Part-Time çalýþan iþçilerin kýdem tazminatý nasýl hesaplanýr?

Ýþ iliþkisi devam ederken iþçiler çalýþma dönemlerinin bir bölümünde kýsmi süreli olarak, bir dönemlerinde de tam süreli olarak çalýþma yapabilirler.

Ayný zamanda kýsmi süreli çalýþan ile tam süreli çalýþan arasýnda bir fark bulunmamaktadýr. Esas fark çalýþma sürelerinde ve hak ediþlerde karþýmýza çýkmaktadýr.

Ýþverenin kýsmi süreli çalýþan ile normal süreli çalýþan arasýnda ayrýmcýlýk yapmamasý ve eþit davranma ilkesine uygun hareket etmesi gerekmektedir.

4857 sayýlý Ýþ Kanunu'nun 5'inci maddesinde bu durum hüküm altýndadýr:

"Ýþveren, esaslý sebepler olmadýkça tam süreli çalýþan iþçi karþýsýnda kýsmî süreli çalýþan iþçiye, belirsiz süreli çalýþan iþçi karþýsýnda belirli süreli çalýþan iþçiye farklý iþlem yapamaz."

Haftalýk normal çalýþma süresi 45 saat olmakla beraber, kýsmi süreli çalýþanýn haftalýk normal çalýþma süresinin 2/3'ü kadar çalýþmasý gerekmektedir. Örnekle, haftalýk 45 saat çalýþma yapýlan iþyerinde, kýsmi süreli bir çalýþan haftalýk en fazla 30 saat çalýþabilecektir.

Çalýþma döneminin bir bölümünde kýsmi süreli olarak, bir bölümünde ise tam süreli çalýþanlar 1475 sayýlý mülga Ýþ Kanunu'nun hala yürürlükte olan 14'üncü maddesinde sayýlý hallerden biri nedeniyle iþ sözleþmesi feshetmesi ve ayný iþverenin iþyerinde 1 yýllýk kýdem süresi olmasý halinde, kýsmi süreli çalýþanlarýn kýdem tazminatý haklarý bulunmaktadýr.

Bu kapsamda kýdem tazminatlarý, her bir çalýþma dönemi için ayrý ayrý hesaplama yapýlarak ödenmesi gerekecektir.

Bu kapsamda esas unsur iþçinin, ayný iþverenin iþyerinde 1 yýllýk kýdem süresini tamamlamasý ve kanunda öngörülen þartlar nedeniyle iþ sözleþmesini feshetmesidir. Þartlar oluþtuðunda iþçi, kýsmi süreli de çalýþsa tam süreli de çalýþsa kýdem tazminatýna hak kazanacaktýr.

Kýdem tazminatý hesaplanýrken, çalýþanýn hak kazanmýþ olduðu son günlük giydirilmiþ brüt ücreti esas alýnmalýdýr. Ek olarak, kýsmi süreli çalýþma dönemi ve tam süreli çalýþma dönemi ayrýþtýrýlarak kýdem tazminatý hesaplanacaktýr.

Örneðin, 7 tam yýl kýdemi bulunan çalýþanýn, giydirilmiþ brüt ücretinin 30 gün karþýlýðý 30.000 TL, günlük giydirilmiþ brüt ücretinin 1.000 TL olduðunu, çalýþanýn 2 yýllýk kýsmi süreli çalýþma döneminde ayda 15 gün çalýþtýðýný düþünelim.

Bu durumda iþçi 5 yýl tam süreli, 2 yýl kýsmi süreli çalýþmýþ olacaktýr.

Kýsmi süreli çalýþma döneminde 1 yýllýk kýdemi için 15 günlük ücret, tam süreli çalýþma döneminde ise 30 günlük ücreti üzerinden kýdem tazminatý tespit edilecektir.

Baþka bir ifade ile çalýþan (1.000 x 15 x 2) + (1.000 x 30 x 5) = 180.000 TL brüt kýdem tazminatýna hak kazanacaktýr.