Yurt dýþýnda uzaktan çalýþma mümkün mü?

Son yýllarda çalýþma hayatýnda çok önemli geliþmeler yaþandý.

Dünyada yaþanan dönüþtürücü teknolojik geliþmeler, salgýn hastalýklar, çalýþma hayatýna iliþkin beklentilerin deðiþmesi gibi sebeplerle "uzaktan çalýþma" olgusunun çalýþma hayatýna daha fazla entegre olduðunu ifade etmek mümkündür.

Ýþ Hukuku boyutunda esas olan görüþ, iþyerinden çalýþma olsa da istisna bir çalýþma biçimi olarak uzaktan çalýþma, kanun maddeleri ve yönetmelikler ile dünyadaki geliþmelere uyum saðlanýlmasý için çýkarýlmýþtýr.

4857 sayýlý Ýþ Kanunu'nun 14. maddesinde uzaktan çalýþma, "iþçinin, iþveren tarafýndan oluþturulan iþ organizasyonu kapsamýnda iþ görme edimini evinde ya da teknolojik iletiþim araçlarý ile iþyeri dýþýnda yerine getirmesi esasýna dayalý ve yazýlý olarak kurulan iþ iliþkisi" olarak tanýmlanmýþtýr.

Uzaktan çalýþmayý yalnýzca ofis dýþýndan veya evden çalýþma olarak deðerlendirmemek gerekir.

Diðer bir anlatýmla çalýþanlarýn yurt dýþýna taþýnmalarý veya eðitim amaçlý yurt dýþýna gitmeleri gibi sebeplerle yaptýklarý iþin niteliðine göre uzaktan çalýþma yapmalarý mümkündür.

Ýþ Kanunu uyarýnca uzaktan çalýþma için yazýlý bir iþ sözleþmesi veya protokol yapýlmasý zorunludur. Yazýlý olarak yapýlma zorunluluðu, uzaktan çalýþmanýn istisnai bir çalýþma biçimi olmasýndan kaynaklanmaktadýr.

Uzaktan çalýþmaya dair yapýlacak iþ sözleþmesi veya protokolde; iþin tanýmý, yapýlma þekli, iþin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine iliþkin hususlar, iþveren tarafýndan saðlanan ekipman ve bunlarýn korunmasýna iliþkin yükümlülükler, iþverenin iþçiyle iletiþim kurmasý ile genel ve özel çalýþma þartlarýna iliþkin hükümler yer almalýdýr.

Uzaktan çalýþan iþçiler, esaslý neden olmadýkça yalnýzca iþ sözleþmesinin niteliðinden dolayý emsal iþçiye göre farklý iþleme tabi tutulamazlar. Baþka bir ifadeyle, iþverenin eþit davranma ilkesi, iþyerinde uzaktan çalýþma sistemi uygulanýyor olsa dahi devam etmektedir.

Çalýþan yurt dýþýnda olsa dahi uzaktan çalýþma yaparken iþ sözleþmesi devam edeceðinden, sigorta bildirimlerinin Türkiye'den devam etmesi gerekecektir.

Çalýþma süresinin tamamýnda uzaktan çalýþan sigortalýlar bakýmýnda, uzaktan çalýþma gün sayýsýna ulusal bayram ve genel tatil günleri ile yýllýk ücretli izin ya da hafta tatili günleri de uzaktan çalýþma gün sayýsýna dahil edilerek prim günü ve uzaktan çalýþma gün sayýsý 30 gün bildirilecektir.

Örneðin, çalýþma süresinin tamamýnda uzaktan çalýþan bir iþçinin, hafta tatili günleri de uzaktan çalýþma günleri arasýnda bildirilecek ve prim ödeme gün sayýsý ve uzaktan çalýþma gün sayýsý 30 gün olarak bildirilecektir.

Uzaktan çalýþma sýrasýnda iþverenin iþ saðlýðý ve güvenliðine dair yükümlülükleri devam etmektedir. Diðer bir anlatýmla, iþverenin çalýþana iþ saðlýðý ve güvenliði eðitimlerini vermeli, saðlýklarýný gözetmeli, gerekli çalýþma ekipmanlarý uzaktan çalýþan iþçiye saðlamalýdýr.