Mutluluðumuz belirleyen unsurlardan biri de gündelik hayat akýþýmýzýn nasýl seyrettiðidir. Gündelik hayat seyrimiz yapmak zorunda olduðumuz sorumluluklar ile seçimlerimizin dinamik etkileþimi ile oluþur. Eðitimi tamamlamak, ekmek parasýný kazanmak, aile ile ilgilenmek gibi haller zorunluluklarý tanýmlar. Hangi iþte çalýþtýðýmýz, kaç saat çalýþacaðýmýz, çalýþma dýþýnda ne yapacaðýmýz ise bir düzeyde çevre þartlarý tarafýndan bir düzeyde de bizim tercihlerimizle oluþur.
***
Tükenme hissi: Ayný ve tek düze iþi, aþýrý þekilde yapan insanlarda bir dönem sonra iþ ve hayat memnuniyetinde azalma, duygusal doyumsuzluk veya tatminsizlik ve enerji düþüklüðü ile seyreden bir halin oluþmasýna tükenmiþlik denir. Tükenmiþliðin en önemli sebepleri; yaptýðý iþi yaparken doyum almamak, çalýþýlan iþin doðasýný sevmemek, çalýþýlan yerin kültürü ve deðerleri ile uyumlu olmamak, uzun çalýþma saatleri ve üstlenilen sorumluluklarýn aþýrý olmasýdýr. Tükenmiþlik sendromu olarak da bilinen bu durum mutsuzluðumuzun kaynaklarýndan biridir.
Boþ kalmanýn hoþnutsuzluðu: Tükenmiþlik sendromuna girecek þekilde çalýþmak nasýl sorunluysa, uzun süre iþsiz kalmak, anlamlý bir iþ yapmaksýzýn boþ kalmak, iþe yarar bir þeyin parçasý olmamak da bir o kadar mutsuzluk üretir. Kiþi uzun süre boþ kalýr ve anlamlý bir uðraþý içinde olmazsa hem can sýkýntýsý yaþar hem de kendine güven ve yeterlilik açýsýndan yozlaþýr. Bu sebeple de iþsizlik bilinen en güçlü streslerden biridir.
Üretmenin ve baþarmanýn memnuniyeti: Bir þey üretmek, anlamlý bir þey ortaya koymak, bir iþte baþarýlý olmak kiþinin mutluluðunu arttýrýr. Bu sebeple Martin Seligman’ýn mutluluk formülünde baþarý beþ unsurdan biridir. Çocukluðumuzdan itibaren baþardýðýmýz þeyler bizde pozitif aný olarak depolanýr. Baþarmak özgüvenimizi arttýrýr. Kendimizi anlamlý ve iþe yarar biri olarak görmemize sebep olur.
***
Gündelik hayat seyrini seçebilme bilgelik ve cesareti: Öyleyse üretmek ve baþarmak mutluluðumuz artýrýrsa, boþ kalmak hoþnutsuzluk ve yozlaþmaya neden olursa, sevmediðimiz bir iþte aþýrý çalýþmak tükenmeye sebep oluyorsa tüm bu parçalarý birleþtirirsek; anlamlý, sevdiðimiz, ürettiðimiz bir iþte makul düzeyde çalýþmak ideal olur.
Makul çalýþma saati; kiþinin iþ dýþýnda yalnýz baþýna kalma zamaný ile aile veya dostlarla geçirilen zamanýn kalmasý demektir. Kiþi yalnýz zamanlarýnda akýþ (vecd) hali yaþayacak etkinlikler yapabiliyor ve manevi zamanlar geçirebiliyorsa; ailesine yeterli zaman ayýrabiliyorsa, dostlarýyla muhabbet edecek ortamlar oluþturma þansýna sahipse denge bulunmuþ demektir.
Bu ideal gündelik hayat akýþýný oluþturabilme bazen seçimler ile mümkündür. Örneðin aþýrý çalýþýp fazla para kazanmak yerine, yeterli para kazanýp anlamlý ve mutlu bir gündelik hayat kurmayý seçmek hem bilgeliði hem de cesareti gösterir.
