Siyaset meydanýnda eskiden çok söylenirdi: Ýç politikayla dýþ politikayý karýþtýrmamak gerek. Evet, yaygýn bir görüþtü; bilhassa diplomatlar ve hariciye kökenli politikacýlar bu cümleyi kullanýrdý. Oysa bugün dünya siyasetine baktýðýnýzda içerideki birçok mesele dýþarýyla iliþkili ve birbirinden ayýrmak mümkün deðil.
Türkiye'de partilerin birleþmesi veya ayrýþmasýnýn nedeni iç politikalarýndaki farklýlýklar mý yoksa dýþ politika perspektiflerindeki ayrýlýklar mý? Kesin bir cevap vermek zor gibi ama seçim ittifaklarýnda dýþ politika görüþü belirleyici görünüyor.
CHP ve Ýyi Parti birlikteliði belirli sýnavlardan geçmiþti. HDP'nin gizli özne olduðunu kamuoyu görmüþtü. Ancak yerel seçim sonrasý HDP'den gelen sitemler 27 Eylül'de açýklanan tutum belgesi ile daha net ifade edildi. Þimdi HDP'nin Kýlýçdaroðlu ve Akþener'den beklentisi Anayasa Mahkemesi üzerinde kamuoyu baskýsý yaratmalarý. Böylece parti kapatma davasýndan az hasarla kurtulmak istiyorlar. Bugünlerde hatýrlanan 'Çözümün adresi meclistir.' ifadesini bu þekilde okumalýyýz.
Ak Parti, Refah-Yol deneyiminden sonra Türkiye'nin demokratikleþmesi ve normalleþme için önemli adýmlar atmýþtý. 2002 sonrasý neo-liberal eksen ve inþâcý politikalar dönemine tanýk olduk. 2016 ise birçok kýrýlmanýn olduðu ve Erdoðan'ýn neo-realist dýþ politikaya yöneldiði bir dönüm noktasýydý. 15 Temmuz 2016 sonrasý Erdoðan-Bahçeli ittifakýnýn mayasýný milli irade çalmýþtý. Milli iradenin hiçbir vesayet odaðýna ve dýþ organizasyona verilmeyeceði Yenikapý'da dile getirilmiþti.
Dýþ politika metinlerine ve söylemlerine baktýðýmýzda CHP-Ýyi Parti-HDP neo-liberal dünyaya dönük bir perspektife sahip. Bu üçlüye eklemleneceði þimdiden belirginleþen Deva Partisi ve Gelecek Partisi ise AK Parti'nin ilk 10 yýlýna duyulan özlemle kurulmuþ partiler. CHP içerisinde Saadet Partisinin de bu ittifaka ekleneceðine inanan bir ekip var.
Altý partiyi bir arada tutmak ve birbirini örselemeyecek bir söylem geliþtirmek epeyce maharet ister elbet. Seçim koþusuna girecek çatý adayýn saða yanaþmasý, o cepheden yolcu almasý ittifak için kritik bir öneme haiz. Bu süreçlerin þeffaf olmasý ve dýþ politikaya ittifakýn nasýl baktýðý da seçmen davranýþýný etkileyecek doðal olarak.
Biz þimdilik adý geçen altýlý ittifaka altý soru sorup kritik meselelere nasýl yaklaþtýklarýný merak ediyoruz.
1- Yeni anayasa gündeminiz var mý? Eðer varsa deðiþtirilmesi teklif edilemeyen ilk maddelere itirazý olan bir üyeniz var mý?
2- Libya için kararlý tutum sürdürülecek mi? Münhasýr ekonomik bölge anlaþmasýnýn sürdürülmesi için kararlý mýsýnýz?
3- Karabað savaþý sonrasý bölgesel huzuru temin için imzalanan Þuþa Beyannamesine destek verecek misiniz?
4- Mavi Vatan gündemi ve denizlerdeki Türk askeri ve sivil varlýðýný koruma kararlýlýðý sürdürülecek mi?
5- Ýttifak, ABD'nin PYD-YPG koridoru projesine direnecek mi? Afrin-Cerablus hattýndan taviz verilecek mi?
6- Savunma sanayiindeki yerlileþme oranýný artýrma hedefiniz var mý? Yerli uçak, helikopter, denizaltý, ÝHA, SÝHA projelerini destekleyecek misiniz?
Altýlý ittifakýn gelecek için idealize ettiði bir dünya ve Türkiye mevcut olabilir. Ancak bugün reel dünyada sorunlar yumaðý var ve biz kritik bir eþikteyiz. Her adýma karþý çýkan, her anlaþmayý reddeden bir muhalefet yerine tartýþtýðýmýz dýþ gündem için çözüm arayan, katký sunan ve sivil diplomasi yapan bir muhalefeti hepimiz özlüyoruz.
Cumhur ittifakýna karþý birleþen partilerin dýþ politikaya dair görüþlerini merak etmek hepimizin hakký deðil mi? Ýttifak bileþenleri en azýndan bu altý baþlýkta birleþemiyorlarsa bu ittifakýn mayasýný kim çaldý?
HERKES ÝÇÝN KÜLTÜR SANAT
Salgýn döneminde kültür ve sanat etkinlikleri büyük yara almýþtý. Birçok sanatçýmýz geçim sýkýntýsý yaþamýþtý. Bugünlerde kültür merkezlerimizin ve sahnelerimizin sezon açýlýþý haberleriyle mutlu oluyoruz.
Geçtiðimiz yýllarda düzenlediði sergiler ve yayýnladýðý kitaplarla kültür hayatýmýza renk katan Zeytinburnu Belediyesi 1 Ekim'de kültür-sanat sezonunu açýyor. Zeytinburnu Belediyesi sanatseverlere youtube kanalý üzerinden de ulaþýyor. Yani dünyanýn her yerinden canlý konserleri dinleyebilir, seminer ve panelleri takip edebilirsiniz.
Ekim ayýnda dikkatimi çeken ünlü Hattat Mehmet Özçay'ýn Aðaç Portreleri fotoðraf sergisi. Aðaç kültünden aðaç metaforuna insanýn aðaçla baðý bu serginin merkezine oturuyor. Belki bozkýrdaki aðacýn yalnýzlýðý ile insanýn bu dünyadaki sürgünü sanatçýyý bu yolculuða sürüklemiþtir. Ekim ayýnda Celî-Sülüs hattýn ustalarýndan Halim Özyazýcý Anma Paneli ve Attila Ýlhan Anma Paneli ise meraklýlarý için arþivlik etkinliklerden olacak.