Normal bir insan zihninin bütün/entegre, tutarlý ve esnek olmasý beklenir. Fakat özellikle çocukluk çaðýnda tecrübe edilebilen travmatik tecrübeler zihnin daðýnýk, çeliþkili ve katý bir hale gelmesine sebep olabilir. Anormal yaþam þartlarýna karþý bölünerek cevap veren zihin, bütünlüðünü ve tutarlýlýðýný kaybedip katý bir hale gelebilir.
Zihnimiz bütün olabileceði gibi parçalý da olabilir. Bütün ve entegre bir zihin, düþünce ve duygular açýsýndan süreklilik gösterir, meselelere odaklanabilir. Bütüncül zihin, muhakeme edip, seçenekleri gözden geçirip, karar alabilir. Kimlik algýsý bütüncül olur.
Zihin entegre deðil de parçalý ise; zihnin içinde konuþma olur. Meselelere odaklanma zorlaþýr. Duygularda sürekli bir deðiþim ile beraber kimlik algýsý da çoðul olur. Kiþi kendisinin kim olduðu konusunda kafa karýþýklýðý yaþar. Çünkü bir kiþi yerine birden fazla kiþilik hali oluþmuþtur.
Kiþilik ve sosyal kimliðimiz tutarlý veya çeliþkili olabilir. Örneðin dini inançlarý olan bir birey, inançlarý ile tutarlý davranabilir veya açýkla çeliþkili yaþayabilir. Çocukluk travmasýna karþý bölünmüþ bir zihin bir taraftan oldukça dindar bir kimlik geliþtirirken öbür taraftan dine mesafeli hatta gýcýk bir kimliði oluþturabilir.
Zihnin eþ zamanlý çalýþmamasýndan dolayý, bütünlük ve tutarlýlýk saðlanamaz, kolayca uçlara gidilerek çeliþkili yaþam biçimleri oluþabilir. Örneðin bir kimlik kendini bedensel görünüm, düþünme ve davranma biçimi açýsýndan “dindar” olarak tanýmlarken, diðer kimlik kendini “dünyevi” olarak tanýmlar. Hem zihinsel dünyada hem de gerçek dünyada bu iki kimlik arasýnda mücadele ve gerilim yaþanabilir. Ýki kimlik de kendi iktidar alanýný kurmak için diðerini baskýlamak için uðraþabilir.
Normalde iyi bir zihnin bütün, tutarlý ve esnek olmasý beklenir. Travmatik zihin ise daðýnýk, çeliþkili ve katýdýr. Travmatik zihnin katý olmasýnýn nedeni, zor þartlarla baþ etmek için zihnin bir görev adamý yaratmasýdýr. Görev bilinciyle “yazýlým” þeklinde üreyen zihin katý olur. Örneðin çocuklukta zor þartlarla baþ etmek için üretilen “sinirli, koruyucu veya savaþçý” kimlik artýk her þartta ve her durumda sinirli ve kavgacý davranýr. Kimliðin katý yazýlýmý sebebiyle esneklik kaybolmuþ olur.
Sonuç olarak çocukluðumuzun travmatik olup olmamasý hayati önemde. Çünkü doðal seyrinde bütüncül olan veya kalan zihnimiz, travmatik yaþantýlarla doðal hali bozulup; parçalý, çeliþkili ve katý hale geliyor. Bu sebeplerle; çocuklarýmýzý tacizden, dövülmekten, aþaðýlanmaktan, aile içi þiddete ve kavgaya maruz kalmaktan korumak hem devletin hem de ailelerinden en önemli görevlerinden biri.
