Belarus, Ukrayna ve Gürcistan'dan sonra þimdi de Kazakistan'da Rusya'nýn hamle yapmasýna elveriþli bir ortam oluþtu. Kimileri meseleye buradan bakarak Kazakistan Cumhurbaþkaný Tokayev'in, þiddete evrilen gösterileri bastýrmak için Rus güçlerini davet etmiþ olmasýný eleþtiriyor.
Putin liderliðindeki Rusya'nýn aktivizminin çok ciddi boyutlara ulaþtýðý biliniyor. Putin son 10 yýlda hep "kazan kazan" hamleler yapýyor. Ve yaptýðý hamlelerin neredeyse tamamýnda zemini ABD'nin müdahaleciliði ya da ihmali oluþturuyor.
Sanýrým Suriye en iyi örneklerden biri. ABD'nin Suriye'de çok yüksek perdeden baþlayan esip gürlemelerinin ve kýrmýzý çizgi ilanlarýnýn tamamýnýn Esed'in ömrünü uzatan hareketlere dönüþtüðünü ve bu süreçte Rusya ve Ýran'ýn Suriye'de aktörleþtiðini gördük.
Vekalet savaþlarýnda büyük güçler kozlarýný paylaþýrken yüzbinlerce sivil katledildi. Milyonlarca Suriyeli yerinden yurdundan edilip sýðýnmacý durumuna düþürüldü.
Ukrayna'da uzun yýllardýr devam eden Rus yanlýlarý ve AB'cilerin çekiþmesi sürecinde, Avrupalý siyasiler düþünüp taþýnýrken ve Soros devrim ihraç ederken, Rusya'nýn eli güçlendi. Literatüre "renkli devrimler" olarak geçen, küreselcilerin ulus devletlere karþý verdiði savaþ, en çok da Rusya'ya alan açma iþine yaradý.
Azerbaycan'ýn 30 yýldýr iþgal altýnda olan topraklarýn geri almasý sürecinde de Rusya askeri varlýðýný gösterdi. Ermenistan ve Azerbaycan arasýnda bir tampon iþlevi görme bahanesiyle bölgede konuþlandý. Azerbaycan'ýn geri aldýðý Þuþa'dan Hocalý tarafýna baktýðýnýzda Rus askerlerini görebiliyorsunuz. Bundan Azerbaycan da rahatsýz ama sonuçta asýl rahatsýz olmasý gereken Ermenistan.
Diaspora üzerinden Ermenistan'da çok ciddi bir ABD ve Rusya çekiþmesi olduðunu hatýrlarsak burada da kazananýn Rusya olduðunu görebiliriz.
Rusya'nýn Kazakistan'a girmesine ise Kovit 19 salgýný dolayýsýyla oluþan ekonomik sorunlarýn sokak gösterilerine ve þiddet eylemleri dönüþmesi vesile oldu. SSCB'nin daðýlmasýyla birlikte kaybettiði ama bir þekilde kontrolünde tuttuðu Kazakistan'a bizzat Cumhurbaþkaný tarafýndan yapýlan davet üzerine Rus askeri girmiþ oldu.
Burada da benzer bir tartýþma var, kimileri ABD'nin ve Soros'un sokak gösterilerini desteklediðini söylüyor. Günün sonunda yapýlan açýklamalara bakarak deðerlendirecekse bu kanýya varabiliriz. Ama sürecin kazananý kim diye baktýðýmýzda olaylarýn o kadar da basit olmadýðý da söylenebilir pekala.
Ama ortada þöyle bir manzara var, resmin tamamýný görebilmek için belki daha erken. Daha geniþ bir açýdan bakabilmek için biraz daha mesafe gerek. Ama Rusya hiç olmadýðý kadar güçlü bir dönem yaþýyor, bu açýk. Hemen kuzeyimizdeki bu soðukkanlý, cüretkar ve imparatorluk heveslerini hiçbir zaman kaybetmemiþ olan Rusya ile bizim nasýl iþ tuttuðumuz da bir o kadar önemli.
Türkiye; Suriye, Libya ve Azerbaycan hamlelerinde Rusya ile sýcak sahanýn risklerini çok iyi yönetti ve diplomatik müzakerelerle iþi belli bir noktaya getirebildi. Hem Ortadoðu'da hem de Kafkasya'da Türkiye'nin olmadýðý bir masanýn kurulamayacaðýný Rusya da kabul ediyor. Türkiye'nin öncülüðünde kurulan Türk Dünyasý Teþkilatý, Ermenistan ile iliþkilerin normalleþmesi için atýlan adýmlar, bölgesel sorunlarda Türkiye'yi ön plana çýkartýyor ve aslýnda bu, Rusya'nýn da iþine geliyor. Çünkü bunun tersi rasyonel deðil.
Türkiye pek çok ülkenin altýnda ezildiði, boyun eðdiði, teslim olduðu müdahalelerle baþ edebilmiþ, ekonomisini büyütmüþ, bunu yaparken toplumsal sorunlarý sosyal politikalarla en aza indirebilmiþ, çok radikal dönüþümlerle devlet kapasitesini geliþtirmiþ bir ülke.
Muhtemel ki Kafkasya'da baþka konu baþlýklarý da göreceðiz ve Türkiye'de her birinde konunun bir yerinde olacak.
