5510 sayýlý Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu'nun 13'üncü maddesinde "Ýþ Kazasý" hüküm altýna alýnmýþtýr.
6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu'nu uyarýnca iþ kaza, iþyerinde veya iþin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüðünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olay olarak tanýmlanmýþtýr.
5510 sayýlý Sosyal Sigortalar ve Genel Saðlýk Sigortasý Kanunu uyarýnca ise iþ kazasý,
a) Sigortalýnýn iþyerinde bulunduðu sýrada,
b) Ýþveren tarafýndan yürütülmekte olan iþ nedeniyle sigortalý kendi adýna ve hesabýna baðýmsýz çalýþýyorsa yürütmekte olduðu iþ nedeniyle,
c) Bir iþverene baðlý olarak çalýþan sigortalýnýn, görevli olarak iþyeri dýþýnda baþka bir yere gönderilmesi nedeniyle asýl iþini yapmaksýzýn geçen zamanlarda,
d) Emziren kadýn sigortalýnýn, iþ mevzuatý gereðince çocuðuna süt vermek için ayrýlan zamanlarda,
e) Sigortalýlarýn, iþverence saðlanan bir taþýtla iþin yapýldýðý yere gidiþ geliþi sýrasýnda, meydana gelen ve sigortalýyý hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydýr.
Buna göre bir olayýn iþ kazasý sayýlabilmesi için kaza geçiren kiþinin sigortalý olmasý, kaza sonucu bedenen veya ruhen bir zarar oluþmasý ve kaza ile sonuç arasýnda uygun bir illiyet baðýnýn bulunmasý gerekir.
5510 sayýlý Kanun'un 14'üncü maddesinde ise "Meslek Hastalýðý" hüküm altýndadýr.
Meslek hastalýðý, sigortalýnýn çalýþtýðý veya yaptýðý iþin niteliðinden dolayý tekrarlanan bir sebeple veya iþin yürütüm þartlarý yüzünden uðradýðý geçici veya sürekli hastalýk, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
Hem iþ kazasý hem de meslek hastalýðý hallerinde iþverenin 3 iþ günü içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapmasý zorunludur. Ancak ilgili 3 iþ günlük süre iþ kazasý durumunda farklý, meslek hastalýðý halinde farklý günden baþlamaktadýr.
2016/21 sayýlý SGK genelgesi hükümlerine göre, iþ kazasý kazadan sonraki 3 iþ günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmesi gerekmektedir.
Meslek hastalýðý halinde ise, meslek hastalýðýnýn iþveren tarafýndan öðrenildiðin günden baþlayarak 3 iþ günü içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirim yapýlmasý gerekmektedir.
Örneðin, Ýþveren, 29 Temmuz 2024 tarihinde iþ kazasý geçiren iþçi için en geç 1 Aðustos 2024 tarihine kadar bildirim yapmalýdýr.
Ancak iþveren 29 Temmuz 2024 tarihinde iþçinin meslek hastalýðýna tutulduðunu öðrenseydi en geç 31 Temmuz 2024 tarihine kadar bildirim yapmasý gerekecekti.
Ýþ kazasý ve Meslek hastalýðýnýn bildirim süresine uymayan veya bildirim yapmayan iþverenlere 6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanunu uyarýnca iþyerinde çalýþan sigortalý sayýsýna ve iþyerinin tehlike sýnýfýna göre deðiþen tutarlarda idari para cezasý uygulanmaktadýr.
