Hakkâri'den 196 km uzaktaki Van'a karayoluyla gittik. Yollar duble ulaþýmda zorluk yok. Van Baþkale yolu üzerindeki kaleyi görmek için Hoþab'da durduk.
"Mahmûdî Kalesi" ve "Narin Kale" diye de anýlmýþ olan Hoþap Kalesi, Van'a yaklaþýk 60 km uzaklýkta Güzelsu mevkiinde sarp bir yamaç üzerinde bulunuyor. Eskiden stratejik açýdan önemi varmýþ. Kale ayný adý taþýyan Hoþap suyunun sarp kayalýklarý üzerinde yükseliyor. Kartal yuvasý gibi bir kale. Ancak kalenin hemen dibinde yol boyunca açýlmýþ dükkanlar kalenin görüntüsünü gölgeliyor. (Hoþab iyi ve tatlý su anlamýndadýr)
Van'da Uygulama Oteli'nde konakladýk. Van gölünün kenarýndaki bu otelin, 15 Temmuz kalkýþmasýndan önce yabancý istihbarat aparatý olan FETÖ'nün bir okuluyken devletin kamulaþtýrdýðý bir bina olduðunu öðreniyoruz.
Nedense aklýma Bediuzzaman Said Nursi'nin Van gölü kenarýnda kurmayý planladýðý 'Medresetüzzehra projesine alternatif midir acaba?' sorusu geldi.
Otelden þehir merkezine giderken girdiðimiz sahil yolu batý standartlarýnýn üstünde çok kaliteli ve sahil boyunca da ahþap görünümlü uzun yürüme yolu ve dinlenme kamelyalarý görünce þaþýrdým.
Van'daki rehberimiz Yunus Yavuz bey bu yolun ve düzenlemelerin seçimlerden önce belediye baþkanlýðýna vekalet eden vali Ozan Balcý'nýn eseri olduðunu söyledi.
Ozan Balcý'yý memleketim Tokat'taki valiliðinden tanýyorum. Gittiði yere damgasýný vuran icracý valilerden olduðunu biliyorum. Van'a da damgasýný vurmuþ.
Önce Van Müzesi'ne götürdü bizi rehberimiz. Görkemli bir müzeyle karþýlaþtýk. Ancak müzenin neredeyse %80'i Urartu medeniyetiyle ilgili eser ve bilgilerle doluydu.
Urartular, Van Gölü çevresinde kurulan bir devletti, M.Ö. 8.-7. yüzyýlda en güçlü dönemini yaþamýþ bir yakýn doðu medeniyetiydi tamam da 11. Yüzyýldan itibaren Türkmenlerin yerleþmeye baþladýðý Van Gölü havzasý, önce Selçuklulara, sonra da Ýlhanlýlara, Celayirîlere, Karakoyunlulara , Akkoyunlulara ve Osmanlýlara yurt olmuþtur. Müzenin yüzde 80'nin milattan öncesine ait yok olmuþ bir medeniyete ayrýlýrken bin yýllýk tarihine sanki kerhen yer verilmiþ gibi bir izlenim oluþtu üzerimde.
Urartular'a yer verilmesine itirazým yok bölge tarihinin önemli bir parçasý ama günümüze kadar uzanan bin yýllýk tarihe ayný önemin verilmemiþ olmasýný doðrusu yadýrgadým!
Bayaðý büyük bir müze, çýkýþta biraz dinlendik, oradan doðru Van Kalesi'ne geçtik.
Van Kalesi, 1800 m. uzunluðunda 120 m. geniþliðinde 80 m. yüksekliðinde Van Gölü kýyýsýnda, mevcut þehre 5 km uzaklýkta sarp bir kayalýk üzerine Urartu Krallýðý tarafýndan inþa edilmiþ ve sonraki yýllarda da restore edilerek kullanýlmýþ bir kale.
Merdivenlerini týrmanmak hiç de kolay deðildi. En yüksek tepesine kadar çýktýk.
Urartular yapmýþ ama bugünkü kalýntýlarýnýn çoðu yakýn tarihin izlerini taþýyor.
Rehberimizin izahatýndan anlýyoruz ki Vali Balcý buraya da mührünü vurmuþ, yollarýn yeniden düzenlenmesine, ýþýklandýrmasýnýn yenilenmesine, 1534 tarihinde Osmanlýlar tarafýndan inþa edilmiþ olan Süleyman Han camiinin restore edilmesine ön ayak olmuþ. Pýrýl pýrýl bir cami, öðle namazýný orada kýldýk. Ýmam, camiin öðle ikindi ve bazen akþam açýk, sabah ve yatsý da cemaat olmadýðýndan kapalý olduðunu söyledi.
Kale Urartu baþþehri Tuþpa'yý kuþ bakýþý görecek þekilde tasarlanmýþ. Ancak Tuþba'dan adýndan baþka bir þey kalmamýþ. (Bu arada Tuþba merkez ilçelerden birinin adý.)
Oysa bin yýllýk eski Van þehrinin de bu kalenin güney kýsmýnda, hemen dibinde olduðunu ve önemli eserlerin varlýðýný hatýrlatalým.
Kaleden indik ve hemen güney tarafýndaki Eski Van'a geçtik.
Eski Van birkaç harabenin göründüðü dümdüz yemyeþil bir alandan ibaret. Müslüman ahalinin yaþadýðý surlarla çevrili eski Van Ermeniler tarafýndan yakýlmýþ yýkýlmýþ ve harabeye dönmüþ.
Ermeni diasporasý sürekli Ermenilerin katledildiðinden bahseder. Oysa Ermeniler Müslümanlara karþý uyguladýklarý katliamlarla yetinmemiþler, kimi þehirleri de yakýp yýkmýþlardýr.
Eski Van bu gerçeðin en müþahhas delillerinden biridir.
Ýttihat Terakki politikalarýný tasvip etmem, ancak Ermenilerin Müslümanlara karþý sürdürdükleri katliamlar karþýsýnda tehcir kararý alma mecburiyetinde kalmalarýný da anlayýþla karþýlarým.
Anlarým çünkü Ermeniler sadece Van'da deðil diðer þehirlerde de katliamlar yapmýþtýr.
(Devam edecek)
