Ýþyerinde acil durumlara hazýrlýklý olmak, çalýþanlarýn güvenliði ve iþ sürekliliði açýsýndan çok önemlidir.
Acil durumlar, beklenmedik bir anda meydana gelen, ciddi zarar ve kayýplara yol açabilecek olaylardýr.
Ýþyerlerinde Acil Durumlar Hakkýnda Yönetmeliðin 4'üncü maddesinde acil durum, "Ýþyerinin tamamýnda veya bir kýsmýnda meydana gelebilecek veya iþyerini dýþarýdan etkileyebilecek yangýn, patlama, tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanan yayýlým, zehirlenme, salgýn hastalýk, radyoaktif sýzýntý, sabotaj ve doðal afet gibi ivedilikle müdahale gerektiren olaylar" olarak tanýmlanmýþtýr.
Acil durumlarla mücadelede en etkili yol, acil durum meydana gelmeden önce alýnacak tedbirlerle acil duruma hazýrlýklý olmaktýr. Ýþyeri için muhtemel acil durumlar ile söz konusu acil durumlar için önleyici ve sýnýrlandýrýcý tedbirleri belirlemek, oluþabilecek acil durumlar için talimat ve prosedürler geliþtirmek, acil durum meydana geldikten sonra güvenli tahliyeyi saðlamak için çalýþmalar yapmak gerekmektedir.
Ýþyerlerinde karþýlaþýlabilecek baþlýca acil durumlar; yangýn, patlama, tehlikeli kimyasal madde yayýlýmý, doðal afetler, zehirlenme, radyoaktif sýzýntý, sabotaj, salgýn hastalýk.
Ayrýca yapýlan iþin niteliðine baðlý olarak özel acil durumlar da deðerlendirmeye dâhil edilmelidir.
Ýþyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlar; yapýlan iþin niteliði, kullanýlan malzemeler, iþyerlerindeki risk faktörleri, iþyerinin konumu, faaliyet gösterdiði alandaki önem derecesi gibi çeþitli etmenlere göre farklýlýklar arz etmektedir.
Ýþyerlerinde Acil Durumlar Hakkýnda Yönetmeliðin 4'üncü maddesinde acil durum planý, "Ýþyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapýlacak iþ ve iþlemler ile uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldýðý plan" olarak tanýmlanmýþtýr.
Acil durum planý, tüm iþyerleri için tasarým veya kuruluþ aþamasýndan baþlamak üzere acil durumlarýn belirlenmesi, bunlarýn olumsuz etkilerini önleyici ve sýnýrlandýrýcý tedbirlerin alýnmasý, görevlendirilecek kiþilerin belirlenmesi, acil durum müdahale ve tahliye yöntemlerinin oluþturulmasý, dokümantasyon, tatbikat ve acil durum planýnýn yenilenmesi aþamalarý izlenerek hazýrlanýr.
Acil durum planý hazýrlamanýn amaçlarý;
* Acil durumlara karþý her zaman hazýr bulunulmasý,
* Çalýþanlarýn ve çevredekilerin acil durumlarýn olumsuz etkilerinden korunmasý, can güvenliðinin saðlanmasý,
* Acil durumlarýn neden olduðu durumlarýn hýzlý ve etkili bir biçimde sýnýrlandýrýlmasý,
* Acil durumlarla ilgili kurum ve kuruluþlarýn iþyerine ulaþýp kontrol altýna alana kadar acil durumun yönetilmesi,
* Dýþarýdan gelen acil durum ekiplerine bilgi verilerek ve ekipmanlarla yardýmcý olunmasý,
* Ýþ sürekliliðinin saðlanmasý,
* Çalýþanlarýn ve diðer bireylerin ne yapacaklarýný bilmelerini saðlayarak, panik ve kargaþa durumunun önlenmesi,
* Uygun önlemler alýnarak mal ve mülk güvenliðinin saðlanmasý.
6331 sayýlý Ýþ Saðlýðý ve Güvenliði Kanun' unun 11 inci ve 12 nci maddelerinde acil durum planlarý, yangýnla mücadele, ilkyardým ve tahliye ile ilgili hükümler bulunmaktadýr. 6331 sayýlý Kanun kapsamýna giren tüm iþyerleri Ýþyerlerinde Acil Durumlar Hakkýnda Yönetmeliðe göre acil durum planý hazýrlamakla yükümlüdür.
