Kampüs protestoları çare olacak mı?

Gazze'de yaşananlar neredeyse Ukrayna savaşını gündemden düşürdü. 7 Ekim 2023 tarihi bölgede ve dünyada daha çok konuşulacağa benziyor.

ABD'de üniversitelerde başlayan protestolar giderek yaygınlaştı. Harvard, George Mason, Georgetown, Michigan, Columbia, Boston, MIT, CA Berkeley, Ohio gibi farklı eyaletlerdeki üniversitelerden yükselen protestolar bizi geçmişe sürükledi.

1917 yılında İngiliz Dışişleri Bakanı Arthur Balfour Filistin topraklarında bir Yahudi devleti kurmak için kolları sıvamıştı. Balfour Deklarasyonu adı verilen bu sürece Fransa, İtalya ve ABD destek vermişti. ABD'de Arap doktorlar ve tıp fakültesi öğrencileri İsrail'in kuruluşunu başlatan bu deklarasyona karşı tepki vermişler ve anti-siyonist örgütlenmeyi başlatmışlardı.

2. Dünya savaşı sonrası kurulan İsrail, Filistinliler için Nekbe (Büyük Felaket) ilan edilmiş ve 700 bin Filistinlinin zorla topraklarından çıkarılmasına neden olmuştu.

1967 Arap-İsrail savaşı sırasında da ABD'de protestolar olmuştu. 68 kuşağını da etkileyen Filistin meselesi o yıllarda da üniversitelerde dikkati çekiyordu.

Dünyanın en iyi üniversiteleri arasında gösterilen Columbia Üniversitesi'nin İsrail'le olan ilişkisi tepkilerin merkezine oturuyor. Savaş endüstrisine kaynak sağladığı iddia edilen üniversitenin yönetimi protestocuları tutuklatarak üniversite eğitimi durdurdu. Okul dönem sonuna kadar online eğitim verecek.

2000 sonrası doğan gençlerin üniversitelerde eğitim aldığı bir dönemdeyiz. Bu kuşağın tanık olduğu en büyük kitlesel katliamda çocuklar ve kadınlar ölüyor. Z kuşağı diye adlandırılan ve internet sayesinde dünyayı anlık izleyebilen bu kuşağın vereceği tepki önemli.

Dünyanın en eski üniversitelerine sahip Avrupa ülkelerinde düşünce ve ifade hürriyetinin yok edildiği bir zamandayız. İsrail'in uygulamalarını eleştirmenin suç sayıldığı günleri yaşıyor insanlık. Bu baskı ve karartma atmosferinin ABD'de izlerini görüyoruz.

ABD'de protestolar yaklaşan başkanlık seçimini etkileyecek elbette. Biden yönetimine kayıtsız şartsız destek veren Yahudi lobisinin kamuoyunu sakinleştirmek için antisemitizm yükseliyor iddiaları kitleleri susturmaya yetecek mi izleyeceğiz. İyimser bir bakışla farklı ülkelerden gelen göçmen Amerikalıların rahatsızlığı artık beyazlara da bulaşmış görünüyor. Filistin ve özelde Gazze'de yaşanan sürecin İsrail'in tartışılmaz imajını yerle bir ettiğini söyleyebiliriz.

ABD'de protestolar artış gösterse bile Gazze'ye katkısı olmayacak görünüyor. Gazze üzerinden bölgede yapılan hesaplar hem girift hem de çok farklı aktörleri ilgilendiriyor. Netanyahu hükümetini durduracak ve Filistin'i rahatlatacak tek çözüm dünya petrol piyasasında gücü elinde tutan Arap liderlerde. Gazze konusunda kampüs eylemlerinden çözüm aramak ve ABD'nin riyasetinde çare aramak yerine Arap liderlerine baskı yapabilecek adımlar atmak çok daha faydalı olabilir.