2008 küresel krizi öyle sýradan bir kriz deðil. Ekonomik ve sosyal olarak mutlaka çok önemli oldu ve olmaya da devam edecek.
En büyük maliyeti hiç kuþkusuz iþsizler, iþsiz kalanlar, iþ piyasalarýna yeni girenler üstlendiler.
Ve bu iþsizlik maliyeti çok büyük ölçüde devam ediyor.
ABD þimdilik bu süreçten kýsmen sýyrýlmýþ yegane ülke olarak duruyor.
Bu kriz ve iþsizlik süreçlerinin küresel olarak çok önemli siyasi sonuçlarý da olabilir.
Avrupa’nýn bütünü, AB ülkeleri, avro bölgesi de söz konusu krizden etkilendi, iþsizlik oranlarý yükseldi.
Yunanistan ve Ýspanya en çok etkilenen ülkeler oldular.
Fransa ve þimdilerde de Almanya krizi sýfýr büyüme oranlarý ile yaþýyor.
Hiç kuþkusuz özel nedenlerden Yunanistan söz konusu krizi en aðýr, çok aðýr yaþayan ülke oldu.
Avro sisteminin yara almamasý için baþta Almanya olmak üzere AB ülkeleri Avrupa ekonomisinin yüzde ikisinin altýnda bir büyüklüðe sahip yunan ekonomisine destek verdiler.
Ancak, bu desteðin karþýlýðýnda yunan halký çok sert önlemlerle karþý karþýya kaldý.
Bu ay Yunanistan’da seçimler var ve anketler kemer sýkma politikalarýna yani Almanya’nýn baþýný çektiði hatta dayattýðý çok sert politikalara karþý çýkan, kemer sýkma politikalarýna karþý olacaklarýný açýklayan bir sol eðilimli koalisyonun (Aleksis Çipras liderliðindeki Radikal Sol Koalisyon, SYRIZA. önde gittiðini belirtiyor.
Syriza seçimlerden galip çýkar, tek baþýna hükümeti kurabilir ise, Yunanistan’ý da, Avrupa’yý da, avronun geleceðini de ilginç geliþmeler bekliyor demektir.
Bu arada Almanya ilginç bir çýkýþ yaptý ve Syriza seçimleri kazanýr, kemer sýkma politikalarýna da son verir ise Yunanistan’ýn avro sistemi içinde kalmasý için gösterdikleri kararlýlýktan vazgeçeceklerini açýkladý.
Bu açýklama çok ilginç.
Siyasi yorumcular bu açýklamayý Almanya’nýn Yunanistan erken seçimlerine (25 Ocak) doðrudan müdahalesi olarak deðerlendiriyorlar.
Almanya Yunanistan için avro sistemi içinde kalmanýn çok önemli bir hedef olduðunu biliyor zira yunanlýlar avroyu ülkelerinin avrupalýlaþma sürecinin çok önemli bir koþulu olarak deðerlendiriyorlar.
Ancak, görünen o ki, kriz, iþsizlik ve avro sistemi içinde kalmak için zorunlu kemer sýkma politikalarý yunan seçmeninin azýmsanmayacak bir kesimini malum avro sevdasýndan vazgeçirmiþ gibi.
Benim de merak ettiðim konu Almanya’nýn bu tavrýnýn yunan seçmenini nasýl etkileyeceðidir.
Almanya’nýn bu çýkýþý kimi yunan seçmenini korkutabilir, avrodan çýkmamak, Avrupa’nýn parçasý olarak kalmak için Syriza’ya oy vermekten vazgeçebilir.
Ama, kimi seçmen de, bu tavrý, Almanya’nýn kendi içiþlerine karýþmak olarak görebilir ve belki de Syriza’ya verilmeyecek oylarýn bir bölümü bu koalisyona yönelebilir.
Yunanistan 25 Ocak erken seçimleri çok önemli bir seçim olacak.
