Neo-Vietnam sendrom

"Netanyahu'yu barýþa engel olduðu için görevinden derhal istifa etmeye çaðýrýyorum."

Nancy Pelosi, Amerika Birleþik Devletleri Temsilciler Meclisi Üyesi Çiçek Çocuklar. Tarih sayfalarýný bu tabirle süsleyen akýmda, 1965'te Amerika Birleþik Devletleri'nin Vietnam'a asker göndermesi önemli bir mihenk taþýdýr. Tabirin kökeni hakkýnda rivayet muhtelif iken Scott McKenzie'nin 'San Francisco' þarkýsýnýn "San Francisco'ya gidiyorsan saçlarýna çiçekler taktýðýna emin ol" sözlerine referans verilirken Vietnam Savaþý'na ABD'nin asker göndermesini protesto ettikleri eylemler sýrasýnda öðrencilerin yönelen silahlarýn namlularýna çiçek sokmalarý da söylenir.

Tarih tekerrürden ibarettir sözünü doðrularcasýna bu tarihten yarým asýr sonra bir kez daha benzer eylemler ABD'den baþlayarak Batý üniversitelerinde kendini gösteriyor. Geçmiþte de Amerika dýþýnda Londra, Berlin, Paris ve Roma da protestolara sahne olurken günümüzde de New York Üniversitesi, Columbia Üniversitesi, Harvard Üniversitesi, Yale Üniversitesi, Stanford Üniversitesi, MIT, Teksas Üniversitesi, Brown Üniversitesi, Minnesota Üniversitesi, Kaliforniya Eyalet Üniversitesi, Güney Kaliforniya Üniversitesi yanýnda Avrupa'nýn siyaset biliminde önde gelen okullarýndan Sciences Po'da ve Berlin'de parlamento önünde protestolar birbiri peþi sýra geliyor.

Çiçek Çocuklar'ýn 'efsaneleþmesi' ise '68 kuþaðý' ifadesiyle vücut bulmuþtur. Protestolarýn farklý kesimlere yayýlmasý ile büyüyen bu dalgaya Muhammed Ali'nin katýlmasýyla askere gitmeyeceðini söylemesi ünvanýnýn alýnmasýna ve 3 yýl bokstan uzak kalmasýna yol açarken Malcolm X öldürülmesiyle Martin Luther King 'Bit Hayalim Var' söylevi yine bu dönemdedir. Che Guevera'nýn 1967'de Bolivya Daðlarý'nda yakalanarak öldürülmesi de bir diðer mihenk taþýný oluþturur.

Günümüzde ise 25 Þubat 2024 tarihinde Amerikalý asker Aarom Bushnell "Soykýrýma daha fazla suç ortaðý olmayacaðým." sözleriyle kendini yakmasýyla baþladý denilebilir. 17 Nisan 2024'te Güney Kaliforniya Üniversitesi, Asma Tabassum'un mezuniyet konuþmasýný 'substantial risk' yani kampüsteki öðrencilerin güvenliðine 'önemli risk oluþturduðu gerekçesiyle iptal etmesi bir diðer iþaret fiþeðini oluþturuyordu bugünkü üniversite protestolarýnýn; öyle ki, Teksas Üniversitesi profesörleri öðrencilere destek olmak için dersleri iptal ederken New York Üniversitesi gösterileri engellemek için 'duvar' örerken profesörler öðrencilerin zarar görmesine engel olmak için 'insan duvarý oluþturdu.

Bunlarýn birbiri ardý sýra gelmesinde geçtiðimiz günlerde "Büyük Güç Rekabeti" baþlýklý yazýmýzda ele aldýðýmýz ABD Temsilciler Meclisi Baþkaný Mike Johnson'ýn "Yurtdýþýndaki çatýþmalara kendi çocuklarýmýzý göndermek yerine kurþun göndermeyi tercih ederiz" sözleriyle duyurduðu ABD'nin Ýsrail'e 26 milyar dolar gönderilmesini içeren yasa tasarýsýnýn Amerika Birleþik Devletleri Temsilciler Meclisi tarafýndan geçirilmesi bir paradigma deðiþimini göstermesi açýsýndan da ilginçtir. Amerikan siyasetinin 'asker' göndermekten 'kurþun' göndermeye evrildiði yarým asýrda Vietnam Savaþý'na Amerika Birleþik Devletleri'nin asker göndermesinin protesto eden 'Çiçek Çocuklar' veya '68 Kuþaðý'ndan ABD'nin 'kurþun' göndermesinin protesto edildiði 'Yeni Çiçek Çocuklar' günlerine gelindi. Her iki süreçte de 'özgürlük' temasý siyahlar ve çatýþma bölgelerindeki halklar üzerine odaklanýyor. New York'ta 'Hamursuz Bayramý', tarihi bir protestoya daha sahne oldu: 'Hepimiz özgür olana dek hiçbirimiz özgür deðiliz' diyen 'savaþ karþýtý Yahudiler'New York'ta Senato lideri Chuck Shumer'in önünde trafiði kesti.

Geçtiðimiz son iki Amerikan baþkanlýk seçiminde 2010'larda baþlayan "Occupy Wall Street" hareketi ve George Floyd olaylarýnýn yansýmalarýný gördüðümüz bu 'genç'ler anlaþýlan o ki bu seçimde de eylemleriyle bir kez daha gün yüzüne çýkýyorlar ve daha önce Bernie Sanders ile kendilerini temsil etmelerine karþýn bu kez Amerikan baþkanlýk yarýþýnda kim ile temsil edilecekleri önemli olacaktýr.