Þu garipliðe bakýn ki, Osmanlý Ýmparatorluðunu yýkarak milleti demokrasiye kavuþturduðunu öne sürenler "darbeci" suçlamalarýyla yüz yüze kalmýþlardýr. Milli Mücadelenin öncü isimleri Kazým Karabekir, Rauf ve Ali Fuad Paþalar 27 Kasým 1923 günü toplanan CHP Grubunda, Ýstanbul basýnýnda yer alan cumhuriyet eleþtirileri nedeniyle hesap vermiþti.
Mustafa Kemal Paþa'ya milli mücadelenin her adýmýnda büyük destek veren bu paþalar 29 Ekim 1923'de yaþadýklarý bu tasfiyeyi bir türlü hazmedemiyordu. Bu kýrýlma parti kurmaya kadar gider ve ilk muhalefet partisi "Terakkiperver Cumhuriyet Fýrkasý" adýyla 17 Kasým 1924 tarihinde, Kazým Karabekir Paþanýn öncülüðünde kurulur...
Mustafa Kemal Paþa bu "bayrak açan" paþalarý iyi tanýyordu; pes etmeyeceklerini biliyordu. TCF'yi kurmalarý bunun somut bir kanýtýydý.
Yeni parti o güne kadar merkezden atanan belediye baþkanlarý için seçim yapýlmasýný savunuyordu. Bu arada ekonomik sýkýntýlara ve kiþisel maðduriyetlere yoðunlaþan TCF'ye halkýn ilgisi her geçen gün artýyordu. Aralýk 1924 seçimlerini, TCF katýlmadýðý için Cumhuriyet Halk Fýrkasý kazanmýþtý. Ama Bursa ve Kýrklareli gibi illere TCF destekli baðýmsýz adaylarýn kazanmasý, TCF'nin seçimlere girmesi halinde iktidar partisinin nasýl bir hezimete uðrayacaðýný açýkça gösteriyordu.
Nitekim Bursa seçimlerini kazanan Nureddin Paþa'nýn mazbatasý iptal edilmiþ ama yenilenen seçimleri yine kazanmýþtý.
Ne var ki, TCF'nin "dini ve fikir inançlarýna" saygýlý olduðunu açýkça belirtmesi her nedense "vatana ihanet" kapsamýna alýnmýþ sonra da Þeyh Said isyanlarýný bahane ederek TCF'yi 5 Haziran 1925 tarihinde kapatmýþlardý!
(Nuh Albayrak - Darbeden Beter Vesayetler Sayfa 19)
