Çocuklarda normalde görülen hayali oyun arkadaþý ile patolojik olan ve zihin bölünmesi göstergesi olan alter kimliði nasýl ayýrt edeceðiz? Týbbi ve teknik bir mesele gibi görünen bu durumun aslýnda halk saðlýðý sorunu olarak önemi var. Çünkü normal olan ile patolojik oraný ayýrt edebilmek çare arama þeklimizi etkiler. Normal olan bir durumu týbbý veya profesyonel alana götürmek sorunludur. Ayný þekilde patolojik olaný normal olarak görmek de hastalýðýn erken teþhis ve tedavisini engeller.
Çocuklar ilkokul öncesi veya baþlangýcý dönemde sanki karþýlarýnda biri varmýþ gibi oyun oynayabilirler. Bu durum normalde geliþim sürecinin bir parçasýdýr. Çocuklardaki hayal gücünün yüksekliðinin ve arkadaþ ihtiyaçlarýnýn bir göstergesidir. Öbür taraftan çocuklar yalnýz olduðunda, anne babanýn kavgalarý arasýnda kaldýðýnda, baþýna kötü olaylar geldiðinde ise baþ etme mekanizmasý olarak zihinde baþka bir çocuk var edebilirler. Bu çocuk baþlangýçta yardýmcý gibi iken zamanla zihin içinde evrilerek ayrý bir kiþi olarak davranabilir. Ýþte bu durum normal deðildir ve ruhsal bir hastalýðýn göstergesidir.
Çocuklardaki normal hayali arkadaþ ile patolojik olan zihin bölünmesini (dissosiyasyon) ayýrt etmek için birkaç kriter kullanabiliriz. Ýlk kriterlerden biri çocuðun genel ruh halinin nasýl olduðuna bakmaktýr. Çocuk gerçek arkadaþlarý ile de oyun oynuyorsa, olaðan neþesi içindeyse, okul veya kreþ hayatýnda bir eðitim baþarýsýzlýðý sorunu yoksa, baþka bir ruhsal sýkýntý belirtisi göstermiyorsa, bu durumu normal hayali oyun arkadaþý olarak deðerlendirebiliriz.
Çocuk yalnýz ve aþýrý dýþa dönük ise diðer çocuklara ilgi göstermiyor veya gerçek arkadaþlarý ile oyun oynamýyorsa, ruh hali sýkýntýlý görünüyorsa, okul veya kreþ hayatýnda öðrenme zorluðu çekiyorsa, bu durumdaki hayali oyun arkadaþý görünümünü týbbi açýdan gözden geçirmek gerekir. Bu durumda ruh saðlýðý alanýnda çalýþanlardan yardým almak gerekir. Eðer çocuðun gördüðü veya konuþtuðu kimlik çocuk aracýlýðýyla görüþmeciye de cevap verebiliyorsa bu durumda zihin bölünmesi düþünmek gerekir.
Çocuklarda zihin bölünmesini erken teþhis etmek oldukça önemlidir. Çünkü erken dönemde tedavi daha kolaydýr. Zihin bölünmesi tedavi edilmediðinde zaman içinde yeni bölünmelerle kimlik sayýsý giderek artar, sistem karmaþýklaþýr, çocuðun eðitim hayatý ve insan iliþkileri bozulur. Zihin bölünmesinin çocuðun eðitim hayatýna etkisi oldukça dramatiktir. Çocuk her zaman potansiyelinin altýnda kalýr.
Zihin bölünmesinin toplumda %1-3 arasýnda görüldüðü düþünülürse, zihin bölünmesinin yüzbinlerce çocuðun hayatýný etkilediðini söyleyebiliriz. Bu çocuklarýn ruh saðlýðýný korumak için erken teþhis önemliyse, hayali oyun arkadaþý meselesinde ayýrýcý taný yapmak önemlidir. Bu ayrýmý öðrenmek yalnýz profesyonellerin görevi olmayýp ayný zamanda anne baba ve öðretmenlerin de görevidir.
