Ýstanbul Film Festivali, Türkiye’deki bir sinemasever için her zaman çok önemlidir. Bunun sebebi neredeyse hepimizin sinema kültürünün oluþmasýndaki etkisinde yatar. Festivali birçok kez eleþtirdim. Ama yýllar içinde deðiþen dengeler her þeyi etkilediði gibi festivali de farklýlaþtýrdý. 2000’lerin baþýndan itibaren sinemamýz için çok önemli bir organizasyon oldu Ýstanbul Film Festivali. Yine de politik olarak festivalin yürüdüðü yol beni çok memnun etmemiþtir. Bu yýlki seçkiye baktýðýmda göreceli olarak bu kýsýr saptamalardan daha üst bir boyut dikkatimi çekti. Filmlerin dili hiç olmadýðý kadar sert. Mesajlarý da neredeyse bir aðýt niteliðinde. Batý medeniyeti keskin bir çöküþ içinde. Ýnsani deðerler açýsýndan kaybettikleriyle yüzleþiyorlar. Düþünsenize onca zaman insan haklarýndan dem vuracaksýnýz, emekçinin, düþkünün yanýnda yer aldýðýnýzý söyleyip sizin baþlattýðýnýz savaþlar yüzünden ölen, sürülen milyonlarca insaný sýnýrlarýnýzdan içeri almayacaksýnýz. Sonra da rahatça yaþayýp, film çekeceksiniz. Ýþte çektiðiniz filmler böyle acý ve umutsuzluk dolu olur. Festival en azýndan bu belirlemeleri yapmamýzý saðlayan bir seçki sunuyor. Ben de sizler için bu 210 film arasýndan Ulusal, Uluslararasý yarýþma, Sinemada Ýnsan haklarý, Vodafone Red Galalarý bölümlerinden on film belirledim.
BU YIL ÝSTANBUL FÝLM FESTÝVALÝ’NDEKÝ FÝLMLERÝN DÝLÝ HÝÇ OLMADIÐI KADAR SERT. MESAJLARI DE AÐIT NÝTELÝÐÝNDE...
GÖRMENÝZ GEREKEN 10 FÝLM
1- Bir Zamanlar Kasým’da - ONCE UPON A TIME IN NOVEMBER
Yönetmen: Andrzej Jakimowski
Ýþsiz kalan öðretmen Agata, hukuk öðrencisi oðlu Mareczek’le beraber oturduklarý evden tahliye edilmiþtir. Çaresizlik içinde bir pansiyondan ötekine, bir sýðýnma evinden boþ bulduklarý bir arsaya Varþova’yý dolaþýrlar. Hiç kimsenin yoksullarý önemsemediði bir sosyal düzende kurallar empatiden önce gelmekte ve bu iki eðitimli insan her gün baþka bir aþaðýlanmaya göðüs germektedir.
2- Kigali’de Kuþ Sesleri - BIRDS ARE SINGING IN KIGALI
Yönetmen: Joanna Kos-Krauze, Krzysztof Krauze
Filmin odaðýnda iki kadýn var: Biri soykýrým esnasýnda Ruanda’da bulunan Polonyalý bir kuþ gözlemcisi, diðeri ise yaþanan kýyýmdan canýný kurtaran Ruandalý bir Tutsi. Kurban ya da kurtarýcý rolünü üstlenmek istemeyen bu iki kadýn, yaþadýklarý büyük travmanýn ardýndan Polonya’da “bir arada” kalmaya baþlar ve bir gün tekrar dönülecek topraklarýn üzerlerinde býraktýðý kan izinden kurtulmaya çabalarlar.
3- Katil Marlina - MARLINA THE MURDERER IN FOUR ACTS
Yönetmen: Mouly Surya
Hem Japon Samuray hem de Amerikan Western filmlerinden esinlenen Katil Marlina etkileyici görselliði, müzikleri ve güçlü duruþuyla öne çýkan, feminist bir western. Endonezya’nýn Sumba adasýndaki ýssýz çöl tepelerinde geçen film, haydutlarýn saldýrýsýna uðrayan Marlina adýnda dul bir kadýnýn adalet peþine düþmesini ve hem haydutlardan intikam mücadelesini anlatýyor. Filmin ilk gösterimi Cannes’da, Yönetmenlerin On Beþ Günü bölümünde yapýldý.
