İzmir'i vuran deprem sonrası bazı sorular

İzmir’i doğrudan etkileyen bir büyük deprem yaşadık. Büyük bir imtihan. Ve her imtihan sonunda olduğu gibi karnemizi aldık elimize bakıyoruz.. Sorular var cevap bekleyen.. Tespitlerimiz var kuşkusuz.. Tonlarca beton yığının altından bir filiz gibi Elif’i bulup çıkaran kurtarma görevlisinin hatırına cevap verin… Hayata döndüğü için mutluluktan havaya uçtuğumuz Ayda’nın cennete giden annesinin hatırına ..

***

Bu deprem bir İzmir depremi değildi.. Ege’de meydana gelen bir depremin İzmir’e yaşattıklarını gördük.. Oysa İzmir’in, deprem kuşağında yer aldığını biliyoruz.. Yüzlerce kilometre uzakta bir deprem kenti bu hale getirdiyse, kendi kuşağında bir sarsıntı olması halinde ne yaşayacağız?.. Soru çok net değil mi?.. Daha açık soralım; yerel yönetim planları arasında yapı güvenliği, dönüşümü gibi konulara öncelik veriliyor mu?..

***

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2012-2018 yılları faaliyet raporları incelendiğinde yerel yönetimin kentsel dönüşüm planlaması olmadığı görülüyor.. Depremde Bayraklı’da yıkılan ve ağır hasar gören 12 binanın tamamı 1999 yılındaki o büyük depremden önce yapılmış.. Dolayısıyla deprem yönetmeliğine uygun olmadığından eminiz..

***

Dahası, Doğanlar ile Rıza bey apartmanlarına, İlçe Belediyesi’nin Deprem Etüt Merkezi tarafından 2012 ve 2018’de ‘çürük’ raporu verilmiş. Her iki binanın da riskli ve tehlikeli olduğu belediye tarafından kayıt altına alınmış yani.. Peki neden tahliye edilmemiş?...

***

Bir soru daha.. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ‘Kentsel Dönüşüm Hedefleri’ Nelerdir? Cevabı da belgelerde arayalım dilerseniz.. 2019-2024 Stratejik Planında şöyle yazıyor; “…toplam 8029 konut/işyeri kentsel dönüşüm alanında uzlaşmanın tamamlanması hedeflenmektedir…” Yani riskli yapıların kentsel dönüşümüne başlanmadığı gibi henüz uzlaşmaya dair bir adım bile atılmamış.. Bu arada bir bilgi daha.. İzmir Büyükşehir Belediyesi 2012 yılında Bakanlar Kurulundan kentsel dönüşüm onayı alarak, kentsel dönüşümü kendi bünyesinde gerçekleştirmek istemiş.. Burada, 35 bin konut dönüşümü planlanmış.. Bunun da sadece bin tanesi gerçekleşmiş. 5 bin kadarı halen ihale aşamasında. Demek ki, 2019-2024 planlamasının tamamının gerçekleşmesi 30 yılı geçecek..

***

Peki İzmir Büyükşehir Belediyesi. Depremle mücadele ve kentsel dönüşüme ne kadar bütçe ayırdı? Ona da bakalım.. 2020 yılı Mali Bütçesinde; Kentsel Dönüşüm Daire Başkanlığı için 27.122.000,00 TL bütçe ödeneği öngörülmüş. İzmir Büyükşehir Belediyesi 2020 yılı Bütçesi ne kadar peki?.. 7.950.000.000,00 TL… Yani gayrimenkul ve kamulaştırma için ayrılan pay 0,075’ine denk gelmektedir. Binde bir bile değil.

***

Bütün bunlardan geçtim. İzmir Büyükşehir Belediyesi hizmet binası bile depreme dayanıklı değil. Son depremde ne hale geldiğini gördünüz.. Ama Başkanlık güçlendirme yapmak yerine gökkuşağı renklerine boyamayı tercih etmişti, bunu da unutmadık..

***

Elbette kayıplarımızın ardından ağlayalım fakat doğru sorularla gerçeği de gün yüzüne çıkaralım.. Karanlıkta kalmasın..