu konularda taviz verilsin mi diye halka sormuþ ve halk da “hayýr” demiþti. Ancak AB, daha doðrusu Almanya, Yunan halkýnýn ne dediðiyle katiyen ilgilenmiyor ve yukarýdaki konularý meclisten geçirerek kanuna dönüþtürme garantisi istiyor, yoksa 5 yýllýðýna Yunanistan Euro Bölgesi’nden çýkarýlacak.
Aðýr hükümler
Ortada sadece mali ve ekonomik bir sorun yok. Konu ayný oranda gayet siyasi.
Yunanistan’ýn yapmasý gerekenler listesine bakýldýðýnda, Yunanlýlarýn topraklarýnýn parsel parsel satýlacaðýný düþünmelerine yol açan hükümlerle güvenlik zafiyeti yaratacak konular bulunuyor. Telekom özelleþtirilmesi ve savunma harcamalarýnýn düþürülmesi, güvenlik meselesinin baþýnda geliyor.
Bunca silahý neden ve kim Yunanistan’a satýp borçlandýrdý diye sormak lazým. Almanya Türklere karþý silah satýp dururken Türkiye’nin saldýracaðýný düþünmüyordu her halde. Sattýklarýnýn parasýný nasýl geri almayý hesapladýðýný da, bugün anlýyoruz.
Mal varlýklarý ve topraklarýnýn satýlma ihtimali ise Yunanistan’ý en fazla sýkýntýya sokan konu... AB, Yunanistan’a kapitülasyon uygulamaya kalkarak halkýn ayný zamanda onuruyla da oynanýyor. Ancak bu olasýlýk ayný zamanda bazý AB üyesi devletlerin adeta ganimet yarýþýna girmelerine neden olmuþ vaziyette.
AB maliye bakanlarý toplanacaktý, iptal oldu onun yerine Euro Bölgesi bakanlarý toplandý. Yani Britanya toplantýda olmasýn istendi; Almanya ile Fransa baþ baþa karar aldý. Bu tutumun Ýngiltere’nin adalara ve limanlara talip olmasýyla ilgisi pekala olabilir. Londra’daki komisyon firmalarý þimdiden adalarýn satýþ reklamlarýný yapmaya baþladýlar bile.
Komþu komþunun külüne muhtaç
Öte yandan, konu Türkiye’yi de fevkalade ilgilendiriyor. Özellikle küçük de olsa bazý adalar satýlýrsa Ege’de Türkiye’nin tek komþusu Yunanistan olmaz. Sadece bu nedenle bile Türkiye bazý adýmlar atabilir.
Türkiye, savunma harcamalarýnýn azaltýlmasýný teþvik edecek garantiler verebilir, satýþa çýkan adalarý almak yerine uzun vadeli kiralayabilir; liman özelleþtirmelerine girebilir, Euro Bölgesi’nden çýkarsa Drahmi basma maliyetinden kurtulmasý için Türk Lirasý kullanmalarý önerilebilir, Yunanistan ile özel ticari ve ekonomik anlaþmalar imzalanabilir. Yani Yunanistan’a Ýngiltere ile Almanya arasýna sýkýþmýþlýktan çýkmasý için ufak bir kapý aralanabilir.
Yunan halkýnýn onurlarýný koruyan önerilere ihtiyaçlarý var. Türkiye bunu yapabilir, akmasa da damlayan tarzda el verebilir. AB’nin iyice kriz yaþamasýný kenarda bekleyen baþka ülkeler var. Ruslar, Çinliler ya da Amerikalýlar þu ana kadar “açýk” biçimde devreye girmediler. Türkiye bunu yapabilir, akmasa da damlayan tarzda el verebilir. AB’nin iyice kriz yaþamasýný kenarda bekleyen baþka ülkeler var. Ruslar, Çinliler ya da Amerikalýlar þu ana kadar “açýk” biçimde devreye girmediler; Türkiye acele karar vermeli.
