2023 seçimlerinin kozlarý ortada. Ýktidar partisinin tabii ki en büyük kozu bizzat Cumhurbaþkaný adayý. 1994'ten bu yana Türk siyasetine damgasýný vurmuþ bir liderden söz ediyoruz. Kazanmadýðý seçim yok. Ama bana kalýrsa asýl önemli olan Türkiye için ortaya koyduðu serdengeçti tavrý. Sahici bir lider. Seveni de sevmeyeni de böyle düþünüyor. Kafasýna koyduðunu yapýyor. Kafasýna koyduklarýnýn Türkiye'nin menfaatleriyle þekillendiðini ise bugüne kadar yaptýklarý gösteriyor. Nasýl bir Türkiye istiyorsunuz, büyük ve güçlü bir Türkiye mi yoksa söz dinleyen, aman tadýmýz kaçmasýn Ali Rýza Bey diyenlerin Türkiye'si mi olsun? Buna da seçmen karar veriyor.
Bu tasnif elbette seçmenle ilgili deðil. Ama o da bir þeye inanýyor, inandýrýlýyor. Muhalefetin son 20 yýlda ortaya koyduðu iddialarý alt alta yazsak bence manzara netleþir. Cumhuriyet elden gidiyor, Ýran olacaðýz, eksenimiz kaydý, irtica gelecek özgürlüklerimiz elimizden alýnacakla baþlayan, Erdoðan tek adam rejimi kurdu ülkeyi maceraya sürüklüyorlar diye devam eden ve bu süre zarfýnda seçimle gelen iktidarý devirmek için siyaset dýþý her yolu kullanan bir muhalefet performansý izledik. Oysa 20 yýl önce siyaset yapmaya baþlasalardý bugün onlar için her þey çok farklý olabilirdi. Eminim Türkiye'ye de faydalarý dokunurdu.
CUMHURÝYET'ÝN 100. YILI
Þimdi artýk geldi çattý 2023. Daha bir yýl var demeyin, bundan sonra her þey ýþýk hýzý... 2023 Cumhuriyet'in ilanýnýn 100. yýlý. Türkiye'nin yaþý deðil bu; umarým CHP'liler Türkiye'yi Cumhuriyet'in ilanýyla kurulmuþ bir devlet olarak görecek kadar þuursuz deðildirler.
Ama Cumhuriyet'in ilaný bizim için önemli bir milat. Tek Parti döneminin antidemokratik uygulamalarý ve darbe pratikleriyle birlikte sahiplenilse de bunlar tabii ki doðrudan Cumhuriyetle deðil dönemin yönetici elitlerinin modernleþmeyi topyekun Batýlýlaþma olarak anlamasý ve topluma dayatmasýyla alakalý.
Fransýz tarzý "birinci cumhuriyet, ikinci cumhuriyet" gibi yaklaþýmlarý da sevmeyiz malum. Dolayýsýyla Cumhuriyetimizin 100. yýlýný daha demokratik ve güçlü bir Türkiye'nin miladý saymak önemli bir motivasyon.
Yazýnýn baþlýðýnda koz kelimesini kullandým. 2023'ün Cumhuriyet'in yüzüncü yýlý olmasý da bir koz. Ama hem iktidar partisi için hem muhalefet için.
Ýktidar partisi için çok güçlü bir koz çünkü uzunca bir süredir 2023 seçimine hazýrlýk olarak da görülebilecek þekilde bu tarihi vurguluyor. Türkiye'ye deðer katan tüm eserleri 2023'e etiketliyor. Türkiye'yi kalkýndýrma hamlelerini, dýþ politikada mevzi kazandýran hamlelerini, enerji ve altyapý yatýrýmlarýný, FETÖ ve PKK Türkiye'yi tehdit eden örgütlerle mücadelesini ve Cumhuriyeti dayatmacý politikalarýna süngü yapan zihniyete karþý yerli ve milli kavramlarýyla altýný çizdiði tüm deðerleri öne çýkartan politikalarýný hep 2023 vizyonuyla ortaya koydu.
