Ramazan ayýnda kimi televizyon kanallarý iftar ve sahur programlarý yapýyor. Ve bu programlar yýllardýr ayný kalýp içinde ve hemen hemen ayný simalarla icra ediliyor.
Format, bir moderatör ve misafir hocadan genellikle de ilahiyatçý hocadan oluþuyor.
Bazý kanallarda ise moderatör de yok doðrudan ilahiyatçý hoca tek kiþilik bir gösteri þeklinde program yapýyor.
Ve bütün TV kanallarýnda ayný misafir hocalar aðýrlanýyor. Bu gün bir kanalda ertesi gün ayný hoca baþka bir kanalda. Ayný hoca kanal kanal geziyor. Hatta ayný hocayý hafta içinde ikinci kez misafir eden kanallar var.
Bazý kafa karýþtýranlarý dýþarda tutarsak hocalar gayet güzel þeyler de anlatýyorlar.
Allah hepsinden razý olsun.
Ama bu ülkede binlerce ilahiyat hocasý yüzlerce müftü ve vaiz varken yýllardýr ayný hocalarýn ekranlara taþýnýyor olmasýný diðerlerine ve ülkenin birikimine haksýzlýk olarak görüyorum.
Programlarýn eksiklerinden biri bu.
Asýl önemli olan bu programlarýn kalitesi ve mesajlarýn topluma etkin bir þekilde iletilmesidir.
Format o kadar çaðdýþý kaldý ki birçok insan iftar programýný seyretmiyor bile.
Oysa iftar programlarý seyirciyi ekrana baðlayacak bir format ile hazýrlanabilir ve bu programlar aracýlýðýyla çok etkili bir teblið yapýlabilir.
Bir moderatör bir misafir yerine bu programlar için seyirciyi ekrana baðlayacak bir format hazýrlanabilir ve hem ayný hocalar hem daha fazlasýna daha etkin bir þekilde yer verilebilir.
Bu bir ekip iþidir.
Ekip derken tefsirci, hadisçi, fýkýhçý, tarihçi, edebiyatçý ve ihtiyaç duyulan diðer uzmanlardan oluþan bir kadroyu kastediyorum.
Mesela, yine programýn akýþýný bir moderatör de yapabilir moderatörsüz de olabilir.
Mesela þöyle bir akýþ düþünülebilir:
1- Elbette program Kur'an tilavetiyle baþlamalýdýr. Ama artýk bu tilavetler seyircinin ilgiyle dinleyeceði kârilere (okuyuculara) yaptýrýlmalýdýr.
Ramazan boyunca hangi ayetlerin okunacaðýný programý/senaryoyu hazýrlayan ekip belirlemelidir. Mesela ilmi mucizelere iþaret eden ayetler seçilebilir.
Seyirciyi ekrandan koparmamak için birkaç dakikalýk birkaç ayet yeterlidir.
Bu kýraat de cami dýþýnda da icra edilmeli, icrayý da çocuk, doktor, subay, yazýlýmcý, iþçi, memur gibi farklý insanlar farklý mekânlarda yapmalýdýr.
Kur'an hayat kitabýdýr hayatýn içinde olmalýdýr. Camiye hapsedilmemelidir!
Ayrýca dünya Müslümanlarýnýn özgün kýraatlerine de yer verilebilir. Mesela uzak doðu Müslümanlarýnýn çocuklarýna beden diliyle okuttuklarý Kur'an ayetlerini izletmek gündem bile olabilir.
Sosyal medyada bile o kadar renkli kýraat örnekleri var ki onlarý ekrana taþýmak bile ilgiyi artýrabilir.
2- Bu ayetler okunurken meali ekranlara yansýr ama bu ayetlerden çýkarýlacak dersler iþte o ekranlara davet edilen önemli hocalar tarafýndan birkaç dakika süreyle açýklanabilir.
Bakýn birkaç dakika diyorum. Bana göre 3 dakikayý geçmemelidir. 5 dakika bile uzun süredir. Ancak bu yorumlar o senaryoyu yazan uzman ekip tarafýndan belirlenmeli ve bir ay boyunca seyredenlere yeni mesajlar yeni bilgiler vermeli veya hatýrlatmalýdýr.
Ayrýca bu konuklar özenle seçilmelidir. Bazý programlarý açýyoruz birkaç kiþi konuþuyor, ilahiyatçý olduklarýný konuþmalarýný dinleyince ya da alt yazý çýkýnca anlýyoruz. Hitabetiyle de görünüþüyle de mesaj veren örnek tipler olmalýdýr.
Tabii ki ayetlerin konusuna göre astronomi, týp, jeoloji gibi alanlarda uzmanlara da yer verilmelidir.
3- Bir kýsa hadis nakledilip yine bir iki dakikalýk açýklama yapýlabilir.
4- Sahabe hayatýndan kýsa bir kesit yine birkaç dakikalýk süre içinde aktarýlabilir.
5- Ýslam büyüklerinin hayatlarýndan kýsa kesitler sunulabilir.
6- Baþta oruç olmak üzere kimi dini bilgiler verilmeli.
7- Bir kýsa þiir okunabilir.
8- Araya bir fýkra yerleþtirilebilir.
9- Ýslam dünyasýnýn deðiþik bölgelerinden Ramazan görselleri paylaþýlabilir.
10- Kimi ihtida edenlerin hikâyeleri ekrana taþýnabilir.
11- Kýsa ilahiler naatlar okunabilir.
12- Yaþanmýþ iyilik hikâyeleri, haberleri canlandýrýlabilir.
13- Her gün bir ödüllü soru sorulabilir ve her gün veya ay sonunda kur'a ile birkaç kiþi hac, umre ve para gibi bir ödül ile ödüllendirilir.
Hatta bu ödül milyon liralar olarak da belirlenebilir. 5 milyon ödül verilen programlar göz önünde bulundurulduðunda bu ödülü verecek sponsor firma bulmak hiç de zor olmaz.
Bunlar ve diðer konular bu program içine çok kýsa sürelerle birkaç dakika süreyle yerleþtirilir ve özgün bir moderatör bu akýþý etkin þekilde yönetebilir.
Bazý bölümler için canlandýrmalar yapýlabilir.
Þimdi bakýyorum 40 dakikanýn altýnda program yok. Ve 40 dakika boyunca misafir hocayla sohbet ediliyor.
Oysa benim teklifim bu kýrk dakika da en az 10 farklý bölüm 10 farklý uzman ile seyirci ekrana baðlanýr ve verilecek mesajlar her kesime daha etkin biçimde verilmiþ olur.
Eskimiþ çaðdýþý kalmýþ format yerine cývýl cývýl bir format ile Ramazan hayatýmýz ile buluþturulabilir.
Haklarýný teslim edelim Fatih Çýtlak ve Nihat Hatipoðlu gibi özgün program yapanlar da var. Ancak onlar da bu format ile yüz eskimesinden kurtulamazlar.
'Kuraný Güzel Okuma Yarýþmasý'ný geleneksel hale getiren TRT, iftar programlarýný da güncelleyerek diðer kanallara öncülük edebilir!
Yani iftar programlarý yaþadýðýmýz hayatla içi içe olmalý cami içine ya da kenarýna hapsolmamalý hayatý kuþatmalý diyorum.
Yanýlýyor muyum?