4- Fransa’da Bir Mevsim - A SEASON IN FRANCE
Yönetmen: Mahamat-Saleh Haroun
Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki savaþtan kaçarak Paris’e gelen iki kardeþten öðretmen olan Abbas manavlýk, felsefe profesörü olan Etienne gece bekçiliði yapmaktadýr. Polis tarafýndan yakalanýp her an sýnýr dýþý edilme endiþesiyle yaþayan kardeþler korku ve belirsizlik üzerine yeni bir hayat inþa etmeye çalýþýrken ellerinden gelebilecek en iyi þeyin onurlarýný korumak olduðunu öðreneceklerdir.
5- Baskýn - RAZZIA
Yönetmen: Nabil Ayouch
Film, farklý etnik ve sosyo-ekonomik çevrelerden gelen beþ karakterin yasak arzularý, kayýp aþklarý ve kýrýlgan hayalleri üzerinden bir ülkenin modern kimliðini bulma çabalarýný anlatýyor. Ataerkil Fas toplumunda özgürlüðe susamýþ genç ruhlarýn arayýþýný konu alan film Fas’ta sokaðýn öfkesiyle dinamizmini beyazperdeye taþýyor.
6- Kelebekler
Yönetmen: Tolga Karaçelik
30 yýl ayrý kaldýktan sonra, bir baba 3 çocuðunu köydeki evlerine çaðýrýr. En büyükleri, Cemal, onlarý alýr ve köye doðru yola çýkarlar. Yýllardýr bir araya gelmeyen ve birbirini çok az tanýyan üç kardeþ köye vardýklarýnda babalarýnýn öldüðünü öðrenirler. Babalarý, vasiyetinde kelebeklerin geliþ zamanýnda gömülmeyi istemiþtir.
7- Yol Kenarý
Yönetmen: Tayfun Pirselimoðlu
Fýrtýnalý deniz ile gür ormanlar arasýna sýkýþýp kalmýþ bir kasabaya kýyamet, korkutucu iþaretleriyle yaklaþmaktadýr. Çözümlenemeyen ölümler ve gizemli doða olaylarý, Deccal’ýn geliþinin iþaretidir. Genç bir adam kasabaya gelir ve kahvede çalýþmaya baþlar. Gencin tutulduðu hemþire bir gün, adamýn sýrtýndaki lekeyi görür.
8- Mutlu Prens - THE HAPPY PRINCE
Yönetmen: Rupert Everett
Berlin Film Festivali’nde dünya prömiyerini yapan film, efsanevi Ýngiliz yazar Wilde’ýn hapisten çýkýþýndan sonraki yýllarýný anlatýyor. Wilde, düþkün bir birey olarak farklý isimlerle Avrupa’nýn çeþitli kentlerine gidiyor; saðlýðý ve parasý tükenirken zarafeti ve onurunu korumaya çalýþýyor.
9- You Were Never Really Here
Yönetmen: Lynne Ramsay
Film, küçük bir kýzý seks tacirlerinin elinden kurtarmaya çalýþýrken her türlü þiddete baþvurmaktan çekinmeyen bir tetikçiyi konu alýyor. Eleþtirmenler kadar izleyicilerin de sözbirliðiyle beðenisini kazanan yapým, Cannes’da En Ýyi Senaryo ve En Ýyi Erkek Oyuncu ödülünü aldý.
10- Gri Deðil, Siyah: Ankara Rocks!
Yönetmen: Ufuk Önen
Gri Deðil, Siyah: Ankara Rocks! bir müzik ve þehir hikâyesi anlatýyor; 70’lerden 90’lara Ankara’daki rock ve metal müzik sahnesini, stüdyolar, konserler, Yüksel Caddesi, Tunalý, plak dükkanlarýndan geçerek keþfe dalýyor. Ankara’nýn heyecan verici yeraltý müzik camiasý bu belgeselde.