Geçen hafta kaleme aldýðýmýz 'Levant' baþlýklý yazýmýza 'devamý gelsin' talepleri geldiði için devam edelim bu bölgedeki olaðanüstü yýðýnaðý ve domino taþý gibi hareketlenmeyi anlatmaya, anlamlandýrmaya çalýþalým biraz daha.
Kelime anlamýndan baþlayalým ki kime göre 'güneþin yükseliþi' anlamýna geldiðini yani kimin bakýþ açýsý olduðunu anlayabilelim. Anlamýna baktýðýmýz zaman güneþin doðudan yükseldiði gerçeðini dikkate aldýðýmýzda ve ilk çýktýðý yýl olan 1497'deki güç daðýlýmýna baktýðýmýzda bu ülkeler grubunun 'Levant' olarak tanýmlanmasýnýn Batý bakýþ açýsýna göre olduðu söylenebilir; dolayýsýyla çýkarlarýna göre de.
Fransýzca bir kelime olan 'levant' kelimesinin 1920-46 yýllarý arasýnda 'Fransýz mandasý altýndaki' Suriye ve Lübnan için kullanýlmasý da bir tür bölgeye dönemin Batý hakimiyetinin bir yansýmasý olduðunu da gösteriyor. Ne demiþler, 'kýlýç kimdeyse hükümdar odur', oyunun kurallarýný ve tanýmlamalarý yani oyunun kurallarýnýn oluþturucusu da.
Tabii bu hakimiyet döneminin hemen öncesine de bakmak gerekir yani 1. Dünya Savaþý'na. Bu satýrlarýn kaleme alýndýðý günün 100. yýlýný kutladýðýmýz þanlý Kurtuluþ Savaþý'yla yedi düvele karþý verdiðimiz anti-emperyalist yani Ýngiliz ve Fransýzlara karþý varoluþ mücadelesini tekrar hafýzalarýmýza getirense o dönem Ýngiliz ve Fransýz mandasýnýn hakimiyet kuramadýðý Osmanlý coðrafyasýnýn Anadolu olmasý gerçeði. Filmlerde sýkça kullanýlan bir tabir olan 'bir daha hiçbir þey ayný olmadý' deyiþi, aslýnda 1. Dünya Savaþý sonrasýnda Orta Doðu daha doðrusu 'Levant' için pek geçerli çünkü 'istikrar' bu bölgeye bir daha neredeyse hiç uðramadý ve son geliþmeleri ve 'sýra dýþý Batý yýðýnaðý' dikkate alýndýðýnda yakýnlarda pek de uðramayacak gibi görünüyor. Ne yýðýnaðý mý, saymaya baþlayalým.
30 NATO savaþ gemisi Orta Akdeniz'de
Doðu Akdeniz'de kesin olarak bilinen 1 ABD uçak gemisi, 1 Ticonderoga sýnýfý güdümlü füze kruvazörü (80 SM-1, SM-2 ve SM-3 hava savunma füzesi, 16 Asroc denizaltýsavar füzesi ve 26 Tomahawk seyir füzesi olmak üzere 122 füze ile), 4 Arleigh Burke sýnýfý güdümlü füze destroyeri (64 SM-2, 16 Tomahawk ve 16 Asroc olmak üzere 96 füze ile) 138 adet 2 bin 500 km menzilli Tomahawk seyir füzesi.
Doðu Akdeniz'de USS Gerald Ford, USS Franklin Roosvelt, USS Normandy, USS Remnage, USS Balkely.
Basra Körfezi'nde USS Stethem ve USS Mcfaul destroyeri.
Kýzýldeniz'de USS Thompson Hudner ve USS Carney destroyeri.
USS Dwight D. Eisenhower ve 6 ABD gemisi ile birlikte yeni uçak filosu transferleri dahil ABD'nin Orta Doðu'da uçak sayýsý 420'yi aþarak bölgede en fazla uçaða sahip -bölge dýþý-ülke olurken toplam 220 adet 2200 km menzilli seyir füzesi ateþleme kapasitesine ulaþýyor.
Suudi Arabistan, Kuveyt, Irak, Ürdün, Birleþik Arap Emirlikleri ve Katar'a 12 Patriot füze savunma sistemi bataryasý yerleþtirilmesi de var. Ayrýca yazýnýn kaleme alýndýðý tarihe göre son 48 saatte çok sayýda askeri uçak ABD'den Belçika'ya, Belçika'dan da Ürdün'e indi. Bu 'yoðun' sevkiyatý ister istemez bölge ülkelerini 'bunca sevkiyat neye hazýrlýk' dedirtiyor.
Orta Doðu'da sularýn durulmayacaðýnýn bir baþka göstergesi de 'Ýran'ýn iþgal ettiði Birleþik Arap Emirlikleri adalarý, Kuveyt-Irak arasýndaki Hor Abdullah meselesi, Suudi Arabistan ile Kuveyt arasýnda paylaþýlan ve Ýran'ýn önemli bir pay talep ettiði ed-Durra sahasý' gibi çözümsüz konular. Öyle görünüyor ki 1. Dünya Savaþý'nýn getirdiði söylenen 'düzen' daha çok 'düzensizlik getirmiþ gibi duruyor.
Bütün bunlar olurken daha da þaþýrtýcý bir diðer hamle de Ýsrail tarafýndan geldi. "Bayram deðil, seyran deðil', Ýsrail Baþbakaný Binyamin Netanyahu niye Rusya ve Çin'in 'Ýran'ýn toprak bütünlüðü ve egemenliðine karþý yapýlacak her harekete kuvvetle karþýlýk vereceðiz' açýklamalarýnýn üzerinden 24 saat geçmeden 'Ýran, Hamas'ý maddî olarak destekliyor ancak saldýrý planlarýnýn arkasýnda olduðu söylenemez.' dedi?" sorusuna verilecek cevap ise diðer bir yazýmýzda ele alýnacak kadar derin.
