M. Yalçýn Yýlmaz
M. Yalçýn Yýlmaz
Tüm Yazýlarý

3. Dünya Savaþý ne zaman?

3. Dünya Savaþý ne zaman diye merak edenler savaþýn çoktan baþladýðýný kabul etmeli. Bu savaþ dünyanýn farklý cephelerinde ve farklý boyutlarda devam ediyor. Asimetrik ve hibrit özellikler taþýyan bu sürecin enerji, gýda, siber alan, uzay, biyolojik harp ve finansal alanda sürdüðünü görüyoruz.

ABD-Çin rekabetinin ilk konvansiyonel raundu Rusya-Ukrayna savaþý ile baþladý.

Dört ay önce baþlayan Ukrayna'nýn iþgali enerji ve gýda krizini doðurdu. Batý ittifaký Polonya üzerinden Ukrayna'ya teçhizat ve mühimmat ulaþtýrýyor. Yani Polonya sürece dahil oluyor.

Polonya ve Litvanya arasýnda Rusya'yla kara baðlantýsý olmayan Kaliningrad da sürece dahil olacak. Baltýk Denizi kýyýsýnda yer alan Kaliningrad, konumu gereði yeni bir krizin doðmasýna yol açtý.

Doðu Prusya'nýn baþkenti Könisberg 2. Dünya Savaþý'ndan sonra Sovyetler Birliði'ne býrakýldý Kaliningrad adýný aldý. Rusya, Litvanya tren yollarýný kullanarak Kaliningrad limanýna mal sevkiyatý yapýyordu. St. Petersburg Limaný kadar önemli Kaliningrad Limaný Baltýk Denizi'ndeki dünyaya açýlan bir diðer kapýsý.

Baltýk Denizi'nde Litvanya, Letonya, Estonya üçlüsü 2004 yýlýnda hem NATO hem de AB üyesi oldular. Batý ittifakýnýn NATO ve AB üzerinden geniþlediði bu yýllarý hatýrlayacak olursak AB cazibesi ve avantajlarý üzerinden üyeler NATO sistemine dahil edilmiþti.

NATO'nun Baltýk planýna karþý Rusya'nýn vereceði tepki belli. Burada Moskova'nýn 3 kýrmýzý çizgisi olduðunu haftalar önce yazmýþtýk.

1- St.Petersburg deniz ticaretinin engellenmesi

2- Kaliningrad'a yönelik bir abluka ve askeri harekat

3- Karadeniz'den yapýlacak NATO müdahalesi

Bu çizgilerden ilk ikisi aþýldýkça savaþ Litvanya, Polonya gibi ülkelere yayýlacaktýr.

2004'e kadar baðýmsýz kalarak tampon bölge olan Baltýk ülkeleri tercihlerini yapmýþ ve taraflarýný belli etmiþlerdi. Türkiye destek verdiði taktirde Finlandiya ve Ýsveç NATO'ya girecek ve böylece Baltýk Denizi, Rusya için karanlýk bir dehlize dönüþecek.

Burada Belarus'un aparat ülke misyonu üstlenip Litvanya'ya saldýrabileceði riski var. Litvanya'nýn AB yaptýrým listesinde yer alan mallarýn transferine engel olmasý ise doðrudan Brüksel-Moskova arasýnda gerilimi týrmandýracaktýr.

AB'nin ABD-Ýngiltere koalisyonuna eklemlenmesi çatýþmanýn yayýlmasýyla mümkün olacaktý. Ýþte bu süreç baþladý. Ukrayna'da savaþýn niçin uzadýðýný ve belki yýllarca sürecek bir kaos alanýna döndüðünü anlamak için çatýþmanýn AB'yi daha da keskinleþtirmesi bekleniyor.

Bu tabloda Türkiye'nin jeostratejik önemi siyasi iradesiyle örtüþüyor. Karadeniz'in savaþ gölüne dönmemesi için Ankara kararlý bir süreç yürütüyor.

Önümüzdeki aylarda Rusya'nýn Baltýk'ta yaþayacaklarý dýþ ticaretini daha da zayýflatacak ve yaptýrýmlarýn etkisi hissedilecek.

Dünya uygarlýðýnýn merkezi iddiasý taþýyan Avrupa düþüncesi bu geliþmeler karþýsýnda sessiz ve çaresiz. Avrupa'nýn bu savaþý durduracak liderleri ve aydýnlarý sessiz ve çaresiz.