Macaristan seçimleri muhalefetin tadýný neden kaçýrdý?

Macaristan seçimleri sadece Viktor Orban karþýtý 6'lýnýn deðil bizdeki 6+1'in de fena halde tadýný kaçýrdý. Macar muhalefeti yenilince kendilerinin de yenilmiþ sayýldýðýný düþünmüþ olabilirler. Daha aday bile çýkaramamýþken yenilmek de bizim muhalefete nasip oldu.

O deðil de asýl þu önemli; bizim 6+1 yenilince ABD Baþkaný Biden da yenilmiþ sayýlacak. Asýl keyifli kýsmý bence bu olacak. Yoksa muhalefet zaten 20 yýldýr yeniliyor. Hatta Kemal Kýlýçdaroðlu siyasi kariyerini buna borçlu.

Amacým bugünden seçim tahmini yapmak deðil, anlamý da yok zaten. Ancak Macaristan'da aðýr bir yenilgi alan sadece 6'lý muhalefet deðil siyasetsizlik üzerine kurulu muhalefet stratejisi olmuþtur. Bunu konuþmakta fayda var.

Strateji mi demeli, taktik mi yoksa koyma akýl mý bilemedim lakin kifayetsiz muhterislerden müteþekkil bir masa var ortada.

Partisiz adaylar çýkartmak, farklý siyasi eðilimlerin bir araya gelmesi yeni bir tarz olarak deneniyor. Benim bildiðim ilk bizde baþlandý. Daha sistem deðiþikliði de olmamýþtý, "Seni baþkan yaptýrmayacaðýz" sloganýyla nam Selahattin Demirtaþ'ýn parlatýldýðý dönemlerde CHP "Ekmek için Ekmeleddin"i çýkarmýþtý. CHP seçmeni hala o travmayý atlatamadý.

Macron'da tutturdular; sevilesi bir tarafý yok ama Le Pen'den iyidir, diyebiliriz biz de. Gerçi Fransa'da ýrkçýlýðýn, Ýslam karþýtlýðýnýn yükseliþine engel olmak gibi bir çabasý hiç olmadý. Le Pen'den ne farký var demeyelim yine de. Erdoðan kompleksi dolayýsýyla bizim için renkli bir figür oldu hep.

Anlayacaðýnýz "siyasetsizleþtirilmiþ siyaset" bir moda halinde deneniyor. Macaristan'da tepe üstü çakýldýlar ama pes edeceðe benzemiyorlar. Dünkü Fransa seçimlerini ayrýca deðerlendirmek lazým tabii. Ama Macaristan'daki 6'lý, Baþbakan Orban'ý indirebilseydi bizim 6+1 zil takýp oynayacaktý. Þimdi bakýyorum seçimlerde hile vardý falan diyorlar.

Önce Macaristan'daki duruma bakalým; Orban AB üyesi ülkeler arasýnda en uzun süre görev yapmýþ kiþi olacak. Dördüncü kez seçimi kazandý, hem de 199 sandalyeli Meclis'te 135 sandalye alarak. Ezdi geçti tabiri caizse. Oysa sayýsal olarak 6 partinin gücü Orban ve ortaðýyla baþa baþ gibiydi. Üstelik anketler muhalefet blokunu hep açýk ara önde göstermiþ.

Demek ki neymiþ, siyasette 2+2=4 etmiyormuþ. Seçim dört iþlemle deðil siyasetle kazanýlýyormuþ.

Orban'ýn ne kadar Ýslam düþmaný olduðunu biliyoruz, ama en azýndan biliyoruz öyle deðil mi? Suriyelileri almamak adýna AB ile papaz oldu. Neyse ki Suriyeli göçmenlere reva görülen Ukraynalýlara görülmüyor. Neden diye sormuyoruz, sebebini biliyoruz. Yani Orban meraklýsý deðiliz, týpký Trump meraklýsý olmadýðýmýz gibi. Fakat bu süreçlerden çok þey öðreniyoruz.

Bir, siyaset ülke vatandaþlarý için yapýlýr, kimden oy isteyeceksen onun menfaatlerini gözeteceksin. AB dizayný, ABD talimatýyla belki masalar kurulur ama günün sonunda hesap yine o masanýn etrafýndakilere ödetilir. Akýllý olmak lazým yani. Siyaseti hafife almamak...

Ýki, kendi gücünün farkýnda olacaksýn. Sesin çok çýkýyor olabilir, sanatçýlar arkanda olabilir, Batý basýný seni alkýþlýyor, Biden ne pahasýna olursa olsun muhalefeti kazandýracaðýz diyor olabilir. Sonuçta çobanýn oyuyla 'Fazýl Say'ýn oyu ayný sayýlýyor, demokrasinin böyle 'kötü' taraflarý var iþte!

Üç, negatif seçim kampanyasý mý pozitif seçim kampanyasý mý? Sanýrým bu sorunun cevabý bir kez daha netleþti. Muhalefetsen asýl senin pozitif kampanya yapman lazým. Sen ise ne yapýyorsun, negatif kampanya. Hele bir devirelim de gerisine bakarýz.

Vatandaþý aptal yerine koymak denir buna. Evet, seçmenin yüzde 65'i koalisyon dönemlerini görmemiþ olabilir ama akýlsýz da deðil yani.

Düþünsenize 6 parti bir adayla seçime gidecek, velev ki kazandý, sonra ne olacak. Ülkeyi mi 6'ya böleceksiniz? Ne yapacaksýnýz? Herkesin bir ucundan çekiþtirdiði bir 5 yýl. Bunun ülkeyi kaç yýl geri götüreceðini bir düþünün.

6 baþlý bir hükümet; ne kadar da ideal deðil mi?

Siyaset teorisyenlerini çaresiz býrakan hareketler bunlar.

Son olarak þunu söyleyebilirim; masanýn kalabalýklaþmasý daha güçlü bir irade, daha akýllý fikirli bir siyaset anlamýna gelmiyor. Bilakis sayý arttýkça eziklik de artýyor. Siyaset yapmak imkânsýz hale geliyor. Dostlar alýþveriþte görsün, fotoðrafta iyi çýkalým...

Ne kadar çoksanýz uzlaþtýðýnýz þeyler o kadar azalýr. Hükümet ise icra makamýdýr.

Nitekim 6+1'in þimdilik uzlaþtýklarý 2 þey var. "Birincisini biliyoruz, Erdoðan'ý devirmek. Ýkincisi de neymiþ?" diyorsunuz.

Ýkincisi, bunun dýþýnda hiçbir konuyu masaya getirmemek.

Yani siyaset yapmamak.

Masada konuþamadýðýnýz konularý vatandaþýn sormayacaðýný mý zannediyorsunuz?

Savunma sanayi, enerji hamleleri, yerli otomobil, PKK ve FETÖ... Türkiye'nin temel problemlerine dair ne diyorsunuz? Bunlarý vatandaþa þeffaf bir þekilde açýklamadan kim için hangi yüzle oy isteyeceksiniz.

Siz daha iyisini bilirsiniz þüphesiz ama bu alemde toplamak çýkarmak yetmiyor siyaset yapmak gerekiyor!