Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Zeytin ve incir karýþýmý ile eklem romatizmasýna son

Eklem romatizmasý, kalýtýmsal ve çevresel faktörlerin etkisi ile vücudumuzda baðýþýklýk sisteminin verdiði tepki sonucu eklem zarý iltihabý, eklem hasarý, kemik yapýsýnda hasar sonucu aðrý, ödem, yorgunluk, sabah sertliði gibi þikayetlerle seyreden bir hastalýk. Maalesef tedavide eklem romatizmasýný önleyici ya da tedavi edici ilaçlar bulunmamakta. Günümüzde tedavide uygulanan romatizmal hastalýklarý modifiye etmek üzere tasarlanmýþ ilaçlar (DMARD) ve bazý biyolojik ajanlar uzun süreli kullanýmda, iltihap giderici ilaçlara (steroidal yapýda olmayan antienflamatuvarlar) göre þikayetlerin hafifletilmesinde daha etkin bir çözüm saðlamasýna karþýlýk önemli yan etkileri nedeniyle dikkatle kullanýlmasý gerekmekte. Bu konuda yürütülen bir klinik çalýþma dikkatimi çekti. Ýranlý araþtýrýcýlar tarafýndan yürütülen klinik çalýþmada, Ýran’da halk arasýnda geleneksel olarak yapýlan uygulamalar göz önüne alýnarak geliþtirilen bir formülün eklem romatizma hastalarýnda þikayetlerin hafifletilmesinde ne derecede etkili olabileceði araþtýrýlmýþ.

Yapýlan deneysel araþtýrmalar incir ve zeytin meyvelerinin iltihap giderici, baðýþýklýk sistemini düzenleyici, aðrý giderici ve antioksidan etkileri bulunduðunu ortaya koymaktadýr. Bu etkilerin büyük ölçüde içerisinde bulunan fenolik bileþenler ve oleik asitten kaynaklandýðý, her iki meyvede bulunan lupeol’ün (triterpen) iltihap giderici, artrit aðrýlarýný giderici etkileri bulunduðu bildirilmektedir. Diðer taraftan, bir klinik çalýþmada eklem romatizmasý hastalarýnda balýk yaðý ve zeytin yaðýnýn birlikte kullanýldýðýnda balýk yaðýnýn tek baþýna uygulanmasýna kýyasla þikayetlerin hafifletilmesinde daha etkili olduðu gösterilmiþ.

Araþtýrýcýlar 72 eklem romatizmasý hastasýný iki eþit gruba ayrýlarak, bir gruba sadece DMARD [metotreksat, hidroksiklorokin, azatioprin, sülfaslazin] ilaç tedavisi uygularken, diðer gruba DMARD tedavisine ilave olarak zeytin meyvesi, incir meyvesi ve zeytin yaðý karýþýmýndan oluþan bir formül verilmiþ. Dört ay süren tedavide her ay hastalarda gerekli kontroller yapýlarak hastalýðýn geliþimi deðerlendirilmiþ.Yarý-katý bitkisel karýþýmda zeytin yaðý: zeytin meyvesi: incir meyvesi (2:5:1) oranlarýnda karýþtýrýlarak hazýrlanmýþ. Yani beþ ölçek zeytin ile bir ölçek incir meyvesi, iki ölçek zeytin yaðý ile karýþtýrýlarak bulamaç haline getirilmiþ. Karýþýma ayrýca bir miktar askorbik asit ilave edilerek oksidatif bozulmaya karþý formülün dayanýklýlýðý artýrýlmýþ. Hazýrlanan formülün ýþýktan uzakta ve buzdolabýnda tutulmasý ve her 10 günde bir yeniden hazýrlanmasý önerilmiþ. Hastalarýn bu karýþýmý günde üç defa bir çorba kaþýðý yemeklerle beraber kullanmasý istenmiþ. Sonuçlarýn deðerlendirilmesi uluslararasý indekslere göre dört haftalýk süreçlerle yapýlmýþ. Dört aylýk uygulama süreci sonunda araþtýrýcýlar bitkisel formülün ilave olarak uygulandýðý hastalarýn genel durumunda olumlu bir geliþme saðlandýðý, bu karýþýmýn daha uzun sürelerde kullanýlmasý ile daha belirgin geliþmeler saðlanabileceði sonucuna varýlmýþ.

Koreli araþtýrýcýlarýn yürüttüðü bir çalýþmada incir meyvesinin lipofilik kýsmýnýn kemik erimesini azalttýðý, dolayýsýyla kireçlenme, kemik erimesi, eklem romatizmasý gibi hastalýklarda yararlý olabileceði sonucuna varýlmýþtý. Bu bakýmdan bu karýþýmýn sürekli olarak kullanýlmasý eklemlerimizle ilgili bu tip sorunlarýn önlenmesine ve þikayetlerin hafifletilmesine yararlý olacaktýr.