Dahasý 2023 tarihini 2053 ve 2071 gibi uzak hedeflerle de sigortaladý.
Hal böyle iken 2023'ü vermek iktidar partisi için deðil son 20 yýldýr ülkenin aldýðý yolu gören sosyoloji için olacak iþ deðil.
KARÞI DEVRÝM PSÝKOLOJÝSÝ
Muhalefet partileri içinde özellikle CHP için de 2023 önemli bir motivasyon. Çünkü CHP kafasý 2002-2023 arasýný týpký 1950-60 arasý gibi deðerlendiriyor ve Cumhuriyeti geri alacaðýz motivasyonunu taþýyor. 15 Temmuz darbe giriþimi gerçekleþebilseydi 27 Mayýs darbesine devrim dedikleri gibi buna da devrim diyeceklerdi.
Muhalefetin bir kozu bu, bir diðer kozu ki en önemlisi tabii ki Cumhurbaþkaný Erdoðan.
Nasýl mý? 6'lý masanýn kurulabilmesi, HDP ile ittifak, ABD ve Avrupa'nýn açýk desteðinin sebebi hikmeti Erdoðan. Dýþarýdan destek görüyorlar çünkü Biden ve Avrupalý siyasetçiler Türkiye'nin baþýnda Erdoðan gibi söz dinlemeyen bir lider istemiyorlar.
TENCERE PARTÝSÝ
Bir kozlarý daha var, ekonomi.
Cumhurbaþkaný Erdoðan da farkýnda bunun. Dar gelirli, maaþlý kesim için son dönemdeki fiyat artýþlarý ciddi anlamda hoþnutsuzluk yarattý. Muhalefet bunu elbette sonuna kadar kullanýyor, seçime kadar da kullanacak. Hatta 2023 için seçmen nezdinde CHP'nin tek kozu bu. Ha bire market, çarþý-pazar filmi çekiyorlar. Fakat seçmene ekonomiyi nasýl düzelteceklerini söylemiyorlar, söyleyemiyorlar. Enflasyonu nasýl indireceksiniz? Faizi yükseltmek dýþýnda dolar arzýný artýracak baþka bir yol biliyor musunuz?
IMF'den borç almak dýþýnda bir öneriniz var mý? Vatandaþa bu konularda tek kelime etmiyorlar. Çýkýp sokaða sorun, hayat pahalandý tamam da muhalefet gelirse bunu düzeltebilir mi sizce? Aldýðýnýz cevap hayýr.
Yani muhalefet 2023 için ekonomi kozunu da deðerlendiremiyor. Çünkü gerçekten bir önerileri yok. Erdoðan'ý devirelim de dostlarýmýz nasýlsa elimizden tutar diye bakýyorlar.
Þimdi söyleyeceðim þey þaþýrtýcý gelebilir; bence enflasyonun yüksekliði yani hayat pahalýlýðý Cumhurbaþkaný Erdoðan için de bir koz. Nasýl mý?
Büyüme oranlarý, sanayi üretimi, ithalat ihracat dengesi gibi kalemlere bakýnca manzara enflasyon gibi kötü deðil. Bilakis talep artýþýna yetiþmeye çalýþan bir sanayi var. Ekonomik büyümede dünya sýralamasýna giriyoruz. Ýstihdamda artýþ var. Lakin "tencere partisi" homurdanýyor.
Homurdanmasý iyi ama. Erdoðan bunu görüyor ve devamlý surette vatandaþýmýzý enflasyona ezdirmeyeceðiz diyor. Emekliye, memura ve asgari ücrete yapýlan zamlarda enflasyon farkýný karþýlamaya dönük çabayý da vatandaþ görüyor.
Bu sorunu çözerse yine Erdoðan çözer algýsý 2023 için çok ciddi bir koz. Ayrýca seçimin tek gündeme indirgenmesi iktidar partisinin aleyhine deðil lehine bir durum. Hükümet vatandaþý -kýsmen dahi olsa- ekonomik olarak rahatlatmýþ þekilde seçimi karþýlarsa kendi rekorunu bile kýrabilir.