Uzun zamandýr asimetrik savaþlardan, vekaleten savaþanlardan bahsediyoruz. Þimdilik gündemimizde, yeni dünyanýn bu çeþit savaþ anlayýþý var. Ve yeni virüs çeþidinin öldürücü kabiliyeti gündeme oturdu. Yeni tip koronavirüsle ilgili günlerdir uzmanlar konuþuyor. Günlerdir bundan korunma yollarý araþtýrýlýyor. Önlemlerden ve ileri aþamaya geçmemesi için tedbirlerin çeþitliliðinden bahsediliyor.
Lakin çýkýþ noktasý üzerine, belki bu ortalýk biraz sakinleþtikten sonra, daha fazla konuþacaðýz kanaatindeyim.
Evet, uzun zamandan beri, çok fazlaca yeni dünya savaþ anlayýþý, biyolojik silahlar, yeni deneylerden bahseden makaleler yazýldý. Üzerine analizlerin yapýlmasý devam etmekte.
Anlaþýlan þu ana kadar “nasýl durdurulur” üzerine odaklandýðýmýz için, çýkýþ noktasý üzerine pek fazla çaba harcayacak lüksümüz söz konusu deðildir.
Bu virüs þunu anlatmakta, ilerideki aþamada bu gibi salgýnlarla karþýlaþacaðýz. Ýþte dünyadaki prefabrik hastane anlayýþýnýn devreye girmesi de, bu gibi salgýnlarýn devamlýlýðýnýn da göstergesi olmalý.
Virüsün çýkýþ noktasý önemlidir. Þu ana kadar analizler, ABD üretimini iþaret ediyor. Çin’le ticaret savaþlarý söz konusu iken Çin’de böyle bir virüsün ortaya çýkmasý akla çeþitli sorular getirmekte. Doðrudur, Ortaçað’daki veba salgýnýnýn çýkýþ noktasý da Çin idi. Ýpek Yolu ticaret hattý üzerindeki tüm ülkelere yaygýnlaþmasý, Çin’den çýkan gemiler ve yükler üzerinden olduðu bilinen tarihi olaydýr.
Çin hastalýðý yendi. Herhalde bize görüntü olarak sunulan budur. Yöntemler, tedbirler tartýþýlabilir. Ben konunun o kýsmýnda deðilim!
Bu süreci anlamak ve ileride dünyanýn nasýl bir sürece gebe olduðunu anlamak için, bu virüsün çýkýþ noktasý ve üreme þekli önem arz etmektedir.
Yeni Þafak Gazetesinin ulaþýp yayýnladýðý, Rockefeller Vakfýnýn 10 yýl önceki “virüs salgýný raporu” dikkat çekicidir tabiki!
Sanki herkes boks maçýnda aldýðý yumruklardan dengesini kaybetmiþ. Avrupa’daki durum tam bunun ispatý. Þimdi iþin ilginci, ABD nasýl bir süreç takip edecek? Ve kontrolü ellerine alabilecekler mi? Mesele salgýnlarla birlikte devreye giren, yeni iletiþim, ekonomik ve sosyolojik zemin oluþumu.
Bu yeni bir süreç ve kalýcý olup olmayacaðýný kimse kestiremiyor. Hatta bir çoðu hafife aldýðý için, içinden çýkmaz bataklýkla karþý karþýya kalmýþ durumda.
Bu öngörüler, ihtimaller, ileri görüþlü sistem anlayýþýnýn devreye girmesi konularý, belki bu virüse kadar “komplocu” gelebilirdi bir çoðuna. Lakin þimdi anlaþýlan yeni sürecin esas kodlarýndan biri de, bu teorilerin hepsini hesaba katmak olacaktýr.
Dünyanýn bugüne geliþ sürecini, bize basit gelen çoðu fikirlerin, üst akýl tarafýndan inþa edildiðini anlamak için kahin olmaya gerek yoktur.
Geliþmeler, sistemler arasý savaþý iþaret ediyor. Evet, zaten esas meselenin bu olduðunu görebilmek için, hangi küresel aktörlerin, hangi konulara odaklandýðýný ve hangi mahalli olaylar içinde boðuþturulduðunu görmemiz þart haline gelmiþtir.
Büyük ve küresel sistemler arasý savaþýn tam merkezindeyiz anlaþýlan. Peki nasýl direniþ saðlayabileceðiz? Bu deney mi? Ýleride daha farklý boyutta önümüze hangi senaryolar çýkacaktýr? Bu sorular ve daha derinlemesine incelemeler, bilimsel araþtýrma ýþýðýnda ama “stratejik analiz yeteneði” kafasýyla yorumlama dönemine girmekteyiz. Bilimsel çalýþmalar “ürünün içeriðini”, stratejik analiz yeteneði ise “çýkýþ noktasý ve hedeflerini okuma kapasitesini” benimsememizi gerektirmekte.
Burada tek çare, ilmin hikmeti ile beraber okuma yapma kabiliyetidir. Ýlim hikmeti anlaþýlmadýktan sonra, kuru söz kalabalýðýndan baþka bir þey deðildir. Yani uzun lafýn kýsasý; dünyanýn ve alemlerin yaradýlýþ konularýný baz alarak, olaylarý ilahi kudret ýþýðýnda okuma kabiliyeti olanlara, ilmi bilim ve hikmet ile izah edenlere ihtiyaç duyulan dönemdeyiz...
