"Putin Ukrayna'ya savaþ açmaz. Böyle bir durum, iki kardeþ halk arasýnda derin uçurum oluþturur. Bu uçurum Putin'i felakete götürür. Bunu hesaba katmamýþ olamaz demiþtim ve yazmýþtým." Rusya'nýn bu tutumunu, ABD'nin iyi bildiði de; kimseye "sýr" olmamalý.
Putin tüm konuþmalarýný benim anlattýðým "tezin" üzerine inþa etmesi, "Kardeþ halk" anlayýþýnýn ne denli önemli olduðunun ispatýdýr. Hatta sivil koridorlar konusunda Ukrayna ve Rusya heyetleri arasýndaki, esas ana maddenin bu olmasý da "Kardeþ halk" anlayýþýna bakýþ açýsýnýn tezahürüdür. Aksi taktirde biz Suriye'de, Ýdlib'te Rusya'nýn nasýl sivil anlayýþýna sahip olduklarýný da iyi biliyoruz. Oysa bir milyon insan kaçmadan, kovalamaca olmadan; sýnýra doðru hareket halinde. Kimse insanlara havadan saldýrmýyor. Kimse bu insanlara silah ateþi açmýyor, deðil mi?
Ama geldiðimiz noktada konu, bu parantezle bitmiyor. Saldýrýlar devam ediyor. "Hedefin askeri noktalar olduðu..." söylense de, nihayetinde siviller ölüyor ve masum insanlar; felaketle karþý karþýya kalmýþ oluyor. Evet, Rusya Ukrayna'yý iþgal ediyor. Bu uluslararasý hukuka zýttýr ve kabul edilir tarafý yoktur. Lakin olayýn tüm boyutlarýný ele aldýk mý? Bu sürece getiren hikâyenin baþlangýcýndan gerçekler ve gerekçeler sorgulandý mý? Uzun yýllardýr "Ukrayna elinden alýnýrsa, Rusya çökertilir" tezi Amerikan stratejilerinin "tezi" deðil miydi?
2014'te itibaren baþlayan süreç neden ve hangi gelecek inþasý ile baþlatýldý? Tabi buraya, Kýrým'ýn ilhakýný da eklemek gerekiyor. Bu durumda, Ukrayna ne yapmalýydý? Topraklarýnýn iþgali, engellenemez miydi? Bunlar belki daha sonra analiz edilirse, daha objektif sonuç elde edilebilir. Donbas ve Lugansk'taki halk neden ayrýlmak istediði tartýþýldý mý? Yoksa bu sadece Rusya istedi diye mi oldu? Peki, Ukrayna Rusya gerekçelerini çürütmek için, kendi vatandaþý olan Donbas ve Lugansk'ta ki insanlar ile neden temas yerine roket saldýrýlarýný seçti? Oradaki yerel milisleri veya kendilerince ilan edilen yönetimi haklý bulmaya bilirsin, neden halký sekiz yýldýr ateþ altýnda yaþatma yolunu seçti? Sekiz yýlda oradaki masum insanlarýn feryadý hiç gündem oldu mu? Olmadý. Þimdi sekiz yýldýr her gün Putin'e yalvaran halký düþünün. "Putin bizi kurtar " diye yalvaran yaþlý insanlarýn ve küçük çocuklarýn olma ihtimali hiç gündem olmadý. Bunu Ukrayna çözebilir miydi? Evet çözebilirdi.
Ukrayna demokratik deðerler üzerinden çoðu ülkelere ders verecek nitelikte bir devlet. Bunu yapabilir miydi? 2014'e kadar sorun yaþamadýysa, sonradan neden bu sorun çýktý. Kuçma, Yuþenko döneminde neden yaþanmadý bu sorun? Neden 2014'de buradaki yapý ayrýlmak istedi. Tabi Rusya cesareti ve desteði kuþkusuz vardýr.
Rusya'nýn eline bu fýrsatý veren kim peki? Zelenskiy döneminde, Minsk masasý kuruldu. Almanya, Fransa, Rusya, Ukrayna ve Zelenskiy neden sonra vazgeçti? Ýþte bu neden sorularý, birer cevap içeriyor.
Sonuca baktýðýmýzda bu büyük felaket önlenebilirdi. Masayý bozan ABD oldu. Zelenskiy ABD'ye güvendi. Oysa uzun zamandýr kendi kamuoyunda bile, ABD ve Avrupa tartýþmasý hüküm sürüyordu.
Bu tartýþmalar bile, bize çok þeyi anlatmaktaydý.
ABD, Avrupa ile Rusya iliþkilerini kesmek istedi. Ukrayna'daki kamuoyunu, tekyönlü renge gelmesini arzu etti. Rusya garanti belgesiyle sekiz yýldýr yalvarýyor. Ama olmadý. Çünkü ABD istemedi. Rusya'ya iþgal yolunun açýlmasýný, tüm bu arka plandaki konularla beraber ele alýnýrsa; nihayetinde nasýl bir gelecek planý olduðu anlaþýlabilir.
Rusya Donbas ve Lugansk ile yetinir mi? Hayýr yetinmeyecek. Hattasý var! Ukrayna'nýn üç bölgesinden ikisine hâkim olmak isteðinde. Baþarýr mý? Baþarýrsa "Yalta 2" oluþturulmasýna mecbur eder küresel aktör olarak. Baþaramazsa Putin 2. Gorbaçov olarak Rusya'nýn ikinci çöküþüne sebep olan kiþi olarak tarihe geçer. Bundan dolayý Putin baþarmak için, sonuna kadar zorlama yolunu seçti.
